Ez da kasualitatea Puerto de Santa Mariako Puerto III espetxean gertatu izana. Xabier Reyk ustez bere buruaz beste egin duen presondegia famatua da bere erregimen izugarri gogorragatik. 2013an Europako Kontseiluaren Torturaren Aurkako Batzordeak ikerlan batean nabarmendu zuenez, espetxeko funtzionarioek tratu txarrak ematen dizkiete bertako presoei.
Gertatzen da, nahiz eta ez gehiegitan, Madrilgo norbaitek memoria hobea edukitzea euskal presoen kontrako zanpaketaz euskaldunok baino. Kaosenlared hedabideari eskertu behar diogu herritarrei gogorarazi izana 2013an Europako Kontseiluaren Torturaren Prebentziorako Batzordeak Espainiako gobernua ohartarazi zuela Puerto III espetxean gertatzen diren oinarrizko eskubideen urraketaz.
2013 hartan Andalucía Informaciónek zabaldu zuen Europako Kontseiluaren batzordearen txostenaz APDHA Andaluziako Giza Eskubideen Aldeko Elkarteak egindako agiria, besteren artean hau zioena espetxe honetaz:
"Puerto III-n egoera bereziki kezkagarria da. Nabarmen antzeman zitekeen han dagoen tentsioa eta Batzordeak elkarrizketatutako preso batzuek adierazi zuten funtzionarioek egin ziezazkieketen errepresalien beldur zirela, batzordeko kideekin hitz egite soilagatik. Batzordearen ordezkaritzak ia modulo guztietan bisitatu zituen presoek adierazi zuten jasan zituztela funtzionarioen tratu txarrak, antza denez gertatzen direnak modulo bakoitzeko beheko solairuan kontsulta mendikuaren ondoan dauden saletan, horiek dira telebista zirkuitu itxirik ez daukaten gune bakarrak. (...) Badirudi modulo berezian -15- bereziki problematikoak direla tratu txarrak, batez ere gauetan, disziplina arazoengatik edo ustez taldeko bizimodura ez egokitzeagatik isolamendu erregimenean dauden presoekiko".
Hain zuzen Puerto III-ko modulo berezi hori aipatzen du gaur Garak elkarrizketatu duen Txema Matanzas abokatuak. Matanzasek ondo ezagutzen du, 18-98 auzian kondenatuta bertan pasatu dituelako urte luzeak, besteren artean Xabier Rey hil berriarekin batera. Espetxe horretako gogortasunaren erdian bizirauteko botika ansiolitikoen beharra izan zuela aitortu du Matanzasek. Arantza Zulueta abokatua ere bertan eduki zuten, hiru urtez isolamendu osoan.
Espainiako espetxerik suntsitzaileena den Puerto III-n hamabi euskal preso politikok segitzen dute gaur bertan, albiste honen lehenbiziko idazketan esan arren bederatzi zirela eta beranduago hamar. Etxerat elkarteak bere zerrendan dauzkanak eta Naiz hedabideak aipatutako bi gehiago batuta, hona zerrenda osoa:
Agirrebarrena Beldarrain, Aitor
Barreras Diaz, Oskar
Beobide Arza, Ibai
Bienzobas, Jon
Bilbao, Iñaki
Castro Zabaleta, Manex
Cotano Sinde, Aitor
Dorronsoro Malaxetxebarria, J.M
Enbeita Ortuondo, Joseba
Etxeberrria Garaikoetxea, J Mari
Parot Navarro, Unai
Pastor, Dani
[2018-03-12an editatua]
Espainiako Estatuko espetxeetatik Euskal Herriratu gintuztenetik Zaballako espetxean komunikazioaren alorrean gabezia ugari topatu ditugu. Aurrez aurreko gutxiago eta laburragoak dauzkagu, lokutorioko bisitak baldintza tekniko kaxkarretan gauzatu behar izan ditugu eta telefono... [+]
"Jarrera proaktiboagoa" eskatu dio Eusko Jaurlaritzaren Justizia Sail berriari Sarek, abuztuaren 20an egindako prentsaurrekoan. Espetxeetako normalizazioa "oraindik urruti" dagoela salatu dute, ikusita 148 presoetatik "ehun preso baino gehiago" egon... [+]
Bakio, Laida, Lekeitio, Mutriku, Orio eta Donostian egin dituzte Etxeratek urtero antolatzen dituen hondartzetako mobilizazioak. Aurten Sare Herritarra batu da aldarrikapenera.
Hamahiru urte pasa ditu preso Atristainek, iragan abendutik hirugarren graduan zegoen eta martxoaz geroztik zigorra etxean betetzen ari zen kontrol telematikoarekin.
ETAko presoek espetxetik ateratzen direnean, egindako mina onartzeaz gain, "eragindako kaltea injustua" izan zela aitor dezaten lan egingo du Jaurlaritzak, María Jesús San José sailburu sozialistaren arabera.
Plataforma herritarrak gaur egun arte lortutakoaren balioa nabarmendu du, eta adierazi du gizarteak “bultzada bat” eman behar duela “oraindik erbestean eta deportazioan daudenak” etxeratzeko. Etorkizuneko belaunaldiei gizarte hobeago bat uzteko garrantzia... [+]
Bi edizio baino ez zaizkio geratzen elkartasun jaialdiari. Antolakuntzak iragarri bezala, ohiko jaialdia eginen dute abenduaren 28an, eta 2025eko uztailean lau eguneko jaialdi berezi baten ostean, agur esateko une gazi-gozoa helduko da. Aritz Colio Hatortxuko antolakuntzako... [+]
2024ko abenduan eta 2025eko uztailean egingo dituzte euskal preso politiko, iheslari eta deportatuekiko elkartasuna ardatz duen musika jaialdiaren azken bi edizioak. “Hatortxu badoa, baina erreminta berriei bide emateko”.
Palestinako umeek ere galdera hori buruan ote duten pentsatu dut gure liburua eskuartean dudala. Zenbat lo falta ote diren genozidioa amaitzeko. Zenbat haur hil ote behar dituen oraindik Israel estatu sionistak munduko estatuen konplizitatearekin.
Beraien amei luzatuko ote... [+]
Torturatu zuten Iratxe Sorzabal presoa eta haren ama ditu protagonista Bi arnas dokumentalak. Duela bi urte abiaturiko prozesua borobiltzeko ekitaldia egin dute eta bide horretan lortutako etekin ekonomikoak bi elkarteri eman dizkiote: Harrera eta Axut! Ekitaldiak une... [+]
Espetxe eskaera AVT biktimen elkarteak egin du eta, horren bidez, presoen ongi-etorriak antolatzeaz akusatutako sei pertsonari bederatzi urteko espetxe zigorra eskatzen zaie.
Badira sei-zazpi urte kartzelan dauden presoek euskara ikasteko duten eskubidea bermatzeko helburuarekin, lanean aritu den euskara-irakasleen sare bat: Presoen Euskara Irakasleen Taldea.