PISA: pandemiaren eta gizarte digitalaren bidegurutzean


2023ko abenduaren 21ean - 12:57

PISAk izandako emaitzen beherakadaren testuinguru orokor honetan ez genuke bazter utzi behar zer hezkuntza eragin eta zer ondorio sortzen dituen bizi dugun digitalizazio azeleratuaren gizarte prozesuak. Izan ere, beheranzko joera argia da 2012tik, urte horretan hasi baitzen eskola-digitalizazio masiboa Europako herrialde guztietan eta, bereziki, EAEn. Gure hipotesia honakoa da: txostenak aipatzen duen pandemiaren eraginaz gain, emaitza horiek harreman zuzenean jartzen dute gizarte digitalaren aro globalaren azelerazioa eta hezkuntza teknokraziaren joera berdintzailea. Hori da gainbehera hori ulertzeko giltzetako bat. Haatik, gogoeta hori sustatzea izan da gure helburua.

Egungo pantailen erabilera neurrigabeak onura bezainbeste kalte dakarzkie hezkuntza prozesuei olatu globalaren eraginpean jarrera kritikorik gabe jardunez gero. Hala gertatzen da oinarrizko ikaskuntzen jabekuntzan gabezia horiek atzemangarriak egiten direnean. Zehatzago esanda, hezkuntza-eragile gehienok bat etor gaitezke honako baieztapenean, hain zuzen: azken hamarraldian ahozko hizkuntzak eta idatzizkoak izan duten gainbehera, izan lexikoan, kontzentratzeko gaitasunean, motibazioan, ahaleginean, eta hainbat hezkuntza-prozesuei datxezkien beste hainbeste balio eta jarreratan atzemangarria egiten zaigu.

PISAk izandako emaitzen beherakadaren testuinguru orokor honetan ez genuke bazter utzi behar zer hezkuntza eragin eta zer ondorio sortzen dituen bizi dugun digitalizazio azeleratuaren gizarte prozesuak

Gaur, bizi gaituen gizarte digitalak hala eraginda, bistakoa dugu eskolako komunikazio-mailan, diskurtsoetan, hezkuntza jardunbideko burokrazian, aldaketak bizi ditugula. Aldaketa horiek, baina, hobekuntza prozesuak al dira guztiak? Hauxe da datua: digitalizazioan gehien inbertitu duten herrialdeak izan dira emaitza txarrenetakoa lortu dutenak.

Hala ere, egungo eskolaren norabidea gizarte digitalaren nagusitasun azeleratuaren mendean sarturik dagoela esan genezake. Eta horren ondorioz, ordenu psikosozial berrituak txertatu zaizkigu eskolara botere mediatikoen bidez. Premiazkoa da ikasgelan bistaratzen diren sintomei buruz kolektiboki pentsatzen hastea. Eskola emaitzen beheranzko joera. Esandakoa, digitalizazio azeleratuaren ondorioekin eta pantailen gurtze masiboaren eraginarekin loturan dator.

Zeren ikusten ari garena baita nagusitasun digitalizatuaren eskaeren aurrean, ordena berri bat sortzen ari dela munduan, eta horrek, eremu akademikoari, sozialari eta pentsamenduari eragiten dio. Pantailen bidezko eredu psikosoziologiko berria determinismoz blai aurkezten zaigu (sailkatu, kontrolatu, epaitu, zelatatu,…) makroegiturak ezarritako menpekotasuna da. Logika horretan, hezkuntza prozesuei, sistema merkantilizatuaren trataera emateko joera nagusitzen ari da. Egungo gizartearen baldintza sozioekonomiko eta teknologikoetan ez zaigu arrotza egin eskola emaitzek izandako beheranzko joera.

Ordenamendu digitalaren ondorioz, eremu pertsonala eta elkarreraginezkoa zatikatzen dugu eta eskolarako pentsamendu-dogma berriak proposatzen dira. Horiek denak, praxi psikopedagogikoari eta oinarrizko prozesu psikosozialei eragiten diete oinarrizko ikaskuntzen garapen prozesuak lastatuz, eta beste hainbatetan oinarrizko ikaskuntzen jabekuntzaren kaltetan. Eta hori ere, hala ikustea komeni da.

Jexux Larrañaga Arriola

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


2025-01-27 | Aritz Arrieta
Euskaldun harrera herria?

Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]


Ez ditzala diruaren hotsak bonben burrunbak isildu

Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]


Euskararen herria harrera herria

Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.

Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]


Glutamatozko grebak

Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.

Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]


50 urte Potasaseko grebatik

Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]


Industria militarraren konbertsioa, behar etikoa

Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]


2025-01-19 | Urtzi Ugalde
Agur, amatxu

Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.

Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


Militantzia politikoaren debekurik ez!

Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]


“More with less”

Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]


Smartphonea: gure fetitxe erregea

Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]


Marxter Chef

Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.

Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]


2025-01-13 | Gerardo Luzuriaga
Euskadiko Selekzioa?

Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]


Entzumen eta hizkuntzako irakasleen gaur egungo egoera kezkagarria eta horren ondorioak

Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]


Eguneraketa berriak daude