Plataformek onartu egin dituzte Frantziako ikus-entzunezko agintaritzaren baldintzak
Netflix, Amazon, Disney Plus eta Apple TV Plusek akordio luze bat sinatu zuten ostegunean Frantziako ikus-entzunezko agintaritzarekin (CSA), euren urteko diru-sarreren %20 Frantziako edukietan inbertitzeko. CSAk espero du inbertsioa 250 milioi € eta 300 milioi € artean egotea urteko batez beste. Inbertsio horren %80 plataformetarako ikus-entzunezkoetan inbertituko da zuzenean (hau da, han estreinatzen diren telesail, film eta dokumentalak) eta gainontzeko %20a zinema-aretoetan estreinatuko diren filmetarako izango da
Akordioak publiko egin ditu CSAk, Ikus-Entzunezkoaren Kontseilu Nagusiak. Gardentasuna iristen da plataforma bakoitzarekin sinatutakoa argitaratzera. Hona adibidez, Netflix-ek sinatutakoa, Herbehereetan egoitza duen enpresa dela argi geratzen da, baina hala ere, Frantziarako betebeharrak onartzen ditu. Netflix eta besteek onartu dituzten arauen artean, auditoria bitartez irabazien kalkulua egingo dela, eta hortik eratorriko dela inbertsioaren kopurua.
Kopuru zehatzik ez da aipatzen beraz dokumentuetan, bakarrik kalkuluak nola egingo diren, baina Le Mondek uste du 250 milioi € eta 300 milioi € artean egon litekeela inbertsio totala, eta gehiena Netflix-ek jar dezakeela, 200 milioi inguru.
Oraingoz sinatzaileak dira Netflix Amazon, Disney Plus eta Apple TV Plus, baina CSAk dio beste bost plataforma ere gehituko direla akordiora urtea amaitu baino lehen.
Inbertsioaren banaketa izango da 80/20 plataformetako eduki propioaren, eta zinema-aretoetarako ekoizpenen artean. Aretoetako %20 hori, ondoren, streaming plataformak izango du bere edukietan besteek baino lehen, baina hala ere, banaketa lehioen menpe egongo da kontua (hainbat hilabete esklusiban aretoetan, gero beste hainbat...).
Abenduko akordio hauek dira ekainean onartu zen SMAD dekretuaren ondorioa. Eta SMAD dekretua da Frantziak legeztatu duena, Europak AVMS zuzentaraua aplikatuz. Izatez, Europako lehen estatua izan da Frantzia hau zehazten. AVMS-ren helburua zera da, gai honi dagokionez: streaming zerbitzuen ekoizpenaren parte bat Europan egin dadila, inbertsioa eta ekonomia bertan zirkulatzen jartzeko. Frantziako SMAD dekretuak horixe zehazten du, Frantziako ekoizpena bultzatu behar dela (frantsesez, gainulertzen da, ez beste hizkuntzetan).
Espainiako Estatua ere ikus-entzunezko lege bat onartzekotan da, baina aitzakia jarri du Gobernuak, inbertsioaren %6 hizkuntza ko-ofizialentzat izango zela adostu ondoren, hori ezin zaiela egoitza beste herrialde batzuetan duten erakundeei ezarri. CSAk Netflix eta besteekin sinatutakoa Frantzian demostratzen du Espainiako Gobernuak dioena ez dela egia.
SMAD dekretuaren beste ondorio bat da, behintzat uztaileko irakurketa batzuetan agertu zena, esplotazio eskubideena. Ondo ulertu badugu Varietyk orduan argitaratu zuena, Netflix-ek Frantzian ekoitzi duena (adibidez, Lupin telesaila), bere eskubideen menpekoa da betiko, orain arteko baldintzetan bederez. Aldiz, SMAD dekretuarekin, Frantziako ekoiztetxe batekin egiten badu telesail berririk Netflix-ek, eskubide esplotazio lehioa 36 hilabetera murriztuko da: 3 urte, eta ondoren, ekoiztetxe frantziar originalak izango du lanaren jabetza. Hau da, ez bakarrik sustatzen da Frantziako ekoizpena, baizik eta ekoizpen horren ustiapena lokala dela ziurtatzen da 3 urteren buruan, ez Herbereheetan edo Estatu Batuetan egoitza izan dezakeen Netflix delakoaren eskuetan.
