Punk mugimenduak arte garaikidean izan duen eraginari buruzko erakusketa Gasteizen

  • PUNK. Arte garaikidean utzi dituen arrastoak erakusketa zabaldu dute Gasteizko Artium Arte Garaikideko Euskal Zentro-Museoan. 1970eko hamarkadan lehertu zen punk jarrerak ekoizpen artistikoan oraindik ere duen eragina aztertzen du erakusketak. Nazioarteko hainbat artisten hirurogei artelan izango dira ikusgai urtarrilaren 31 arte.

Artikulu hau CC BY-NC-ND 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2015eko azaroaren 06an - 10:32

David G. Torres erakusketaren komisarioren arabera, "artisten eta joeren arteko desadostasunak gorabehera, sortzaile asko uztartzen dituen amorruzko zarata bat dago". Alegia, punk jarrerak bizirik dirau ekoizpen artistiko garaikidean. Erakusketak nazioarteko berrogeita hamar artista baino gehiago bildu ditu eta hirurogei artelan baino gehiago, era guztietako teknikak erabiliz eginak: argazkiak, bideoak, margolanak, instalazioak, eskulturak eta dokumentuak, besteak beste.

Punkak, musika-mugimendu gisa, leherketa labur eta indartsua izan zuen joan den mendearen 70etako bigarren erdian "sistema ekonomiko, politiko, sozial eta kulturalarekiko deserosotasunaren adierazpen" gisa, David G. Torres-en hitzetan. "Amorruz, abiaduraz, zarataz, gisagabekeriaz, ezkonformismoz, anti-z, ukazioz, aurkakotasunez eta probokazioz osatutako jarrera bat da, XX. mende osoan aurkitzen dena, 70etatik aurrera luzatzen dena, baita testuinguru anglosaxoiaz harago eta musika-giroaz harago ere".

Leherketaren aurretik, dadaismoan eta situazionismoan aurki daitezke punk jarreraren oihartzunak, baina, batez ere, eta erakusketan ikus daitekeenez, bizirik diraute eta arte garaikidearen erreferente bat dira. "Asegabetasuna, inkonformismoa, aurrerabidean fedea galtzea eta sistema ekonomiko eta sozialaren ikonoei kritika zorrotza egitea eragiten duten arrazoiak bizirik diraute, eta artista askoren jardunean barneratuta", dio komisarioak.

Sei esparru

PUNK. Arte garaikidean utzi dituen arrastoak sei esparru kontzeptualetan antolatuta dago:

- Lehendabizikoak ondoko gaiak hartzen ditu: moda, diseinua eta kanpoko itxura, konbentzionalismoari aurre egiteko bitarteko gisa. Esloganen, abestien eta pertsonaien berreskuratzean ikusten da eragin hori, eta baita feismoaren, diseinu traketsaren, zarataren eta punk musikaren erabileran ere. Joera horretan sailka genitzake João Onofre, Pepo Salazar, Jamie Reid, Carlos Aires eta Dan Graham.

- Punkak desberdintasunari ere tokia egin behar zaiola aldarrikatzen du, mugak ezartzen dituen eta irtenbide gutxi uzten dituen gizarte batean. Alienazioa, gorea, psikosia… oso sarri agertzen ziren punk eszenan, eta Martin Kippenberger-en, Paul McCarthy-ren, Raymond Pettibon-en, Santiago Sierra-ren eta Jordi Colomer-en artelanetan aurki ditzakegu, erakusketako bigarren esparruan ikus daitekeenez.

- Bestalde, Jean Michel Basquiat, Jimmie Durham, Nan Goldin, Chris Burden, Claire Fontaine eta Pepo Salazar artistengan aurkitzen dugu punka mutiritzat daukan sistema bati ematen zaion erantzun mutiri gisa.

- Ondoren, mugimendu honetako protagonista askok anarkismoarekin izan zuten lotura dakar gogora erakusketak. Haien arrastoa punkaren ezaugarri nabarmenenetakoa da, eta jarrera hori arte garaikidean ere aurki daiteke, Federico Solmi, Claire Fontaine, Juan Pérez Agirregoikoa, Tere Recarens eta Itziar Okariz artisten lanetan, esate baterako.

