Pelletak eta mikroplastikoak jasotzea, ohiko zeregina ‘Mater’-entzat
20 urte baino gehiago daramatza euskal kostaldea inguratzen duten itsas hondakinak biltzen, tartean, palletak eta mikroplastikoak. Oraindik plastikozko bolatxoak gurera iritsi ez badira ere, "edozein unetan" iritsi daitezkeela ohartarazi du.
2023 bukaeran Galiziako kostaldera milaka plastiko bolatxo iristen hasi ziren, abenduaren 8an zama galdu baitzuen itsasontzi batek Portugalgo itsasoan. Oraingoz ez da frogatu isuri horren pallet berri horiek iritsi direnik euskal kostaldera, baina edozein unetan irits daitezkeela ohartarazi du Mater Ontzi Museo Ekoaktiboak. Puri-purian ibili den gaia izan arren, Mater-ekoentzat “ez da albiste berria”, urteak daramatzatelako zeregin horretan, 20 urte baino gehiago eman dituzte euskal kostaldea inguratzen duten itsas hondakinak biltzen.
Datuetara jo dute. Mater-en Seabin Pasaia proiektuarekin, azken hiru urteetan 1,8 milioi mikroplastiko baino gehiago bildu dituzte, horietatik 90.000 baino gehiago palletak izan direlarik. Gipuzkoako hondartzetan mikroplastikoen kontzentrazioa aztertzen dabiltza, Itsas Hondakinen Erronka hezkuntza proiektuaren bidez. 400 gazte inguruk parte hartzen dute egitasmo honetan.
“Pertsona batzuen harridurarako, Bizkaiko Golkoa ez da salbuespena ozeanoen plastifikazioari dagokionez. Lehenengo erreferentziak 1990eko hamarkadaren amaierakoak dira, eta zenbait ekarpen Bizkaiko Golkoa irteerarik gabeko kalezulo gisa nabarmentzen da. Horren arrazoia da ozeanografia fisiko berezia, ibaien kontzentrazio handia eta populazio dentsitatea”. Hortaz, ikerketa honen arabera, Bizkaiko Golkoko hego-ekialdeko kostaldeko urak plastikoen eta mikroplastikoen “gune beroa” direla ondorioztatu dute.
Mikroplastiko hauek biodibertsitatearentzako eta giza osasunerako “arriskutsuak” direla gogorarazi dute Mater-ekoek: “Materialak dituen gehigarri kimiko toxikoek, patogenoek eta ingurumena xurgatzen duten beste toxiko batzuek mikroplastikoak itsasoen kutsadura iturri handienetako bat bihurtzen dituzte. Itsas faunak partikula horiek irensten ditu, haien elikadura baldintzatuz eta inanizioa bultzatuz, eta ondorioz, gizakiok azken batean parte garen kate trofikoan sartuz.. Astean 5 kilogramo plastiko irensten ditugu, jaten, edaten edo arnasten eta hormona alterazioak, gaixotasunak eta gure osasunaren beste ondorio negatibo batzuk eragin ditzaketen elikagaien bidez”, erantsi dute.
Herritarrei hondartzetara ez joateko gomendioa eman diete, “palletak zapalduta lurperatzea saihesteko”.
Munduko populazioaren ia erdiak baino bi aldiz gehiago kutsatzen du aberastasun gehien pilatzen duen %1ak. Munduko aberatsenek hamar egunetan isuri duten kantitatera heltzeko, ia hiru urte beharko lituzke munduko aberastasunaren eskalan erditik behera dagoen herritar batek.
NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Atun latatan aurkitu diren merkurio kopuruekin asaldatuta dabiltza herritarrak. Bloom erakundeak Europan egindako ikerketa baten arabera, Carrefour, Intermarché, Mercadona, Aldi... supermerkatu guztiek merkaturatzen dute atuna kutsaturik. Arrantza industrialak berehala... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.
.jpg)
Barakaldoko Udalak 11.800 euroko isuna ordaintzea eta gauez hiru hilabetez ixtea exijitu dio Bizkaiko enpresari. Abuztuaren amaieratik txistu etengabe, desatsegin eta jasangaitza igortzen du inguru zabalean entzuten dena.
Legearen arabera, erabiltzen ez diren zabortegi guztiek itxita eta zigilatuta egon beharko lukete 2008tik. Ekologistak Martxan taldea Eusko Legebiltzarrean izan da legea bete dadila eskatzeko: azaroaren 12an Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren batzordean... [+]
Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko sukalderako mahaiak egitea debekatzeko urratsak ematen hasi dira.
.jpg)
Ingurumen-inpaktuaren berri izateko eta, hurrengo edizioei begira emisioak murrizteko egin du azterketa Lander Crespo klima adituak. Garraioa izan zen Korrikako azken edizioan isurketa gehienen jatorria.
Adimen artifizialak bost milioi tona hondakin elektroniko sortu ditzake 2030a baino lehen, Nature Computational Science aldizkariak argitaratu duen txosten baten arabera. Ikertzaileek ekonomia zirkularreko estrategia bat ezartzearen beharra nabarmendu dute.
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.