Sagarberritu, Donostialdeko sagardo botilak berrerabiltzeko plana abian da
Sagardo sektoreko botilak garbitu eta berrerabiltzeko sistema jasangarri baten bideragarritasun teknikoa, ingurumenekoa, soziala eta ekonomikoa erakustea xede duen Sagarberritu izeneko proiektu pilotua abiarazi dute Beterri-Buruntzako udalek.
Proba moduko esperientzia honek iaz egindako ikerlan batean du jatorria. 2018an Beterri-Buruntzako 40 sagardotegietan erabili eta berrerabiltzen diren beirazko botilen datuak bildu ziren. “Egindako azterketatik ondoriztatu zen, sagardo botilen berrerabilpena indartzeko aukera dagoela, ekonomia zirkularra aktibatuz” eskualde honetan.
Hain zuzen, guztira, eskualde honetan ekoizten diren 1.842.553 sagardo botilatik %78 berrerabiltzen dira; 401.673 botila guztira. Botila hauen berrerabilpena sustatuta, “botila bakoitzaren iraupena luzatu nahi da, erabilitako produktua berriz ere lehengaia bilakatzea lortu nahi da”. Eta eskualdean estrategikoa den industria indartu eta balorean jarri, “autosufizientzian oinarritutako sistema iraunkorragoa lortzeko, beira botilak gertuen dauden instalazio egokietan tratatzeko, hondakin kopurua jaitsi eta energia kontsumoa murrizteko eta garraioetako CO2 kopurua jaisteko”, Beterri-Buruntzako udalen esanetan. Horregatik funtsezkotzat jotzen dute udalerriok eta proiektuaren sustatzaileek “elkarlanean ingurumenean errespetatu eta zaintzeko lanean estrategia partekatuak izatea”. Proiektua Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen Sailak lagundu du diruz eta Gipuzkoako Sagardo Elkartea eta Euskal Sagardoaren baitako entitateak ditu sustatzaile, San Marko Mankomunitatearekin batera.
Bide zirkularra
San Markoren baitako garbiguneetan botilok jasotzea errazteko gune berezituak jarri dira. Sagardotegiez gain, herritarrek sagardo botilak “Garbiguneetara eraman eta berrerabilpen ziklo honetan ere parte hartzeko” aukera dute. Hortik proiektuaren izena; Sagarberritu. Erabilitako botilen kaxak Garbigunera eraman, handik garbiketa enpresara garbitzera eta gero berriro merkatura, hortxe egin dezaketen duten bidea, ekonomia zirkularrarekin filosofiarekin bat eginez.
Proiektu honen izaera soziala nabarmentzen dute, Andoain, Astigarraga, Hernani, Lasarte-Oria, Urnieta eta Usurbilgo Udalek. Sagardo botilak biltzeak “lanpostu premia berriak sortu” baititu. Beharrok eskualdeko udalen lan hitzarmenetik jaiotako Beterri-Errotuz irabazi asmorik gabeko soziateatea ari da kudeatzen; “pertsonen orientazioa, formazioa eta laneratzea sustatzea du helburu”.
Proiektu honekin, aurrerantzean beirazko botilen berrerabilpenak merkatuan izango duen eragina erakutsiko da eta Beterri-Buruntzako udalen esanetan, esperientzia “bestelako ekimen eta testuinguru geografiko zein ekonomikoetan” sustatu nahi da, “dimentsio handiagoa hartzeko”.
Europan kutsadura maila aztertzen aritzen den Toxicowatch erakundeak egindako ikerketaren emaitzak dira. Erraustegia martxan jarri aurretik egin zituzten lehen azterketak, eta ondoren 2024ra arteko laginak aztertu dituzte. Iazko laginen emaitzak dira honakoak.
Bi langileak oroitzeaz gain erantzukizunak eskatu dituzte, Zaldibar Argituk igandean Eitzagan eginiko ekitaldian. Justiziaren mantsotasuna salatu dute, sumarioa oraindik instrukzio fasean dagoelako.
Bost urte bete dira Zaldibarren 800.000 tona zabor maldan behera amildu eta Joaquín Beltrán eta Alberto Sololuze langileak aurretik eraman zituenetik. Ikerketa judiziala amaitu gabe dago oraindik, Verter Recycling enpresak ez du ezer ordaindu zigilatze lanengatik,... [+]
Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]
Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.
Legearen arabera, erabiltzen ez diren zabortegi guztiek itxita eta zigilatuta egon beharko lukete 2008tik. Ekologistak Martxan taldea Eusko Legebiltzarrean izan da legea bete dadila eskatzeko: azaroaren 12an Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren batzordean... [+]
Atez atekoa oinarri, Arabako Errioxako Kuadrillan Kripan eta Eltziego herriek Araba osoko daturik onenak dituzte hondakinen gaikako bilketan eta horien birziklapenean, eta Europak ezarritako gutxienekoetara heltzen diren bakarrak dira. Laster, kuadrillako herri gehiagotara... [+]
Adimen artifizialak bost milioi tona hondakin elektroniko sortu ditzake 2030a baino lehen, Nature Computational Science aldizkariak argitaratu duen txosten baten arabera. Ikertzaileek ekonomia zirkularreko estrategia bat ezartzearen beharra nabarmendu dute.
Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]
Donostiako Udalak iragan osteguneko udalbatzarrean iragarri zuen moduan, zaborren tasa % 26,5 igoko du, 2025eko urtarriletik aurrera, Hondakinen 7/2022 Legeak horretara behartzen duela argudiatuta. Eguzkik, ordea, salatu du legea kostuei begira aplikatzen duela soilik, eta... [+]
Mikel Jauregi sailburuaren esanetan Eusko Jaurlaritzak ez du "inolako arau hausterik atzeman" Ekondakinek Zubietako erraustegitik Artaxoako zabortegira bidalitako lixibiatuetan. Hala, ez du sozietate publikoa zigortuko, Nafarroako Gobernuak eskatu bezala.
Zubietako erraustegitik Artaxoara eramaten zituzten lixibiatuengatik, Ekondakini zigor espedientea irekitzeko eskatu zion ekainean Nafarroako Gobernuak Eusko Jaurlaritzari.
Berrerarabili, zaharberritu, konpondu, eraldatu… Behar duguna baina gehiagorekin bizi garelako agian…