24 urte zeramatzan Robboren graffiti honek Londresko kaleetan; Regent's Camdem kanaleko paretetako batean. Zer egiten duen...miresmenak, prestigioak, errespetuak... Guri, ez zigun egun bat ere iraun herriko kaian egindako mural hark. Amorrua, ikusi ezina, autoritatea agian. Azkenean, 1985. urtetik inortxok ere ez zuela ukitu Robbok egindako graffiti hura, orain egun gutxi Banksy iritsi den arte. Originalaren gainean honakoa egin zuen Bristolen jaiotako artista ezagun eta anonimoak. Estilo ezagunean, bere erara.
Londresko graffitigileen artean ordea hautsak harrotu ditu gertatutakoak. Errespetu faltatzat eta probokaziotzat jo dute askok. Eta bada bere erara erantzun dionik ere. Paretean, berriro ere Robboren izena dago agerian. King Robbo irakur daiteke orain.
Artista ezagunak dira biak ala biak. Kaleko artisten artean aitzindaritzat dute Robbo, eta bere lanak kale bazter askotan jarraitzen dute bizirik, bera 80. hamarkadan erretiratu bazen ere. Banksy berriz 90. hamarkadan hasi zen kaleak apaintzen, eta zenbait lan ezagunak zaizkigu askori. Ofizialtasuna zalantzan eta baloreak kolokan jarri izan ditu, eta artea ulertzeko modu honek askoren erreferente bilakatu du. Hemen ere, zenbait artistek euren hastapenetako pieza ezinbestekotzat dute Banksy. Hauen artean dago Ideia Beltzen Brigada, Euskal Herriko artista talde anonimo bat. Odei eta Markelek Berrian egindako adierazpenetan, "euren eraikuntza pertsonalean" haren filosofian oinarritu direla adierazi zuten. Besteak beste Greenpeace taldearentzat egin du lan.
Jazarpenetik, hala moduzko onarpenera
ARGIAren 2.208. zenbakian (2009-10-18) graffitiak Euskal Herrian duen presentziari buruzko erreportajea plazaratu genuen: Jazarpenetik, hala moduzko onarpenera. 1980ko hamarkada amaieran Gasteizen lehen graffitiak egiten hasi zirenetik, Euskal Herriko hormak museo erraldoi dira. Betidanik mugimendu jazarria izan bada ere, apurka gizartearen eta erakundeen onarpena jasotzen ari da. Horretaz mintzatzeko, hainbat graffitigileren testigantzak bildu genituen, eurak baitira eguneroko borroka horretan lanean ari direnak.
Erreportajearen harira bideo hau egin genuen:
Erroldarik gabe izaterik ez ekimenak Gasteizko Udalaren bi barne dokumentu eman zituen argitara urtarrilaren 30ean. Udalerrian erroldatzeko irizpide murriztaileak jasotzen dira bertan, “bidegabeak eta ilegalak”, eragilearen esanetan, herritar baztertuenen kaltetan... [+]
Batzuetan ez dakit gehiegi ez ote den. Pipa janean gaudela, beste edozer gauzaz hitz egiten gaudela, gaia ateratzea. Ozen hitz egitea gustatzen zaigu guri, ia isilunerik ez uztea, ahotsak teilakatzea, zeinek handiagoa botatzea. Hitz egitea bakoitzak bereaz, bakoitzak... [+]
Ehunka pertsona mobilizatu ziren Maccabi Tel Aviv talde israeldarrak Gasteizen jokatu duela gaitzesteko. «Israelgo Estatuaren normalizazioari» ekarpena egiten diola kritikatu diote Baskoniaren zuzendaritzari.
Pilar Kaltzada Zedarriak taldeko kidea da. Urtarrilaren 15ean taldeak armagintza industria bultzatzeko hurrengo urteotan egongo den “aukera bikaina” aprobetxatzera deitu zuen, oihartzun handia izan zuen ekitaldi arranditsuan. Gasteizkoak talde antimilitaristaren... [+]
Horrela eman diogu amaiera deskolonizazioari buruzko lantaldeari, joan den azaroan Arraia-Maeztun (Araba) egin ziren “Euskal Herrian ekofeminismoak gorpuzten” topaketen baitan. Lurraldearen defentsaren hainbat espresioren babesleku izan zen, ideia emankorren hazitegi... [+]
Azken glaziazioan Euskal Herriko lurraldea zapaltzen zuten mamutek, leizeetako hartzek, bisonteek eta baita hienek ere. Elur iraunkorrera eta hotzera egindako animalia horiek desagertu egin ziren baldintza glaziarrekin batera. Baina dinosauroen desagerpenaren garaian ugaztun... [+]
Mingrana urrutitik ekarritako fruitua da. Punisagarra da mingrana edo alesagarra edo alegorria edo milagrana edo xokorra edo granada: Punica granatum. Punica izena latinetik dator, eta “punicum malum” izenaren laburdura da, eta punicum horrek Poenus edo Phoinikes du... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Aitor Esteban izango da EAJko EBBko hurrengo lehendakaria eta jeltzaleek salduko dute horrela, zuzendaritza berrituta, buruzagitza berria prest dagoela alderdiaren berrikuntza prozesuarekin jarraitzeko.
Donostiako Udalak 2024ko irailean helegitea jarri zuen, urte bereko urtarrilean epaileek bi udaltzainen B2 hizkuntza eskakizuna baliogabetu zutelako. EAEko Auzitegi Nagusiak helegitea ez du tramitera ere bideratuko, “kasaziorako interes objektiborik” ez dagoelako... [+]
Gasteizko EHUko Farmazia Fakultateko irakasle batek sare sozialetan “mezu faxistak” zabaltzen dituela salatu du Ikama ikasle taldeak. Joan den irailean, EHUk Leioako Campuseko irakasle bat kanporatu zuen sare sozialetan zabaltzen zituen mezuengatik.
Belako, Chill Mafia, Eñaut Elorrieta, Fermin Muguruza, Ibil Bedi, J Martina, ØDEI, Olaia Inziarte, Nøgen eta Tatxers daude sinatzaileen artean. 237 musikariren zerrenda argitaratu dute.
Itzal(iko) bagina
Taldea: Lokatz Loreak.
Aktoreak: Araitz Katarain, Janire Arrizabalaga eta Izaro Bilbao.
Zuzendaria: Iraitz Lizarraga.
Noiz: otsailaren 2an.
Non: Usurbilgo Sutegi aretoan.