Salba ditzagun karbohidratoak
Garaiko sukarrek kutsaturik, jarduera subertsiboei eskaini nien gaztaroa. Boterearen bidegabekeriak ezin nituen eraman, eta oraintsu bezala, erantzun bakarra akzio zuzena dena sinetsita nengoen. Sistema mila buruko munstroa da, eta lepoetako bakoitza moztu behar zaio labankadaka. Burkideek Poliziari aurre egiteko kontainerrekin errepideetan barrikadak ipintzen zituzten bitartean, oso bestelako fronte batean nenbilen ni, ez garrantzi gutxiagokoan: oliotan kontserbatutako gazta, hirugiharra eta maionesa lehertu arte jaten nituen, matxino.
Gantzaren aurkako sarekaden urteak ziren. Supermerkatuan gurina eroste hutsa susmagarritzat jotzen zen orduan; jakiak frijitzea, egintza kriminaltzat. Erresistentzian genbiltzanon aurka salaketa lazgarriak zabaldu zituzten batzuek. Loditasun epidemia baten erantzuleak ginen, infartuaren apologistak. Eskerrak gurasoek nire aktibismoa babestu zuten hartan. “Iberikoa bada, ez du gizentzen” da amaren lelo kutuna. Tatuatzekotan ibili nintzen, benetan da iraultzailea.
Nazioarteko terrorismoaren rankingean Estatu Islamikoak Al-Qaeda goititu zuenean bezala, etsai berri bati esleitu diote orain jazarritako elikagaien zerrendaren lehen postu zoritxarrekoa: karbohidratoak dira momentuko arerio publikoa. Ubelduz lepo eta lur jota, trans koipeak ziegatik atera dituzte, eta azukrea ari dira torturatzen orain, krudeltasun ankerrez, gainera, ohitura zuzenen zaindariak.
Susmagarri bilakatu dituzte beste hainbat elikagai ere, akusazio bihozgabe batekin: haien kaloriak hutsak omen dira, erabat antzuak. Marka da gero, ahotik sartzen dugun oro ere produktibitate ditxosozkoaren arabera neurtu beharra. Ez gara (o, sorpresa!) mokadu eta edabe txepelenez ari. Pasta, arroza, patatak, garagardoa, gin-tonika. Guztien kontsumoa areagotzea tokatu zait, jazarpena konpentsatzeko: karbohidratoen aldeko gerrillaria naiz egun, kausa justuen defentsan ez dut oraindik etsi.
Aginpidea mendi maratoilariak (o, sorpresa hau ere!) baliatzen ari da, besteak beste, keto eta paleo moduko izen itsusiak dituzten dietak jendartean barreiatzen saiatzeko.
Ez litzateke horren kezkagarria, boterearen operazio honetan buru-belarri sartuta askoz itzal handiagoko agenteak ere ez baleude. Urrutira joan gabe, Iñaki Segurolari ogi zuriaren aurkako manifestu bat argitaratu diote aspaldi ez dela Urola Kostako Hitza-n. Mortadelarekin meriendatzeko eta arrautzaren gorringoa bustitzeko betidanik erabili izan dugun barra xumeak tontotu egiten gaituela idatzi zuen. Pareko bandoak Segurola bezain errekruta jantziak baditu, zalantza gutxi geratzen zait niri. Gerra luzea eta odoltsua izango da. Txokolatezko lau donut berdindu berri ditut, bataila infernukoan. Trans koipez eta azukrez gainezka ziren opilok, konbinazio suizida. Etsaiarentzat, Adolf Bin Laden izena dut.
Plazerraren aurkako konspiratzaileen estrategia sinplea da: gizabanakoaren nartzisismo mugarik gabekoa zirikatzea. Heriotza urruntzearen ilusioa, inor baino gazteago eta argalago mantentzearen fartsa. Badakit zu ez zarela tranpa horretan erori, baina esnatu beharra duzu. Tripakien eta roquefortaren bila etorri ziren lehenbizi, eta ez zenuen ezer esan. Pizza eta bizkotxoa jazarri zituzten gero, eta isilik geratu zinen. Brokolia, txikoria eta te berdearen diktadura ezartzen digutenean, ez etorri niri kexaka.
Iritzi artikulu hau Gipuzkoako Hitzak argitaratu du eta Creative Commons lizentziari esker ekarri dugu.
Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
Bi ordu edo bi ordu eta erdiz haur eta gazte andana hartzen ditu jantokiaren tarteak eskoletan. Jateko, jolasteko eta elkarbizitzeko espazio horretan jantokiko arduradunak esku hartzeko dituen mugez, jarraitzen diren irizpideez, begiraleen rolaz eta duten formazioaz arituko... [+]
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Hego Euskal Herrian energia berriztagarrien makroproiektuen zaparradari zenbakiak jarri dizkiogu erreportaje honetan. Datuek marrazten duten mapan, Nafarroak gori-gori jarraituko du eta Araban daude kontzentratuta EAEn enpresek egin nahi dituzten energia zentralen %75,4. Hori... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Zer da zuretzat sukaldea? Niretzat, suaren tokia, sua dagoen aldea. Etxearen bihotza da, lapikokoa mimoz eta maitasunez prestatzeko lekua. Gero, mahai inguruan jateko, dastatzeko, partekatzeko eta disfrutatzeko tokia. Sasoikoa jateko sukaldera sartuko gara.
EHNE Bizkaiak bultzatutako azterketaren emaitzek baieztatu dute eredu agroekologikoan ekoiztuak diren tomateek berotegi efektuko gasen isurketan, eta batez ere energia kontsumoan, inpaktu txikiagoa dutela eredu agroindustrialean ekoiztuak diren tomateekin alderatuta. Honetan,... [+]
Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]
'Nafarroako Intxaurra' marka kolektibo berriak Lizarraldeako, Erdialdeko eta Goi Erriberako zortzi ekoizle biltzen ditu. Kanpaina honetan 200 bat tona intxaur merkaturatuko dituzte, Nafarroan ekoizten den intxaur kopuruaren %46 inguru.
Aurtengo udan ez dugu gure hondartzetan marmoka gehiegirik ikusi. Baina ehunka pertsona izan dira Kantauriko postuetan artatuak, Galiziatik Euskal Herrira. Marmokak? Ez. Karabela portugaldarrak orduan? Ezta ere. Oraingoan, arrain baten eztenak izan dira ur-ertzean hankutsik... [+]
Haziak nola egin azaltzen duen jakintza praktikoa eta hazietan datzan ikuspegi politikoa. Biak uztartu dituzte Haziak liburuan Miguel Arribas Kelo-k eta Marc Badal-ek. Hamaika auzi baitaude jokoan hazi bakoitzean: biodibertsitatea vs estandarizazioa, autonomia vs menpekotasun... [+]
Liburuaren lehen aurkezpena irailaren 20an izango da, ostiralarekin, 18:30ean Azpeitiko Elikagunean. Bertan izango dira Miguel Arribas Kelo eta Marc Badal egileak, Markel Lizasoain itzultzailea, Maitane Gartziandia diseinatzailea eta Dani Blanco argazkilaria. Egileen azalpenak... [+]