Izenburu horrekin ez naiz Seaskako irakaslegoaren protesta mugimendu batetaz mintzo baizik eta Ariège [Frantziako Estatuaren hegoaldean, Foix dauka hiri ezaguna] partean XIX. mendean izan zen laborarien oldartzeaz.
“La guerre des Demoiselles” bezala ezagutua den gertakizun hortaz antropologo amerikar batek atera zuen liburu interesgarri bat 1996an (Peter Sahlins, Forest rites. The War of the Demoiselles in nineteenth century France, Harvard University Press). Ariègeko laborarien ihardokitzearen intxendia izan zen Estadoak 1827an indarrean ezarri zuen oihanen kodigo berria, zoinek ordu arte herritarrek zauzkaten hainbat eskubide mendratzen zituen. 1829 eta 1870 artean noiz-behinka tokiko laborariak oldartu zitzaizkieten oihan-zainer, jandarmer eta ikazkiner, guerilla moduko ekintzen bidez.
Oldartzearen berezitasunetarik bat zen erasoaren menturan gizonak aurpegia maskaturik, emaztez bezti eta beren gisako harmak eskuan ateratzen zirela. Gisa bereko oldartzeak izan ziren Ipar Euskal herrian XIX. mende hastapenean, oihanen legearen gainetik bainan baita ere tabako-landen zerga berrien aurka. Usaian entzuten diren irakurketa politiko (oldartzea Estado modernizatzailearen hedatzearen aurkako ihardokitze bezala) edo materialistaz gain (oldartzea tokiko jauntxo eta jabeen kontra laborari xumeek ereman mugimendua), Sahlinsek azpimarratzen du lehia sinboliko bat ere bazela jokoan Andereñoen gerla hortan.
Denik ere, lehendabizik ihauteri eta toberetako “hizkuntza sinbolikoak” zuten laborariek desbideratzen beren ekintzen bidez: hierarkiak itzulipurdikatuz, auzi satirikoa zinezko auzi herrikoi bihurtuz, maskak erabiliz. Bainan Sahlins urrunago badoa erranez maiatzeko erritoak –1829ko maiatzean hasi zen gataska– berrirakurketa batean oinarritzen zela. Oihanaren gainean zaukaten dretxoen sinbolo bat zen urtero maiatzaren lehenean mozten eta landatzen ziren “mais” zuhaitzak, izan ziten ezkontzekoak ziren nesken etx’aintzinean, emankortasunaren menturan, edo ohoratu nahi zen norbeiti, edo, alderantziz, desohoratu nahi zen norbeiti. Maiatza hautatuz, izadiaren indarraren arraberritzearen sinboloak berriz erabili zituzten aldarrikatzen politiko garaikide baten kondu. 1829an sinbolo horien erranahia bizi-bizirik zelakotz.
Gisa hartako oldartze ainitz izan zen Pirineo guzietan, bai oihanen legea, zerga berriak edo armada legeak zirela estakuru. Ikus [Agosti] Chaho nola sartu zen oihanen auzian Atharratzeko kontseilu orokor zelarik. Jean-François Soulet historialariak dio jarrera horiek disidentziak zirela, eta ez baitezpada estadoaren kontrako erresistentzia ideki, antolatu eta ideologikoki oinarrituak. Huna beraz gaizki ezaguna den Pirineotako historiaren xokoño bat, anakronismorik egin gabe berrirakurri behar litaikena.
Bost hilabete bete dira otsailaren 6an traktoreen mobilizazioak hasi zirenetik. Mirene Begiristainek eta Isabel Alvarezek ekofeminismoaren betaurrekoak jantzita aztertu dituzte mobilizazio hauek eta fokutik kanpo geratu diren laborariak eta aldarrikapenak ekarri dituzte lehen... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Esnatze horretan hainbat kausa elkartzen dira, eta lurraldean sakabanatuta dauden herrien erresistentzia-ahalmenak bete-betean erantzuten die. Joan den larunbatean, aldarrikapen horien inguruan manifestazio jendetsua egin zen Gasteizen. Kalean frogatu zen berriro posible dela... [+]
Euskal Herriko Laborantza Ganbarako koordinatzailea mintzatu da Egonarria saioan. Laborantzako eredu talkaz hitz egitean eta traktoreak kalera atera direnean, beti aipatzen da ditxosozko erderazko "PAC"-a, hau da, Europako Nekazaritza Politika Bateratua. Europako... [+]
Kanboko Marieniako higiezin proiektuaren kontra bildu dira elkarte eta herritarrak larunbat honetan. Larunbatean, mahai inguru eta tailerren bidez herritarrak sentsibilizatu nahi izan dituzte Bouygues Immobilier agentziaren proiektuaren desmasiez.
Konturatu orduko apirila joan da, bere intentsitate eta kolore guztiekin. Egun beroak, epelak eta hotzak utzi dizkigu. Ostadarra eta izotza. Euri jasak eta bero sapa. Jaio berri diren arkume apurrak belardian dabiltzan bitartean, labanak eten egin du bizitza eman duten hiru... [+]
"Isiltasuna oztopo eta elkartasuna lagun, egungo mundu gordina" kontatzeko erronkari lotu da Axut! antzerki konpainia.
Frantsesenia lizeoa, 70 urtez Ipar Euskal Herria barnealdeko laborarien formatzen.
Europako Batzordeak landutako Nekazaritza Politika Bateratuaren "sinplifikazioaren" alde bozkatu dute eurodiputatuek. 425ek egin dute alde, 130ek aurka eta beste 33 abstenitu dira.
Apirilaren 13an egitarau indartsua prestatu dute Berangoko Otxantegi Herri Lurra proiektuaren II. urteurrena ospatzeko. Apirilaren 18an, aldiz, bigarren desalojo saiakeraren mehatxua izango dute gainean eta herritarrei dei egin diete proiektua defendatzera joateko. Kideetako... [+]
Hamar urte baino gehiago daramatza martxan Arabako Nekazariak Eskolan proiektuak, Hazi fundazioak zenbait ekoizlerekin elkarlanean bultzatzen duena. Haur eta gaztetxoak nekazal mundutik geroz eta deskonektatuago bizi diren garaiotan, inoiz baino beharrezkoagoa da elkar... [+]
Nafarroako sektore ekologikoa egonkor mantendu da azken urtean eta nekazaritza ekoizpena %5 handitu da. Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluak erronka du 2030. urterako: lurren %25 ekologikoa izatea. "Bide horretan ari gara lanean, ahalik eta nekazari eta... [+]
Aste honetan sortu da elkartea eta datorren astelehenean, hilaren 18an, laborarien sindikatuek Jose Mari Aierdi kontseilariarekin izango duten bileran egongo da.
Gorantz egiten ari da nekazaritza ekologikoko eredua Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, Ekolurra Kontseiluak baieztatu duenez, baina Europako Itun Berdeak 2030erako helburutzat duen %25etik urrun dago oraindik.