Raymond Lévesque hil da, Quebeceko kantari aparta
92 urterekin hil da Raymond Lévesque Quebeceko kantari mitikoa, COVID-19aren atzaparretan. Poeta, narratzaile eta antzergile oparoa izan da, baina batik bat kantagile eta kantari bezala izan da txit estimatua bere sorterrian. Quebeceko kultura eta naziotasunaren defendatzaile aritu da bere artegintzan.
Montrealen (Quebec) sortu zen 1928an eta Montrealen hil da 92 urterekin Raymond Lévesque, bidean utzi dituelarik bostehun kanta, bost antzerki, 50 umorezko pieza, zazpi poema liburu eta beste hainbat argitalpen. Guztien artean popularitate handiena kantek eman zioten hasieratik Lévesqueri, eta batik bat oraindik quebectar askok buruz dakiten Quand les hommes vivront d'amour (Jendeak maitasunez biziko direnean), diotenez 1956an Algerian frantsesek zeramaten gerrak piztu zizkion sentimenduek eraginda sortu zuena:
Quebectarren maiteen duten kantatzat aipatu izan den abesti bikain horren bertsioak egin dituzte pare bat dozena baino gehiago artistak eta Euskal Herrian zenbait euskaldunek ezagutu dugu Joseba Tapiak egindako Quebec diskotik, Koldo Izagirre eta Itxaro Bordaren itzulpenekin eta Pascal Gaigneren moldakuntzekin. Maitasuna helduko da darama titulutzat aipatu Quand les hommes vivront d'amour kantak, edozein gerratan gudari aritzea egokitu zaionak bezala har lezakena beretzat edonolako militantzian gogoz saiatu denak:
Gaztetan musika ikasketak eginda irratian eta Montrealeko kabaretetan kantari jardun ondoren, 1954tik 1959ra bitartean Parisen ibili zen; garai horretakoa da aipatu kanta. Berriro Quebecera itzulita, segitu zuen telebistako programak egiten eta kantak sortzen, gehienetan beste kantariek abestu zitzaten. 1980an entzumena galdurik, kantatzeari utzi zion baina literatura egiten jarraitu zuen urte luzez.
1960eko hamarkadan berotu zelarik Quebecen burujabetzaren aldeko mugimendu berria, Lévesquek sutsu hartu zuen parte bertan, independentzia aldarrikatuz. Garai hartan mugimendu armatu bat ere izan zen, Quebeceko Askapenerako Frontea (Front de Liberation du Quebec, FLQ) eta hain zuzen talde hartako kide presondegiratu baten istorioa kontatuz egin zuen "Bozo les culottes" abestia, euskaraz Tapiak "Bozo galtzaundi" eman zuena:
2005ean Kanadako Gobernadore Nagusiak (Commonweath komunitateko kide izanik, subirano nagusitzat aitortzen duten Ingalaterrako erreginaren ordezkaria denak) sari nagusia eman nahi izan zion, baina uko egin zion Lévesquek, beti Quebecen independentzia aldarrikatu duela erantzunda.
Bere sorterria burujabe ikusi gabe hil da Raymond Lévesque eta, ziur, zahar gehienak bezala gaztetako garai berreskuratu ezin haien oroiminez, "Paulin" kanta bikain honekin egin zuen bezala:
Bidai on bat
Braulio
Autoekoizpena, 2024
-----------------------------------------------------
Nik ez nioke talde bati Braulio izena jarriko; eta seguruenik inork gutxik hasiko luke lan bat sei minutuko iraupena duen kanta batekin. Baina hauei parra die eta horri esker... [+]
Hiuzz + Bloñ + Adur
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Iruñeko Aitzina tabernan (Egun Motelak kolektiboa).
--------------------------------------------
Larunbat goiza Iruñean. Neguko eguzkitan lanera doazen gizon –eta ez gizon– bakarti batzuk... [+]
Ostegunean prentsaurrekoa egin dute antolatzaileek Maiatzaren 3an Bizkaia Arena-BEC!en egingo den ekitaldiaren xehetasun gehiago aurkezteko. Ikuskizuna euskal herrian ezagunak diren hogei pertsona baino gehiagok parte hartuko dute eta 14.000 ikuslerentzat izango da.
Ilezko prakak, gerritik oinetaraino, latexa besoetan eta soinean, eta adatsa laranja gori. Horrela aurkeztu du La Furiak bere bosgarren lan luzea: Ultra. Horrek guztiak ederki islatzen du rap abeslariaren apustua: dena eman, bere irizpideen arabera.
Gauzak ez dira izatez errazak, eta, izango da batagatik edo besteagatik, baina, azken boladan, mingainari behar baino gehiagotan egin diot kosk bi kontu hauengatik: sold out-aren kultura eta FOMOa –azken hori agian azaldu behar da, ez baita hainbestetan esana: esperientzia... [+]
Ultra
La Furia
Baga Biga, 2024
---------------------------------------------------------
Cascanteko La Furia-k bosgarren diskoa plazara atera du. Mimoz eta erraietatik, berarentzat funtsezkoak diren osagai horiekin, prestatu du honako pozima, pozoitsua eta aldi berean... [+]
EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.
----------------------------------------------------
Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]
Asteazkenean izan behar zuen epaiketa dataz aldatu dute Lizarrako alkateak azken momentuan jarritako helegite baten ondorioz. Orain taldeari "gorrotoa sustatzea" ere egozten zaio eta lau urterainoko kartzela-zigor arriskua dute kideek.
Kolektiboki antolatzeko grina aspalditxotik gorpuztu da, besteak beste, kulturaren esparruan. Jendea batzeko abaguneak dira kontzertuak, eta horregatik, musika kolektiboei egingo diegu txokoa erreportaje honetan. Gaia hain zabalean hartu ordez, Araban ipiniko dugu fokua,... [+]
Aurretik bistaz ezagutzen banuen ere, musikaren munduak hurbildu gaitu Julen Goldarazena eta biok. Segituan ezagutu nuen Flako Chill Mafiak erakusten zuen irudi horretatik harago eta horrek baldintzatu dizkit, hein handi batean, proiektuarekiko harremana eta iritzia. Lauzpabost... [+]
'Tristan und Isolde' opera
Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Erik Nielsen.
Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin.
Eszena zuzendaria: Allex Aguilera.
Bakarlariak: R. Nicholls, G. Hughes Jones, M. Mimika, E. Silins, C. Daza, D. Barcellona, J... [+]
Fiesta y rebeldía. Historia oral del Rock Radical Vasco
Javier 'Jerry' Corral
Liburuak, 2025
------------------------------------------------
Javier Corral ‘Jerry’ EHUko Kazetaritzako lehen promozioko ikaslea izan zen, Euskal Herriko rock... [+]