Petrolioaren, gasaren eta ikatzaren aldekoak indartsu daude aurten ere: iaz Glasgowen bildutakoa baino %25 gehiago dira aurtengo COP27 biltzarrean. Klima larrialdiak gehien kaltetu hamar estatuek baino ordezkaritza zabalagoa dute lobby horiek. Guztira 33.000 ordezkari daude Egiptoko Xarm el-Xeikh hirian, izan estatuenak, elkarteenak, enpresa pribatuenak edota lobby taldeenak.
COP27 gailurreko parte-hartzaileen zerrendari hurbiletik begiratu die Corporate Accountability, Corporate Europe Observatory eta Global Witness Gobernuz Kanpoko Erakundeek eta horra datu kezkagarria: erregai fosilen sektorearen alde dabiltzan 636 lobbysta kontatu dituzte –iazko gailurrean 503 ziren–. Gainera, herrien ordezkaritzetan ere daude. Guztira 29 herrien taldeetan dira; Arabiar Emirerri Batuak ditu gehien, orotara 70 ordezkari eta ondotik dator Errusia, 33 lobbystekin.
TotalEnergies, Shell, ExxonMobil, Shell, Chevron edota BP gisako multinazionalak bertan daude. Baina horrez gain, helburu berarekin antolaturiko bestelako egiturak ere badaude gailurrean. Adibidez, 130 ordezkari bidali dituen IETA Isurketa Eskubideen Trukaketarako Nazioarteko Elkartea –aurretik zerrendaturiko multinazionalak ditu bere baitan egitura horrek ere–.
Presio taldeak hor izanen direino aterabide eraginkorrik ez dela lortuko deitoratu dute Corporate Accountability, Corporate Europe Observatory eta Global Witness erakundeek: “Paludismoa borrokatzeko ez dituzu eltxoak gomitatzen”. Lobby horien greenwashing logika eta “aterabideen atzeratzea” deitoratu dute, beste behin ere.
Paraleloki, ingurumenaren alde borrokan dabiltzan Hegoko elkarteetako ordezkariek bertaratzeko trabak kausitu dituzte: bisa ezin lortua, Egiptok bideratu neurri errepresiboak edota oztopo ekonomikoagatik.
Ondoko datuak ere kezka eragin die benetako aldaketa eta aterabideen alde dabiltzanei: klima larrialdiak gehien kaltetu hamar estatuek baino ordezkaritza zabalagoa dute petrolioaren, gasaren eta ikatzaren aldeko lobbyek. Porto Rico, Birmania, Haiti, Filipinak, Mozambike, Birmania, Bahamak, Bangladesh, Pakistan, Thailandia eta Nepal dira munduko herri gehien kaltetuak.
Uhartetar Estatu Ttipien Aliantzak “hitzetik ekintzetara” pasatzeko deia zabaldu zuen azaroaren 8an, COP27 gailurretik: petrolioaren, ikatzaren eta gasaren sektoreko enpresen zergapetzea ezinbestekotzat dauka. Gaur egun, 52 uhartetar estatu ttipiek isurketen %1 bakarrik eragiten badute ere, horiek dute klima larrialdia gehien pairatzen.
Karibe itsasoko Antigua eta Barbuda estatuko lehen ministro Gaston Brownek ondokoa adierazi zuen egun horretan: "70.000 milioi dolar inguru irabazita, garapen-bidean dauden herrialdeen klima-kalte nagusien kostuak estaltzeko dirutza baino gehiago irabazi dute erregai fosilen sektoreko sei enpresa nagusiek aurtengo lehen seihilekoan. Izugarrizko irabaziak lortzen dituzte giza zibilizazioaren kaltetan. Irabaziak egiten dituzten bitartean, planeta erre egiten da”.
Azaroaren 6an hasi eta 18an bukatuko da klimaren aldeko gailurra. Parisko 2015eko gailurrean ondoko helburua finkatu zuten: mendearen bukaeran munduko batez besteko tenperaturaren igoera 2ºCtik beherakoa izatea da, eta ahal bada, 1,5ºCtan geratzea, industriaurreko maila oinarri hartuta. Baina Egiptoko COP27aren bezperan GIEC Klima Larrialdiari Buruzko Gobernu Arteko Taldeak ohartarazi du helburu hori ez dela betegarria: "Egia erran behar zaie herritarrei".
Arrazoia izango dute aditu horiek, jakinik gainera, petrolio, gas eta ikatzaren industriaren alde dabiltzan 636 lobbyak buru belarri ariko direla lanean sistemak bere horretan mantentzearen alde.
AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]