Hainbat abisu jaso ditugu komunikabideen bidez, eta, ziurrenik, ez diegu behar adinako arretarik eskaini. Hori diot mundu osoko herrialde eta hiriek iragarri dituztelako murrizketak erregaidun ibilgailuen zirkulazioan, baita salmentan ere, etorkizun hurbilean, hala nola 2025ean Norvegian, 2030ean Erresuma Batuan, Danimarkan eta Herbehereetan edo 2040an Espainian eta Frantzian. Era berean, mota horretako ibilgailuak saltzeari utziko diotela eta ibilgailu elektrikoak soilik ekoitziko dituztela iragarri duten automobil-marka handiek: Honda, Renault, Ford edo Volvo.

Eta, bitartean, baliabide naturaletako adituek, hala nola Antonio Turielek, CSICen ikertzaile gisa lan egiten duen zientzialariak, azaldu dute ez daukagula beharrezko materialik, bertsio elektrikoan ekoizteko gaur egun ekoizten ditugun errekuntza-ibilgailuen ehuneko txiki bat ere. Era berean, petrolio-enpresek prospekzio berrietan inbertitzeari utzi diote; izan ere, geratzen den petrolioa ateratzeak duen prezioak ez du hori eskuratu dezakeen merkaturik, eta, beraz, ez du zentzurik dirua gastatzeak. Agian laster sektore publikotik egin beharko da.

Beraz, argibide esanguratsuak ditugu, eta badirudi petrolioaren eta deribatuen aroaren amaierara hurbiltzen ari garela, zeinek eskaini dioten Lurraren gaineko gure zibilizazioari eraldaketarako eta mugitzeko gaitasun infinitua. Eta, era berean, ezin dugu petrolioarekin dugun eskala, erritmo, dimentsio edo intentsitaterako alternatibarik izan. Autoek, kamioiek, itsasontziek eta hegazkinek amaitzen doan energia-iturri hori erabiltzen dute, eta batek pentsa dezake hilabete gutxiren buruan geldituta geratu gaitezkeela modu kaotiko eta arriskutsuan, modu mailakatuan eta ordenatuan egiteko prestatzen ez bagara.

Horrela, baliteke hurbiltzen aritzea ezagutzen dugun moduko mundu honen aldaketara. Ez nahi dugulako, ez klima-aldaketak kezka sortzen duelako, ez herrialde guztiek, industriak, merkataritzak eta abarrek bat-batean gizarte- eta ingurumen-kezka bat hartu eta kontzientzia hartu dutelako, baizik eta gaiari buruzko ezagutza eta gutxieneko erantzukizuna duten liderrek alarmak pizten ikusi dituztelako. Gertaezintzat jotzen dut goi-instantzietan kontzientzia kolektiboa hartzea, eta posible ikusten dut, ordea, neurriak hartzen ari ez direnak zuhurtziagabekeriaz edo inkontzientziaz ari direla, izan ekimenez edo geldi-egonean. Ziurrenik, dagoeneko ezezagunerantzko bidean barneratuak gara.

Testuinguru horretan, eszenatoki asko dira posible. Dramatikoenek, agian, mundu mailan alarma egoera berri bat deituko dela diote, oraingoan petrolio gabeziagatik. Alarma egoera beharrezkoa litzateke petrolioa zer erabileratarako eta zergatik erabil daitekeen erabakitzeko; adibidez, alternatibarik ez duten eta oinarrizko zerbitzuak diren erabileratarako, makina handiak behar dituztelako, oinarrizko eta beharrezko gauzak eraiki behar dituztelako, janaria garraiatu behar dutelako edo antzeko jarduerak egin behar dituztelako, eta, beraz, ezinbestekoak direlako. Pandemiak herrialde ezberdinek egin dezaketenaren erakusgarri bat eman digu. Baita ere erabakitzeko zein jarduera diren alternatiba aurkitu zaienak eta ziur asko gure bizitzaren etorkizunaren parte izango ez direnak. Zerrenda egiten has zaitezkete: %100 aurrez aurreko lana, petrolioa erretzea lekuz aldatzeko, oporretan kruzeroz joatea, oro har hegan egitea edo Txinan ekoiztea.

Baditugu, halaber, petrolioaren eskuragarritasun eskasiaren aurretik ere krisian zeuden herrialdeen adibideak, eta hauek estrategikoki erabaki zuten ezin zirela erabat inportatutako energia-iturri baten mende egon, eta mendekotasun handiena zuten sektoreentzako alternatibak garatzen hasi ziren: energia-ekoizpena eta mugikortasuna. Agian, kasurik esanguratsuena Danimarka da, non 70eko hamarkadako petrolioaren krisiak inflexio-puntu bat markatu zuen herrialde-mailan, eta gaur egun bere energiaren %80 iturri berriztagarrietatik sortzen du, eta eredu bat da bizikleta azpiegitura eta garraio publikoaren garapenean. Eskandinaviar eta germaniar herrialdeak erreferente dira, ez Danimarka bakarrik. Kontuan izan behar da deskarbonizazioaren bidea ez dela desiragarria derrigorra denean soilik, baizik eta, zentzua duela klima-aldaketaren gaineko inpaktua hobetzeko eta garatutako ekonomietako baliabideen kontsumoan eragiteko.

Azkenik, petrolio merkea amaitzen ari den agertokian baldin bagaude, horrek ez du mugikortasunean bakarrik eragingo; aitzitik, eraginak askoz ere sakonagoak izango dira: kontsumo-ondasunak, oinarrizko zerbitzuak, janaria, garraioa. Gaur egun, instantzia publiko eta pribatu guztiek dute erantzukizuna, mundu, estatu, eskualde edo udal mailan, neurriak hartzen ez badituzte. Beharbada, estatuek dute eskumen nagusia, haien esku baitago iristear dauden krisi handien plangintza estrategikoa. Gutxik izan nahiko dute lehenak neurriak hartzen, murrizketak iragartzen edo pribilegioak murrizten. Ez gara bizi erantzukizun-ariketak baloratzen dituen gizarte batean. Beti egongo da bizimodua mantendu nahiko duenik, eta batzuek beren irtenbidea inposatu ahal izango dute. Mundu mailako elkartasunerako eta enpatiarako gaitasuna duen klase politiko bat beharko dugu, baldin eta espezie gisa gainditu nahi badugu programatu gabeko petrolioaren agortzea, iragartzen diguten moduko hamarkada bateko denbora-agertoki batean.