Pandemiaren ostean klimarekin zer? Kutsatzeko bidea libre utzi dio Trumpek AEBetako industriari
Koronabirusari aurre egiteko itxialdiek NO2 mailak izugarri jaitsi dituzte munduko hainbat tokitan; baina pandemiak badu txanponaren beste alde bat, eta AEBak dira horren erakusgarri: Trumpek bertan behera utzi ditu ingurumena babesteko neurri ugari, krisi ekonomikoaren lehen zantzuak aprobetxatuz.
Etengabe errepikatzen ari dira hirietako airea garbiagoa dela auto gutxiago dabilelako gure kaleetan. Ecologistas en Acción taldeak ikerketa bat egin du (pdf) Espainiako Estatuan hori egiaztatuz, eta euskal hiriburuei dagokienez ere datu argigarriak dira: Gasteizen %54 egin du behera nitrogeno dioxidoaren kopuruak, Iruñean %49, Donostian %41 eta Bilbon %40. Talde honek azaldu duenez, horrek erakusten du trafikoaren gutxitzea dela "erreminta hoberena hirietako airearen kutsadura gelditzeko", osasun arazo askoren iturburu bidenabar.
Baina adituek ohartarazi dute kutsaduraren jaitsiera hori behin-behinekoa dela, NO2 kopuruak oso aldakorrak baitira atmosferan, eta ikerketa gehiago egin behar direla ondorio garbi bat ateratzeko. Are gehiago, beldur dira pandemiaren ostean ez ote den gizakiren jarduera klimari kalte gehiago egitera bideratuko, CO2 gehiago isuriz, 2008ko krisiarekin gertatu bezala.
Zentzu horretan, Glasgowen egin behar zen COP26 gailurra 2021era atzeratzea "albiste txarra" dela dio komunitate zientifikoak, Parisen harturiko akordioak ez direlako beteko eta kutsadura gutxitzeko NBEren agenda ere atzeratu egingo delako. Bistakoa da Erresuma Batuari oso ondo etorri zaiola atzerapen hori: alde batetik, herrialde hartako eztabaida politikoak gailurra kinkan jarri zuelako lehendik ere; bestetik, Boris Johnson lehen ministroaren jarrera aldaketa klimarekiko –bere herrialdea deskarbonizazioaren txapeldun bihurtu nahi du orain– mesfidantzaz hartu izan delako beti.
Trumpek kutsadura saihesteko legeen ezarpena bertan behera utzi du. Hau da, praktikan, ibaietan edo itsasoan gai toxikoak isurtzen dituzten enpresek ez dute isunik jasoko horrengatik, ez eta airera CO2 gehiago isurtzeagatik ere
Koronabirusa jadanik ari da krisi ekonomikoa eragiten, azken egunotan ezagutu ditugun langabezia datuak oso kezkagarriak dira: Euskal Herrian inoizko martxorik okerrena izan da eta 14.000 lagunetik gora geratu dira lanik gabe. Baina beste toki batzuetan ere antzekoa gertatzen ari da, AEBetan, esaterako hamar milioi lagunek eskatu dute langabezia-saria. Eta krisiaren lehen zantzu horiek aprobetxatzen ari dira hainbat tokitan ingurumenaren babeserako neurri eta arauak malgutzeko.
Trumpek ez du aukera galdu
Munduko potentzia ekonomiko nagusienean, AEBetan, Donald Trump presidenteak uraren eta airearen kutsadura saihesteko legeen ezarpena bertan behera utzi du. Hau da, praktikan, ibaietan edo itsasoan gai toxikoak isurtzen dituzten enpresek ez dute isunik jasoko horrengatik, ez eta airera CO2 gehiago isurtzeagatik ere.
Horrez gain, aurreko exekutiboan, Obamaren gobernuak ezarritako ibilgailuen erregaiaren efizientzia estandarrak ere bertan behera geratu dira. Autogintza sektoreak beraz, gehiago kutsatu ahal izango du baita ere.
"Funtsean, industriari bidea libre utzi diote Covid-19 krisiak iraun bitartean nahi duena egin eta desegiteko; horren ondorioa da kutsadura handitu egingo dela", azaldu diote El Periodico de Cantalunya-ko korrespontsala den kazetariari hango Ingurumena Babesteko Agentziako iturriek.
AEBak dira munduan gehien kutsatzen duen bigarren herrialdea, lehena Txina da. Azkeneko honek, koronabirusak eragindako geldialdi ekonomikotik ateratzeko ikatz planta gehiago eraikiko dituela iragarri du jadanik. Bien artean munduko CO2aren %40 isurtzen dute.
AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.
-(1).jpg)
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]