Astelehen eguerdian Nafarroako hainbat sindikatu eta eragile sozialen 40 bat ordezkari bildu dira Nafarroako Gobernuaren aurrean, Karlos III.ena etorbidean, aurrekontu sozialak aldarrikatzeko eta argiaren salneurriaren gorakada salatzeko.
Ekimena Nafarroako Parlamentu Sozialak eta Eskubideen Kartak antolatuta egin da eta datozen bi asteetan aurrekontu sozialen alde Iruñean egingo diren lehen ekintzetakoa izan da. Urriaren 8an argindarraren gehiegizko garestitzearen aurkako mobilizazioa egingo dute Sarasate pasealekuan, 18:00etan, Zuen etekinak, gure iluntasuna goiburupean.
Urriaren 13an eta 15ean jardunaldiak egingo dira aurrekontu sozialen alde, Geltokin. Eta Urriaren 16an manifestazioa egingo da 18:00etan Autobus Geltokitik abiatuta.
2022ko foru aurrekontuak
14ko eta 15eko jardunaldiei begira, Nafarroako Parlamentu Sozialak hainbat datu azpimarratu ditu. Elkartearen esanetan, eta Nafarroako Gobernuak 2022rako azpimarratu dituen datuen arabera, gobernuaren zor jaulkipena 692 milioi eurokoa izango da. Diotenez, UPNko gobernuek sortutako zorraren ordainketara bideratuko da diru hori: Bidearen eta Pirinioetako autobideak, eta Nafarroako Ubidearen itzalpeko bidesarien ordainketara (528 milioi euro) batetik, eta bestetik, Europako Funtsen finantzaziora (164 milioi).
Zorraren 692 milioi hauei gehitu behar zaie, Parlamentu Sozialaren arabera, Espainiako Estatuaren zorraren Nafarroako zatia, 2022an 344 milioi eurokoa aurreikusten dena.
Europako Funtsak nora bideratuko diren ere azpimarratu dute: 4,4 milioi euro Volkswageneko auto elektrikoaren programara eta beste 31 milioi haren faktoria barruko trenbide buklea desegitera; 7,6 milioi Accionaren kudeaketapean izango diren bioerregaien garapenera; 9,3 milioi enpresa pribatuetara, ekonomia digitala sustatzeko; 18 milioi lan merkatua indartzera, “zeintzuen onuradun handienak CEN Nafarroako enpresariak, UGT eta CC.OOO izango diren”.
Zerga erreforma sakonaren beharra
Parlamentu Sozialaren iritziz, gastu horiei aurre egiteko ezinbestekoa dira zerga erreforma sakona eta zerga iruzurraren aurkako borroka. Honako neurriekin halako dirutzak bildu daitezkeela diote: PFEZen igoerarekin goi mailako errenta handientzat eta aberatsentzat, 80 milioi euro; sozietateen gaineko zergan izandako irabazien erregularizazioarekin, 400 milioi euro; NUPek iruzur fiskalaz egindako azterketaren arabera, 541 milioi berreskura daitezke esparru horretan; Parlamentu Sozialak zor bidegabeaz egindako ikerketaren arabera, bankuek 191 milioi euro itzuli beharko liokete Foru Gobernuari.
Parlamentu Sozialak gogoratzen duenez, “dirutza hauek gizartearen onurarako erabil ahal izateko, ezinbestekoa da Aurrekontuen Egonkortasunerako Legea bertan behera uztea, haren arabera, aurrekontuei jarritako gastu sabaia gainditzen duten diru sarrerak ezinbestean bideratu behar baitira zor publikoa ordaintzera, hots, bankuetara eta putre funtsetara”.
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Ostegun honetan lau indar politiko horiek ezezkoa eman zioten enpresa energetiko handiei behin-behinean jarritako zerga luzatzeari. Ukrainako gerraren ondoren energiaren multinazionalek izandako irabazi handiei jarri zien zerga berezia Espainiako Gobernuak.
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Doako unibertsitatea aldarrikatu eta EHUren erantzukizuna seinalatu dute 10.549 ikaslek, Unibertsitateko Indar Batasunak abiatutako sinadura bilketaren bidez.
EH Bilduk seigarren urtez jarraian Chivite lehendakariaren aurrekontuak ahalbidetuko ditu, abstentzioaren bidez. Egungo akordioa mantenduz gero, abenduaren 19ko Osoko Bilkuran gauzatuko da proposamena.
Frantziako Gobernuak aurkeztu duen 2025eko finantza lege-proiektuaren arabera, irrati elkarteek jasoko duten laguntza ekonomikoa %35 murriztuko da. Murrizketak, hamar milioi euro gutxiagoko diru-laguntza jasotzea suposatuko luke. Irratien elkarteak esan du "lurraldearen... [+]
Nafarroako Gobernuak asteazken honetan onartu du 2024ko Nafarroako Aurrekontu Orokorren aurreproiektua: 6.355 milioi euro. Horietatik 520 milioi finantza gastuetara bideratuko dira (%8,18). Orain arteko aurrekontu handienak dira.
EAJko ordezkari Alaitz Zabalak adierazi du oposizioak ez duela konfiantzarik bere zuzenketetan.
2023ko atarian, 2022ko zenbakiek protagonismo berezi bat hartzen dute; izan ere, urte aldaketarekin batera, beti saiatzen gara kontagailua zeroan jartzen. Errealitate likidoen aroan, zenbakiek ere gure aditasunetik desagertzen dira ―askotan izugarrizko abiaduraz―, eta... [+]
Eskutitza osatzen duten erakundeek kontzentrazioa egin dute Nafarroako Parlamentuaren aurrean, Aurrekontu hauei ez! Pobretzearen aurrean, erreforma fiskala lelopean.
Abenduaren 22an onartuko dituzte Nafarroako Gobernuko 2023ko aurrekontuak. Navarra Sumak izan ezik, gainerako alderdiek elkar zoriondu dute Legebiltzarrean erakutsitako adostasunagatik. Historiako aurrekonturik handienak izango dira Foru Erkidegoan: 5.749 milioi euro, 2022an... [+]
Asteartean iragarri dute "jendearen bizitzak hobetzeko aurrerapenak" jaso dituztela akordioan. Besteak beste, trafiko eskumena Nafarroari emango diote, eta euskal ogasunek kudeatuko dituzte banku eta argindar enpresen ezohiko irabazien zergak. Aranzadi elkartearen... [+]
Nafarroako Gobernuaren 2023ko aurrekontuen aurreikuspena aurkeztu zuen asteazkenez foru gobernuak: 5.748 milioi euro, iaz baino %9,9 gehiago. Horietatik, 5.238 milioi izango dira ohiko gastuetarako, 510 milioi finantza gastuei bideratuko baitzaie. Albistearen amaieran zehazten... [+]
PSOEren eta Unidas Podemosen gobernu koalizioak 2023ko aurrekontuen aurreakordioa adostu dute, eta “inoizko gastu sozialik handiena” dutela iragarri. Besteak beste, trenak doan izatea hitzartu dute. UPk eskatzen zuen Etxebizitza Legea ez dute aurrekontuetan sartuko.
EAJk Espainiako Senatuko bozketaren unerako utzi omen ditu AHTrako diru gehiago ekartzeko negoziazioak. Oraingoan, trena hiriburuetan sartzeko izango omen da dirutza, Donostian herritarrek behar ez duten metroarekin batera, Bilbo inguruan inork gutxik erabiltzen duen... [+]