Abian da gaeliko irlandarraren aldeko Korrika: Rith 2014
Gaur goizean hasi da Rith lasterketa, Gaelikoaren alde Irlandan egiten duten Korrika.
Rith-en hirugarren edizioa izango da aurtengoa, Corkeko Ballyvourneytik abiatu dira gaelikoaren aldeko lehenengo korrikalariak, eta 1.000 kilometro baino gehiago egin ostean Belfasten bukatuko da lasterketa, martxoaren 15ean.
Korrikan egin ohi den bezala, eskuz esku pasako diote elkarri lekukoa eta 1.000 kilometrotan eraman duten mezu sekretua irakurriko dute.
Gaelikoa hizkuntza gutxitua da egun. Irlandako hizkuntza ofiziala bada ere, bi milioi hiztun baino gutxiago dauzka.
Egoera larri horri aurre egiteko, 2010ean hasi zen gaelikoaren aldeko Korrika eta AEKren laguntza izan zuen sorkuntzan.
“Korrikaren ahizpa irlandarra” bezala ezagutarazi zen ekimena, baina ez da euskal Korrikak duen neba bakarra. Bretoiaren aldeko Korrika, Ar Redadeg lasterketa ospatzen da Bretainian, aurten maiatzaren 24tik 31ra bitarte egingo dena.
2012an bostehun taldetako kide ziren 25.000 lagunek hartu zuten parte Rith lasterketako amaierako festan, aurten are jende gehiago biltzea espero da.
Baina ez da parte hartze presentziala bakarrik bultzatzen. Gaelikoaren aldeko pausua eman nahi duenak ziber kilometroak erosteko aukera dauka, www.rith.ie webgunean sartuta: http://www.rith.ie/buy-kilometre
2022ko abenduaren 6an Ipar Irlandako mugimendu errepublikanoaren aldarrikapen historikoetako bat gauzatu zen: data horretatik aurrera, Irlandako berezko hizkuntza ofiziala da, lehenbizikoz, Ipar Irlandako sei konderrietan.
Hizkuntza Gutxituen Europako Gutuna sinatu badu ere, Erresuma Batuak ez ditu bete itunak ezartzen dizkion betebeharrak. Kornubiera, Irlandako gaelera eta Ulsterko eskoziera dira kaltetuak, Europako Kontseiluak argitaratutako txostenaren arabera.
Martxoaren 11n hasi dute gaeliko irlandarraren aldeko Rith ekimena. Irlandako osoa goitik behera zeharkatuko du astebetez; Belfastetik Kerryra. Guztira, 500 kilometro baino gehiagoko ibilbidea antolatu dute bosgarren ediziorako. Rith hitzak “korrika egin” esan nahi... [+]
Gaeliko hiztunen eskubideak babesteko araudia eskatzen dute. Manifestazioa otsailaren 1ean egin zen.
Lehen ministroak kanpainan esan du Alderdi Demokratiko Unionistak ez duela inoiz gaelikoaren aldeko planik onartuko.
Hizkuntza gutxituen zikloan aragoiera, katalana eta Irlandako gaelera ezagutzeko aukera ere izango da.
Grian Ni Dhaimhin Strabanen (Ipar Irlanda) jaiotako gaztea da. Belfasteko Queens unibertsitatean historia ikasten du. Ikasle mugimenduan, Fosil Free erregai fosilen ustiategien aurkako mugimenduan eta gaelikoaren aldeko hainbat kanpainatan parte hartzen du besteak beste. Sinn... [+]
BBC Erresuma Batuko hedabide publikoak Irlandako gaelerari emaniko tratua salatu dute hizkuntzaren aldeko ekintzaileek; hamarnaka lagunek elkarretaratzea egin dute komunikabideak Belfasten duen egoitza kanpoan, eta kexa ezarri diote.
Gaeliko irlandarraren aldeko Rith martxoaren 4an abiatu da. 1000 kilometro baino gehiago egingo dituzte 11 egunez luzatuko den Korrikan. Rith-ek gaelikoz ‘korrika egin’ esan nahi du, Cill Droichead-en hasi da (Kildare) eta Dublinen amaituko da. Euskararen aldeko... [+]
Gaelikoa gehien hitz egiten den Irlandako eskualdeetan ere larri dabiltza. Etxean gaelikoz aritzen diren haurrak eskola elebidunetan nola moldatzen diren aztertu dute, eta datuek diote ingelesa hobeto menperatzen dutela, euren hizkuntza baino.
The Irish Times egunkariak... [+]
Gaelikoa gehien hitz egiten den Irlandako eskualdeetan ere larri dabiltza. Etxean gaelikoz aritzen diren haurrak eskola elebidunetan nola moldatzen diren aztertu dute, eta datuek diote ingelesa hobeto menperatzen dutela, euren hizkuntza baino.
Irlandako Errepublikako eta Ipar Irlandako Gobernuei eskatu diete gaeliko irlandarra erabiltzeko herritarrek duten eskubidea errespeta dezatela. Milaka pertsona atera ziren kalera larunbatean Dublinen, hizkuntzaren normalizazioaren alde lanean ari den Conradh na Gaeilge... [+]