Salba ditzagun karbohidratoak
Garaiko sukarrek kutsaturik, jarduera subertsiboei eskaini nien gaztaroa. Boterearen bidegabekeriak ezin nituen eraman, eta oraintsu bezala, erantzun bakarra akzio zuzena dena sinetsita nengoen. Sistema mila buruko munstroa da, eta lepoetako bakoitza moztu behar zaio labankadaka. Burkideek Poliziari aurre egiteko kontainerrekin errepideetan barrikadak ipintzen zituzten bitartean, oso bestelako fronte batean nenbilen ni, ez garrantzi gutxiagokoan: oliotan kontserbatutako gazta, hirugiharra eta maionesa lehertu arte jaten nituen, matxino.
Gantzaren aurkako sarekaden urteak ziren. Supermerkatuan gurina eroste hutsa susmagarritzat jotzen zen orduan; jakiak frijitzea, egintza kriminaltzat. Erresistentzian genbiltzanon aurka salaketa lazgarriak zabaldu zituzten batzuek. Loditasun epidemia baten erantzuleak ginen, infartuaren apologistak. Eskerrak gurasoek nire aktibismoa babestu zuten hartan. “Iberikoa bada, ez du gizentzen” da amaren lelo kutuna. Tatuatzekotan ibili nintzen, benetan da iraultzailea.
Nazioarteko terrorismoaren rankingean Estatu Islamikoak Al-Qaeda goititu zuenean bezala, etsai berri bati esleitu diote orain jazarritako elikagaien zerrendaren lehen postu zoritxarrekoa: karbohidratoak dira momentuko arerio publikoa. Ubelduz lepo eta lur jota, trans koipeak ziegatik atera dituzte, eta azukrea ari dira torturatzen orain, krudeltasun ankerrez, gainera, ohitura zuzenen zaindariak.
Susmagarri bilakatu dituzte beste hainbat elikagai ere, akusazio bihozgabe batekin: haien kaloriak hutsak omen dira, erabat antzuak. Marka da gero, ahotik sartzen dugun oro ere produktibitate ditxosozkoaren arabera neurtu beharra. Ez gara (o, sorpresa!) mokadu eta edabe txepelenez ari. Pasta, arroza, patatak, garagardoa, gin-tonika. Guztien kontsumoa areagotzea tokatu zait, jazarpena konpentsatzeko: karbohidratoen aldeko gerrillaria naiz egun, kausa justuen defentsan ez dut oraindik etsi.
Aginpidea mendi maratoilariak (o, sorpresa hau ere!) baliatzen ari da, besteak beste, keto eta paleo moduko izen itsusiak dituzten dietak jendartean barreiatzen saiatzeko.
Ez litzateke horren kezkagarria, boterearen operazio honetan buru-belarri sartuta askoz itzal handiagoko agenteak ere ez baleude. Urrutira joan gabe, Iñaki Segurolari ogi zuriaren aurkako manifestu bat argitaratu diote aspaldi ez dela Urola Kostako Hitza-n. Mortadelarekin meriendatzeko eta arrautzaren gorringoa bustitzeko betidanik erabili izan dugun barra xumeak tontotu egiten gaituela idatzi zuen. Pareko bandoak Segurola bezain errekruta jantziak baditu, zalantza gutxi geratzen zait niri. Gerra luzea eta odoltsua izango da. Txokolatezko lau donut berdindu berri ditut, bataila infernukoan. Trans koipez eta azukrez gainezka ziren opilok, konbinazio suizida. Etsaiarentzat, Adolf Bin Laden izena dut.
Plazerraren aurkako konspiratzaileen estrategia sinplea da: gizabanakoaren nartzisismo mugarik gabekoa zirikatzea. Heriotza urruntzearen ilusioa, inor baino gazteago eta argalago mantentzearen fartsa. Badakit zu ez zarela tranpa horretan erori, baina esnatu beharra duzu. Tripakien eta roquefortaren bila etorri ziren lehenbizi, eta ez zenuen ezer esan. Pizza eta bizkotxoa jazarri zituzten gero, eta isilik geratu zinen. Brokolia, txikoria eta te berdearen diktadura ezartzen digutenean, ez etorri niri kexaka.
Iritzi artikulu hau Gipuzkoako Hitzak argitaratu du eta Creative Commons lizentziari esker ekarri dugu.
Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]
'Nafarroako Intxaurra' marka kolektibo berriak Lizarraldeako, Erdialdeko eta Goi Erriberako zortzi ekoizle biltzen ditu. Kanpaina honetan 200 bat tona intxaur merkaturatuko dituzte, Nafarroan ekoizten den intxaur kopuruaren %46 inguru.
Aurtengo udan ez dugu gure hondartzetan marmoka gehiegirik ikusi. Baina ehunka pertsona izan dira Kantauriko postuetan artatuak, Galiziatik Euskal Herrira. Marmokak? Ez. Karabela portugaldarrak orduan? Ezta ere. Oraingoan, arrain baten eztenak izan dira ur-ertzean hankutsik... [+]
Haziak nola egin azaltzen duen jakintza praktikoa eta hazietan datzan ikuspegi politikoa. Biak uztartu dituzte Haziak liburuan Miguel Arribas Kelo-k eta Marc Badal-ek. Hamaika auzi baitaude jokoan hazi bakoitzean: biodibertsitatea vs estandarizazioa, autonomia vs menpekotasun... [+]
Liburuaren lehen aurkezpena irailaren 20an izango da, ostiralarekin, 18:30ean Azpeitiko Elikagunean. Bertan izango dira Miguel Arribas Kelo eta Marc Badal egileak, Markel Lizasoain itzultzailea, Maitane Gartziandia diseinatzailea eta Dani Blanco argazkilaria. Egileen azalpenak... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Baserritarrek badute oporrik? Galdetu dute eskolan. Ezezkoa erantzun dute ikasleek. Orduan, egunero lanean, baserritar izan nahiko zenukete etorkizunean? Eta inork baserritarra izan nahi ez badu, nork egingo du guretzako janaria? Airean gelditu da galdera.
Pertsonaren osasun... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
2020an elikadura burujabetzaren aldeko akademiko batzuek adierazpen bat egin zioten Europar Batasunari: Itun Berdearen erdigunean dagoen hazkunde ekonomiko “berdearen” paradigmatik haratago joateko eskatu zioten.
EBko erakundeek nekazarien kezka batzuei soilik... [+]
Langileen %80ak ez du ordubete irauten arreta galdu gabe eta %20 inguru hamar minuturo distraitzen da. Kontzentratzeko gaitasun falta ez da soilik mugikorren eta estimulu teknologiko andanaren errua, elikadurak, kutsadurak eta oinarrian gure bizi estiloak ere zerikusi handia... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Zer behar du momentu honetan gure gorputzak? Kontzientzia hartu, gure ongizatean denborak, atsedenak, mugimenduak eta garaiko elikadurak duten eraginaz. Gure ingurune naturalak, jakintzaz ematen dizkigu urtean zehar behar ditugun elikagaiak eta, hala, elikagai freskoak,... [+]
Odei Etxeberri Bimboire, Gorka Roca Torre eta beraien seme Oihan eta Miru buruaskiak dira elikaduran. Horretarako, aztertu behar izan dute gorputzak zer elikagai eta zein kopurutan behar dituen; horiek zein janaritan dauden; urtaro bakoitzean horiek denak eskuratzeko zer landu... [+]