“Presarik gabe” filosofia, mundutik zabaltzen
Cittaslow edo “presarik gabeko herrien” mugimendua zabaltzen ari da munduko toki askotan. 200 herri inguruk osatzen dute filosofia hau jarraitzen dutenen sarea, horien artean Mungia, Lekeitio eta Balmaseda.
Slow Food (presarik gabeko janaria) mugimenduaren ideiatik sortu zen Cittaslow. Carl Honoré kazetari kanadiarrak Elogio de la lentitud lanean azaltzen duenez, duela 150 urte industrializazioarekin sartu ginen abiaduraren aroan, eta geroztik “etengabeko presaz bizirauten dugu”.
1999an Cittaslow mugimendua sortu zuen Paolo Saturninik. Greve in Chianti, Italiako Toscanako herriko alkate zen Saturnini, eta Ameriketako jatorrizko herrien “ongi bizitzearen” (Sumak Kawsay) filosofian oinarritu zen bere ideia lantzeko.
Mugimenduaren parte diren herriek egunerokotasuneko erritmo frenetikotik eta hiperkontsumismotik at bizi eredu iraukorra planteatzen dute. Kultur aniztasuna bultzatu eta munduko herrien homogeneizazio eta amerikanizaziotik aldentzea du helburu mugimenduak, herrien bizi kalitatea hobetuz.
Munduan sakabanatutako herri ugari, presaren aurkako sare berean
Sareko partaide izateko herriek ezin dute 50.000 biztanle baino gehiago izan, eta arlo anitzak lantzeko konpromisoa hartu behar dute: ingurumena, oinarrizko saneamendua, bertako gastronomia, energia berriztagarriak, arkitektura tradizionala edota herritar guztientzat pentsatutako hezkuntza lantzea oinarrizko ideiak dira Cittaslow mugimenduan.
Europako, AEBetako, Txinako, Australiako nahiz Hego Afrikako 30 herrialdetan dago presente “Ongi Bizitzeko Herrien Sarea”. Katalunian hainbat herrik lortu zuten ziurtagiria, baita Euskal Herrian ere.
Multinazionalak jakinarazi duenez 72 MWko potentzia izango luketen bi "eguzki parke" edo makro-zentral fotovoltaiko eraiki nahi ditu foru lurraldean, baina ez du kokapenaren berri eman. Industria teknologikoan gehien kutsatzen duen enpresetako bat da Jeff Bezos... [+]
Etxeko garbigailua hautsi eta konponarazten saiatu ginelarik, beste baten erostea hobe genuela erran zigun konpontzaileak. Merkeago genukeela, ez, aise merkeago genukeela berriaren erostea. Lehen batean ez bazen begi bistakoa, argudiatu zitzaigun, baietz, epe ertainean hala... [+]
Hezkuntzan erabilera oso zabala duten Chromebookak gutxi irauteko diseinatuta daudela ondorioztatu du AEBetako Public Interest Research Group erakundeak (PIRG, Interes publikorako ikerketa taldea). Zaharkitze programatua onartezintzat jo dute, eta ikasle bakoitzak gailu bat... [+]
Abendua igaro zaigu, urtarrilean sartu gara eta, beraz, ipar hemisferioan negua hasi zenetik aste batzuk igaro dira dagoeneko, tenperatura epel bezain kezkagarriekin. Gure arbasoek, neguko solstizioan, eguna eta gauaren txandakatzea gurtzen zuten, baita urtearen zikloa edo... [+]
Eguberriak ospatzeko beste modu bat bilatu guran, euskal herritarrek antzina zuten ohituretako bat berreskuratu du Jon Etxebarria Txontxe gorliztarrak. Dioenez, neguko solstizioan, "neguburuan", enborrak erretzen zituzten Eguzkiari indarra emateko, eta kiskalitako zur... [+]
Eraikin bat gorputz bat bezala irudikatzea datsegit. Instalakuntza-hoditeriak zainak bailiran, zutabeak eta habeak hezurdura gisa, fatxada, azal-zuntza bat. Eta eraikinaren arima eta bizi-taupadak pertsonek eragiten dute, espazioa erabiltzen eta zaintzen duten... [+]
OCU Espainiako Kontsumitzaileen Elkarteak online enpresa handien 16.000 produktu ikertu ditu azken hilabetean, gehienbat gailu elektronikoak eta etxetresnak. Prezioak puztu egiten dituzte eta gero beherapena egin, baina ez igo bezainbeste: batez beste %3 garestitu dituzte... [+]
Hondakin Elektronikoen Ekoizleen Erantzukizuneko Erakundeen Nazioarteko Elkartearen (WEEE Forum) arabera 2022an 5.300 milioi mugikor erabiltzeari utziko diogu. Gailu horiek, elkarren gainean jarrita, 50.000 kilometroko altuera hartuko lukete. Lau Lur planetek halako luzera da... [+]
Euskal Herriak Kapitalari Planto! plataformak sindikatu eta gizarte eragileak elkartzen ditu eta azaroaren 23an elkarretaratzeak egin ditu Bilboko Primark eta Zara saltokien aurrean. Plataforma honek salatu du 5.000 denda txikik baino gehiagok itxi dituztela ateak EAEn 2008 eta... [+]
Egingo ez nituen bidaiak aipatuz joan nintzen zutabe hauetatik oporretara. Baina uste baino gehiago bidaiatu gara azkenean, uste gabeko lekuetara: hipermerkatu, merkataritza-gune, saltoki handi deitu horietara; auskalo seme-alabak jada koskortu xamar daudelako, adoleszentzia... [+]
Los Angeles, 1984ko uda. XXIII. Olinpiar Jokoak AEBetako hirian egin ziren eta McDonald's frankiziak marketin kanpaina berezia prestatu zuen horiei lotuta: "Urratu eta irabazi" moduko txartelen bidez, bezeroek Big Mac bat jasoko zuten doan AEBek urrezko domina... [+]
Mediterraneoko eta Ozeano Bareko Itsas faunak dira munduan plastiko gehien irensten dutenak, Andaluziako unibertsitate batek egin duen ikerketaren arabera.
Pandemiaren ondorioz, familia asko aurrezten ari dira, baina era berean, prekarietate handia dago bereziki gazteen eta kontratu prekarioak dituzten emakumeen artean. Momentu honetan gizartean dagoen aurrezpen mailak egungo desberdintasuna erretratatzen du, batez ere kontsumoaren... [+]