Hau da, ilustrazioko adibidearekin azaltzeko: Lupin telesaila Frantziako Gaumont ekoiztetxearekin egin du Netflix-ek, eta oso ondo, pozik egongo dira Gaumont-ekoak. Baina SMAD dekretuaren arabera, ez hori bakarrik, telesailak arrakasta izan eta aurrera jotzekotan, haren ustiapen eskubideak Gaumont-ek lotuta izango ditu 36 hilabeteren buruan ere, ez Netflix-en esku.
Hala ere, 36 hilabeteko leiho honen aipurik ez dugu aurkitu aste honetan CSAk zabaldutako informazioan (akaso egongo da, geuk ez dugu aurkitu).
2025eko martxoaren 10etik 30era Loraldia Festibalaren 11. edizioa ospatuko du Loraldiak, Trikua esnatu da lemapean. Programazio artistikoak proposamen anitzak eskainiko ditu Bilbon, diziplina ezberdinak uztartuko dira eta 100 sortzailetik gora bilduko ditu. Loraldiak jada... [+]
"Nazio gisa eskubideak aldarrikatu eta herri oso bat martxan irudikatzeko" deitu dute 2025eko ekainean Bilbon egingo den mobilizazioa. Euskal Herri libre eta kohesionatu bat osatzeko "denen artean eta elkar lagunduz" lan egin behar dela berretsi du... [+]
Gai tabu gisa marrazten da Euskal Herrian, baina munduan barna ez da horrela. Hizkuntz politikak ezin dira merkatu librearen logikan ipini, baizik eta kuotak edo kupoak ezarri behar dira. Beharrezkoak dira. Eta beharrezkoak dira daudenak betetzea, ez baititu inork betearazten.
Ikusgela proiektuak, hezkuntzarako ikus-entzunezko materiala lantzeko wikiekimenak, hirugarren ikasturteari ekin dio gaur. Orain arte 92 bideo argitaratu baditu ere, ikasturte honetan maiztasuna handituko du, astearte eta ostegunero bideo bat aterako du eta irailetik maiatzera... [+]
ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei ikus-entzunezko proposamen.
Euskarazko ikus-entzunezkoen egoera kaskarrak kezkatuta dauka Katixa Agirre, hizkuntzaren normalizazioan ezinbesteko tresna direla uste baitu. Ahul ikusten du euskal literatura sistema ere, irakurlego txikia duela eta. Hizkuntza gutxituen arazoak denak.
Denbora laburrean plano aldaketa asko dituzten marrazki bizidunek, alegia erritmo azkarreko hiperestimulazio audiobisualak eragin negatiboa du umeen arretan, hainbat ariketa mental egiteko gaitasunean eta autoerregulatzeko ahalmenean, ikerketa batek ondorioztatu duenez.
Musikariaren lana musika sortzea eta jotzea da. Baina soilik hori? Irudiak eta sustapenak gero eta pisu gehiago dute alor gehienetan, eta musikariak ere ez dabiltza zurrunbilo horretatik aparte. Bideoklipa bilakatu da abesti edo disko bat kaleratzeko euskarri (ia) ezinbestekoa... [+]
Maiatzaren 18an, Gasteizen, egingo da mobilizazioa Aldatu gidoia euskararen alde lelopean. Kanpainan parte hartzen ari diren eragileek Eusko Jaurlaritzari eskatu diote euskararen aldeko politikak ezartzeko ikus-entzunezkoetan, eta EITBn beharrezko baliabideak jar ditzala... [+]
Donostiako Kursaal aretoan egindako ekitaldi batean aurkeztu du EITBk ostiralean Makusi, haur eta gaztetxoentzako euskarazko plataforma. Makusi.eus webgunean ikusgai dago jada, eta app ere ere eskuragarri dago. Doako haurrentzako euskarazko lehen plataforma... [+]
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]
Mundualdi honen soinu-banda osatzen duten abesti gehien-gehienek propio filmatutako irudiak izan ohi dituzte: bideoklipak. Musikariengandik oso gertu, ikus-entzunezko egileen belaunaldi gazteago batek lan horretan aurkitu du zineman edo telebistan ez duen hori: trebatzeko... [+]
Netflix, Amazon Prime eta Disney+en, Hizkuntza Gutxituen Europako Gutunak onartzen dituen bost hizkuntza baino ez dituzte erabiltzen. Bosten artean nagusi da, alde handiz, katalana. Ondoren datoz galiziera, euskara, luxenburgera eta Eskoziako gaelikoa. EHUko Nor Ikerketa Taldeak... [+]