- David G. Torres-ek gogora dakarren eran, "terrorismoak eta ekintza mutiriek markatutako testuinguru batean sortu zen punka 70eko hamarkadan". Erakusketaren bosgarren esparruak marka hori darama, DETEXT, Chiara Fumai, Mabel Palacín, Tony Cokes, Christoph Draeger eta Joan Morey artisten lanetan.

- Sexua aipagai duten artelan multzo batek ixten du erakusketa, gai hori oso garrantzitsua izan baitzen punk mugimenduan askatasun-aldarrikapen gisa. Salaketa gisa, aldarrikapen gisa eta sarkasmoa berreskuratzeko arma gisa aurkituko dugu sexua Guerrilla Girls, Tracey Emin, Raisa Maudit eta María Pratts artisten lanetan.

Oharra: Albiste hau Entzun!-etik ekarria da lizentzia libreei esker.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Artea
Kolono europarrek Afrikan lapurturiko 500.000 artelanak itzultzeko ariketa nekeza

Azaroaren 4an itzuli die Frantziak benindarrei Katakle errege-aulkia, duela 132 urteko triskantzan frantses kolonoek lapurtu zietena. Memoriaren, aitortzaren eta ondare kulturalaren izenean, Europan zehar dituzten lapurtutako 500.000 objektuak berreskuratu nahi dituzte Afrikako... [+]


Wikipediako 2023ko argazki onenak: naturako argazki ikusgarriak nagusi

Wikimedia Commons-en biltzen dira Wikipedian erabiltzen diren lizentzia libreko fitxategiak: irudiak, argazkiak, audioak, bideoak… Une honetan 110 milioi fitxategiko bilduma erraldoia osatzen dute. 2006an hasi ziren urteko argazki onenak aukeratzen. 2023koak hautatu berri... [+]


Yun Ping. Aldiro etxera itzuli
“Inor ez da gauza bakar bat, ezta gauza oso itxi bat ere”

Uda osoan ikusgai egon dira Yun Ping artistaren argazkiak Donostiako Cibrian galerian. Identitate-prozesuak dituzte langai, generoaren eta arrazializazioaren bidegurutzean. Irailaren 12an, erakusketaren aktibazio eta itxiera gisa, Yun Pingek performance publiko bat egin zuen,... [+]


Zergatik daude Renfeko trenak inoiz baino grafiti gehiagorekin margotuta?

Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.


Montse Borda. Pinturaren artisaua kobazuloan
“25 urtez astebururo fabrikan ari naiz, baina horrek astegunetan tailerrean egotea ahalbidetzen dit”

Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]


2024-09-24 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia 4. eguna
Hurbilekoa beti da hunkigarria


2024-09-23 | Estitxu Eizagirre
"Ilargia eta landareak" 2025eko agendaren aurkezpena
Landareei eta piztiei buruzko hitzaldia, ilustrazioak eta bertsoak Tolosan irailaren 26an

Jakoba Errekondok Ilargia eta landareak 2025eko agenda eskutan, ilargiaren arabera baratzeko lanak nola antolatu azalduko du eta entzuleen galderak zuzenean erantzungo ditu. Antton Olariagak argitalpen horretarako egin dituen hamabi piztiren ilustrazioak erakutsiko ditu eta... [+]


Juan Luis Goenaga artista zendu da, 74 urterekin

Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


“Asmo politikoak ematen dio zentzua jakintza kolektibizatzeari”

Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]


Kronika: 'Liburu ausartak' jardunaldia
Isilak, mutuak, zuriak... eta ausartak

Otsailaren 23an abiatu ginen Zaragozara (Aragoi) lagun bat eta biok. Bera Haur Hezkuntzako maistra eta ni literatur dinamizatzailea. Album! elkarteak (haur eta gazte literatura argitaratzen duten argitaletxe independenteak biltzen dituen egitura) antolatutako ikastaroak gure... [+]


2024-06-21 | Sustatu
AA irudien lehiaketa batean tranpa, benetako argazkia aurkeztuta

Interneten oinarria duen argazkigintza lehiaketa batean, 1839 Color Photography Awards delakoan, tranpa gertatu da. Kategoria berezia sortu zuten 2024ko ediziorako, Adimen Artifizialeko irudiak aurkeztekoa, eta irabazleak tranpa egin zuen, argazki erreala aurkeztuta irabazi zuen... [+]


Eguneraketa berriak daude