Pausoz pauso

  • Abenduak 3, Euskararen Nazioarteko Eguna. Jolasak, dantzak eta kantaldiak bero-bero euskaldunon hizkuntza goraipatzeko. Euskararen presentzia nabarmena da lurraldeko txoko anitzetan.


2015eko abenduaren 03an - 11:27

Hizkuntzak birkonkista aroa hasi du, eta indartuz doa. Gorakadak geldiezina dirudi. Normalean nekez erabiltzen duten herritarrak euskaraz dihardute; sagardo eta txorizo artean. Euskararen aldeko mezu positibistak helarazten dituzten diskurtsoak entzuten dira, gainera. Utopia errealitate bilakatzeke? Hala litzateke, beharbada, biharko eguna gaurkoa bezalakoa balitz.

Gaur egungo testuinguruan, zoritxarrez, batzuek jai girora mugatzen dute euskararen aldeko sentimendua; formaltasunetik at. Desfasea eta euskara; hizkuntza lotsarik gabe erabiltzeko binomioa. Gai serioez mintzo garenean, baina, euskarak ez du lekurik. Administrazio kontuetan, esaterako, gaztelera nagusitzen da. Jatorrizko hizkuntzak espazioa galdu du administrazio publiko propioan.

Neurri batean, hala ere, ospatzekoa da euskararen biziraupena, historian zehar izan dituen oztopoei aurre egiteko gai izan den aldetik. Frankismoak neurri gogorrak ezarri zituen hizkuntzaren aurka: zentsuraz aparte, garaiko euskaldunen aurkako neurri fisiko zein psikologikoak. Aski ezaguna da eraztunaren zigorra, adibidez. Laburki azalduta, zigorrarekin lotzen zen eraztuna. Klase bakoitzak eraztun bat zuen, euskaraz mintzo zenari jartzeko; klasea berorrekin amaitzen zuenak, zigorra jasotzen zuen.

Harrezkeroztik, euskarak ez du nagusitzerik lortu, horretarako ahaleginak ugariak izan diren arren. Instituzio publikoetako aurrekontuen zati bat euskal proiektuetara bideratzen da, besteak beste; ez aski. Bestalde, euskararen sustapenerako egitasmo eta ekimenak presente daude urteko karteldegian. Horietako askok arrakasta dute gainera. Horietaz aparte, hizkuntzaren alde beren aldea jartzen duten norbanakoen zerrenda ere nabarmentzekoa da. Baina, egiten dena egiten dela, euskarak ez du bere lurraldean  nagusitzerik lortzen. Arazoa identifikatzeke dago oraindik.

Beharbada, errua ez da euskara erabiltzeaz paso egiten duenarena soilik. Agian, euskaldunok ere badugu kulparik. Gizartea oinarritik aldatzen dela diote batzuek, errealitatea ikastetxeetatik hasita iraultzen dela. Teoria zuzena bada, hezkuntzan egon liteke akatsa. Euskararen irakaspen metodoa zaharkitua dago, apika. Perpaus bakunak, perpaus elkartuak eta perpaus osagaiak bereiztea, esaterako, ez da garrantzitsuena agian; hori guztia teoria hutsalera mugatzen bada behintzat. Ikasleak euskara dastatu behar du, hizkuntzarekin jolastu. Ikasle bakoitzak bere euskara eraiki behar du. Finean, ikasleen bidelagun izan behar du euskarak; ez etsai. Hala lortuko da, beharbada, euskaraz bizitzea; hizkuntzari urteko 365 egunak eskaintzea, alegia. Baina presarik gabe. Pausoz pauso.

 

Iker Oñate Aiastui (Kazetaria)


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskara
Naziometroaren seigarren neurketa
Gehiengoa euskal estatuaren alde legoke “adostutako” erreferendumean, gatazkarik sortzen ez badu

Euskal Burujabetzaren Barometroaren seigarren neurketa aurkeztu dute asteartean Donostian. Euskal Herriarekiko atxikimendua da nagusi oro har, baina Nafarroan Nafarroarekikoa gailentzen da. Euskara ez dago euskal sentimendua azaltzeko gako nagusien artean, baina gaztelera eta... [+]


2024-09-17 | ARGIA
Euskaldunen aurkako “oldarraldi” judizial betean, euskara eskakizuna berriro baliogabetuta

EAEko Auzitegi Nagusiak atzera bota du Donostiako bi udaltzain postutarako euskarazko B2 profila eskatzen zuen lan deialdia. "Euskaldunen eskubideak urratzen dituen" epai berri honen aurrean, hainbat eragilek salatu du "euskaldunen aurkako oldarraldiak"... [+]


2024-09-13 | ARGIA
Tematzearen emaitza: errepide seinaleak euskaraz

Herritarrak eskatzen du seinaleak euskaraz jartzeko. Gobernuak erantzuten dio legeak ez duela horretara behartzen. Behatokiak erantzuten dio, legeak ez badu derrigortzen ere, euskaraz jartzeko debekurik ez duela. Gobernuak bereari eusten dio. Alabaina, herritarrak tematzen dira... [+]


Euskarazko “parentesia linguistiko ederrak” proposatzera dator Mintzalasai festibala

Irailaren 16tik 22ra iraganen da euskararen erabilpena bultzatzeko xedez antolaturiko festibala. Baiona, Angelu eta Miarritze hirietan bideraturiko festibalaren hamahirugarren edizioa dute aurtengoa.


Maddi Kintana
“Badirudi lagunarteko hizkera, Hegoaldean eta Iparraldean, ezin dela banandu gaztelaniatik eta frantsesetik”

Maddi Kintanak ekainean aurkeztu du Master Amaierako Lana Bordeleko Unibertsitatearen eta Iker ikerketa-zentroaren laguntzarekin. Gazteen hizkera BAM eta inguruan du izenburu eta Biarritz, Baiona eta Angeluko 18 eta 24 urte bitarteko gazteen hizkera aztertu du. Horretarako,... [+]


Gorputz hotsak
“Oso arriskutsua da pentsatzea edonork irakatsi dezakeela zeinu hizkuntza”

Sarean lan egiteko elkar entzutea eta errespetatzea “nahitaezkoa” da Aitor Bedialaunetarentzat (Ondarroa, Bizkaia, 1991). Euskal Gorrak, Pertsona Gorren Elkarteen Euskal Federazioko presidentea zeinu hizkuntzaren kalitatea zaintzearen garrantziaz mintzatu da. Salatu... [+]


2024-09-11 | Maialen Arteaga
Erantzun konplexuen alde

Garai hiper azeleratu eta likido hauetan erantzun sendoek heldulekuak eskaintzen dizkigute. Erraza da krisi garaietan halako premisa bati heldu eta zure egitea, bandera altxatzeraino. Inguruan gertatzen ari den guztia ulertzeko erantzunak behar dituzu, erantzun azkarrak; eta... [+]


2024-09-11 | ARGIA
Euskararen aldeko ekintzengatik zigortu du Gorka Torre Baionako auzitegiak

Euskaraz deklaratzea ukatu dio epaileak, eta erabaki du ez parte hartzea bere aurkako epaiketan. Auzitegi kanpoan babesa ematera joandako hamarnaka euskaltzaleren aurrean desobedientziarako deia egin du Torrek. Guztira 3.268 euro ordaintzera zigortu dute.


Eguneraketa berriak daude