Portu baten okupazioa Amsterdamen klimaren akanpada egiteko
Klimaren alde ekintza ugariko uda izan da aurtengoa, urte bukaeran Parisen eginen den COP21 klimaren gailurrerako masa kritikoa sortzeko helburuarekin. Ekintza horietan lehena izan da uztailean Amsterdamen (Herbehereak) antolatutako Ground Control Climate and Agricultural Camp izenekoa.
Uztailaren 1etik 8ra bitartean, hiriko portuko lur zatia okupatu zuten klimaren aldeko ekintzaileek. Amsterdameko hazkunde ekonomikoaren toki garrantzitsuan kokatu zuten akanpalekua: portua ikatzaren, findu gabeko petrolioaren eta sojaren banaketarako funtsezko gunea da.
Europa osoko ekintzaileen topagune izan zen Amsterdaneko ekimena. Bileretarako, tailerretarako, janaria prestatzeko, informaziorako, prentsa komunikaziorako edota lege gaietarako guneek osatzen zuten akanpalekua.
Aste osoan antolatutako ekintzekin ingurumenaren gaineko eduki anitzak landu zituzten parte-hartzaileek. Energia sortzeko alternatiba jasangarriak eta lurra kaltetzen ez duen nekazaritza izan ziren eztabaidatutako gai nagusiak, eta jendearen jakintza eta jada lanean ari diren sareen informazioa elkartrukatzeko aukera izan zuten hurbildutakoek.
Ekintza zuzenerako aukera ere izan zen astean zehar: portuko ikatz eta soja guneetan pankarta erraldoiak jarri zituzten, eta trenaren errailetara kateatu ziren beste batzuk merkantzien garraioa eteteko.
Antzeko ekimenak Europa osoan
Amsterdaneko kanpamendua udako ekimenen artean lehena izan bazen, gerora beste toki askotan ere antolatu dituzte antzeko ekitaldiak. Besteak beste Gasteizen (Frackanpada), Buren (Frantzia), Rheinlanden (Alemania), Peak Districten (Erresuma Batua) edota Bernan (Suitza) egin dituzte klimaren aldeko akanpadak.
Urte amaieran Parisen antolatu duten COP21 klimaren gailurrerako aurre-lanketa bezala aurkeztu dituzte ekimenok, abenduko goi bileraren aurrean kritiko agertu eta ekintza zuzena bultzatzeko.
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.
Elba ibaiaren arroa, 1417. Lehorteak eraginda ibaiaren mailak nabarmen egin zuen behera, eta norbaitek ur maila markatu zuen harri batean, idazkun bat zizelkatuta: “Harri hau berriro ikusten baduzu, negar egingo duzu. Ura maila honetan zegoen 1417... [+]
Ozeano Barean, atoloi apalez osatuak, Marshall uharteak dira klima aldaketaren aurrean herrialde hauskorrenetakoak, itsas mailaren gorakadak zuzenki mehatxatzen dituelako. Bertako gobernuak egokitze plan sakon eta zehatz bat martxan jarri du, biztanleekin elkarlanean, behetik... [+]
Teofanes Aitorlea kronikalariak jaso zuenez, 763-764ko negua inoizko hotzenetakoa izan zen Konstantinoplan. Elurrak eta izotza hartu omen zuten bizantziar hiriburua eta Bosforon iceberg bat ere ikusi omen zuten.
Orain arte klima hoztea, besteak beste, jarduera... [+]
Frantziako Estatuaren menpe segitzen duen Indiako Ozeanoko Mayotte irlan biderkatuz doaz kolera kasuak. Uraren kudeaketa kaskarra izan ohi da eritasun horren zabalpenaren arrazoietan eta, hain justu, uraren krisi gogorrari aurre egin nahian dabiltza bertako herritarrak. Bigarren... [+]
Etiopia, Somalia eta Kenyako hainbat eskualdetan ia hiru urtez euririk gabe egon ondoren, azkenaldian urpetuak izan dira. Sasoi kontrasteak ohikoak izanik ere eskualde hartan, klima aldaketarekin larritzen dira, eta euriak hobeki baliatzeko hainbat tokiko ekimen garatzen ari... [+]
Hauteskunde-kanpainen arteko tarte gero eta estuagoan, komeni da XXI. mendeko urte erabakigarrietan sartu garela gogoraraztea. Adibide bakarra jartzearren, ozeanoen tenperatura-errekorrak etengabe gainditzeak izututa dauzka zientzialariak, eta dagoeneko ez dakite egoeraren... [+]
Munduko Meteorologia Erakundearen (MME) 2023ko txostenak erakusten du beste behin ere markak hautsi direla klimaren adierazle diren hainbat alorretan: berotegi-efektuko gasak, lurrazaleko tenperatura, ozeanoen berotzea eta azidotzea, itsasoaren mailaren igoera, Antartikako itsas... [+]
Jauzi Ekosoziala eragilea aurkeztu dute maiatzaren 4an Eibarren. Bere helburu nagusia "sistema ekozidaren aurrean, eta krisi anizkoitzen kontestu batean, Euskal Herrian justizia sozialean oinarritutako trantsizio ekosoziala bultzatzea da". Horretarako, "borroka... [+]
Ekosistema askok itzulera gabeko puntuak dituzte, hau da, estresa maila berezi bat pairatuz gero –izan klima aldaketa, kutsadura edo kalte fisiko zuzenarengatik– desagertzen ahal dira, eta ekosistemak haien artean konektatuak izanez gero hurrenez hurren elkar... [+]
Azken lau hamarkadetan itsasoaren gainazalaren tenperatura-igoerak makroalgen komunitateetan izan duen eragina aztertu du EHUko ikerketa-talde batek. Bizkaiko kostaldeko eremu batean sakonera-puntu desberdinak ikertu dituzte eta ikusi dute egituratzaileak diren afinitate hotzeko... [+]