Pobretuon arteko gerrez
“Nahikoa duzu ja ‘txanpon bat mesedez eta txanpon bat mesedez’!”, esan zion supermerkatuaren atean eskean aurkitu zuen pertsonari mahaikideetako batek: urte bat lehenago beste supermerkatu batean aritzen baitzen eskean, azala behar da gero. Hor ari ginen elkarrizketan, ospakizun aireko bazkari oparoaren bueltan, nor bere kontuak aletzen. “Ez esan niri ‘egun on’, ez gara ezagutzen eta!”, bota zion okindegi sarrerako eskaleari beste batek: agurrak deseroso sentiarazten baitzuen, halako bortizkeriarik. Eta pobre itxuran eskean aritzen direnak “gu” baino gehiago irabazten dutela –“harakinak esan zidan eguneko irabaziak eskukadaka banatzen ikusi zituela behin”–, eta beste.
"Lubakiaren beste aldean daudenak izan ohi dute argien klase gatazka. Pobretuon arteko gerra pobretze masibo garaian, baita ezkerrean ere maizegi"
Otorduaren ajeak egunetako bihotzerrea eragin zidan, eta bihotzerreak diru sarrerak bermatzeko errentaren (DSBE) harira giro ezkertiar jatorrean izan ditudan hainbat eztabaida ekarri zizkidan gogora. Bizizale asko dagoela, soldata izerditu ordez nahiago dutenak alferkerian bizi, urliak; 900 euroko prestazioak (eskubidea) jasotzeko aukera izanik soldata berdinarengatik lanera doanari egin behar zaiola presioa enplegua utzi dezan eta ez aldrebes, nik, miseria soldatak desagertuko badira. Prestazioak kontrolik gabe oparitzen dituztela eta iruzurra izugarria dela, sendiak; iruzurra inoiz ez dela %2ra heldu Jaurlaritzaren datuen arabera eta jasotzen dutenei kontu korronteak eta etxeak ere miatzen dizkietela, nik, lagun bati prestazioa kendu ziotela txartelarekin lau menu ordaintzeagatik. Etorkinek “guk” baino eskubide gehiago dituztela prestazioak jasotzeko orduan, berendiak; gezurra ez ezik hain zuzen ere alderantziz dela, nik, irakur ditzala prestazioak jasotzeko baldintzak eta ez Correo taldea. Beraiei ez baina latinoamerikarrei bai oparitzen dizkietela etxebizitzak erakundeek, lagun etorkin afrikarrak; berari buruz lagun zuriek esaten dizkidaten gezur berdinak errepikatzen ari zaidala, nik.
Bihotzerrea joan gabe nuela oraindik, José Mari Esparzaren Migrazioa? Ez, mila esker artikulua ahoratu nuen, “gure” (euskaldunon) soldaten jaitsieraren ardura kapitalismoari egotzi bai, baina fokua migratzaileengan jartzen zuena. Erbeste urrunean ezagutu nuen euskal iheslaria ekarri zidan akordura Esparzak: emakumeak egiten zituen “gure” (gizonon) soldaten jaitsieraren erantzule, enplegu-merkatuan sartzeagatik.
Eta oroitu dut etxea miatzera etorri zen ertzainaz, DSBE jasotzen zuen pisukidea egiazki bertan bizi zen egiaztatzera, iruzurraren aurkako polizia operazioan. “Harrigarria egiten zait zuek DSBEa jasotzen dugunongana etortzea iruzur bila, dozenaka milaka garenean, iruzurra ofizialki %1ekoa eta diru kopurua huskeria; eta aldiz ez enpresetara, enpresariak gutxi izanik, iruzur fiskal aitortua %20koa eta diru kopurua alimalekoa”, esan nion; “Ez, ez gaituzte bidaltzen bertara, eta ez gaituzte bidaliko...”, erantzun zidan, nire harridurarako, lotsatu antzean. Tamalez, lubakiaren beste aldean daudenak izan ohi dute argien klase gatazka.
Pobretuon arteko gerra pobretze masibo garaian, baita ezkerrean ere maizegi. Beste gerra bat posible da... lubakikideak eta etsaiak ezberdintzen asmatuz gero.
Europar Batasuna pandemia aurreko zerga arau zorrotzetara bueltatzeko bidean da, Europako Parlamentuak estatu kideek duten defizita eta zorpetzea mugatzeko neurri fiskal berriak onartu ostean. Ecofinek 2023 urte amaieran erabakitakoari jarraiki, austeritate eta murrizketa... [+]
Urte gutxiren buruan lanik aurkituko dutela uste dutenen kopurua 20 puntu beherago kokatzen da bost urteren ostean. Norberaren gogobetetzearen balorazioari dagokionez, 10 puntu jaitsi da 2015etik.
Egunero milioi bat dolar xahutuko balitu bost aberats horietako bakoitzak, 476 urte beharko lituzkete aberastasun guztia agortzeko. Era berean, 2020tik hona, munduko 5.000 milioi pertsonaren erosahalmena murriztu egin da. Oxfam GKEaren aurtengo txostenaren emaitzak dira.
Fundazioak 650 lagun ingururen elikadura bermatzen du urtean. Erakundetik diote azkeneko bi urteetan laguntzarik gabe geratu diren pertsonak artatu ahal izan dituztenak baino gehiago izan direla.
Berokuntzari edo higiene-produktu batzuei ere uko egin behar diete ikasleen ia erdiak, Cop1 erakundeak argitaratutako ikerketa baten arabera. %25ek 50 euro baino gutxiago izaten dituzte eskura, alokairua eta tasak ordaindu ondoren.
Arroz kiloa euro eta hamahiru zentimo garestitu ditu Mercadona supermerkatu kateak otsailaren 7tik martxoaren 1era. FACUA kontsumitzaileen elkarteak mila elikagai baino gehiagoren prezioak aztertu ditu Espainiako Estatuko zortzi supermerkatu kate handietan. Urtea hasi denetik,... [+]
Inflazioa %6,1era igo da otsailean Hego Euskal Herrian, eta azpiko inflazioa %7,7. Prezioen gorakada gelditzeko, interes tasak igo eta eskaria apaltzea da ordoliberalismoaren betiko guardasola. Baina inflazioa ari du esatea zein punturaino da zehatza?
2019ko abendutik 2021eko abendura munduan sortu den aberastasunaren bi heren %1 aberatsenen esku geratu da, Oxfamek kalkulatu duenez. Muturrerantz ari dira aberastasuna eta pobrezia mende honetan: hamarretik pertsona batek gosea pasatzen du –820 milioik–, eta... [+]
Enpresen dibidenduak akziodunen artean ez ezik, langileen artean ere banatu behar direla defendatu du Angel Toña Jaurlaritzaren Lan sailburu izan zenak Euskadi Irratian eginiko elkarrizketan: "Enpresaburu makalak dauzkagu, eta argi esan behar da, politikariek ezin... [+]
Gasaren kontratua aldatu eta urtean 6.000 euro ordaintzetik 40.000tik gora ordainduarazi nahi izan diote Hiriburuko Ametza ikastolari. Ondorioz, kontratua eten eta hamar egun berogailurik gabe egon dira ikasle eta irakasleak. Elkartasunak salbatu ditu, gelak berotu ahalko... [+]
Herritarren pobretzeaz, sistemaren porrotaz eta bizi dugun paradigma aldaketaz hitz egin digu Josetxo Etxeberriak. Bikotekidearekin eta 3 urteko umearekin bizi da Hernanin, eta negu atarian ez dute berogailua ordaintzeko dirurik. Egoera globala dela eta aurre egiteko mekanismoak... [+]
Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta, manifestazioak egin dituzte larunbatean Donostian, Bilbon, Iruñean eta Gasteizen. 15.000 lagun baino gehiago bildu dira, eta aberastasunaren banaketa, bizitza duinak eta prezioen kontrola exijitu diete Eusko Jaurlaritzari... [+]
650 eurotik gorako batez besteko alokairuarekin, 10 milioi pertsona inguru dira ezusteko gastuen aurrean etxeko errenta ordaindu ezin dutenak. 73.000 euroko ondarearen atalaseak banatzen ditu sektore sozial aberatsena eta pobreena.
Chivite lehendakariak Foru Erkidegoaren egoerari buruzko eztabaidan paparra ateratzen ari zen bitartean, eragile sozialak Legebiltzarraren ate aurrean elkarretaratu dira azken agintaldiko bizitzaren garestitzea salatzeko. Azaroaren 19an Hego Euskal Herriko hiriburu guztietan... [+]