Pablo Malo: “Lasa eta Zabalaren historia modu errealistan kontatu nahi dut”
GALek 1983an bahitu, torturatu eta hil zituen Joxean Lasa eta Joxi Zabalari buruzko filma grabatzen hasiko da Pablo Malo zuzendari donostiarra datorren urtean. Alberto Moyano kazetariak elkarrizketa egin dio Diario Vasco egunkarian, eta galdera-erantzun batzuk euskaraturik jaso ditugu hemen.
Gidoiko elkarrizketak diskurtsoan erortzeko beldur al zara?
Bai. Lasa eta Zabalaren senideekin elkartu ginenean, semeak edo anaiak ez dituztela ezagutuko esan nien, ezinezkoa delako. Ez aktoreen itxura fisikoagatik, ezta haien hitz egiteko moduagatik eta keinuengatik ere. (…) Joanes Urkixo gidoilariari eta niri gustatuko litzaiguke bi familiek euren ekarpenak egitea, jakinik hau fikzioa dela eta sekula ezin izango zarela errealitatera hurbildu, ezta nahi ere, kontatzera zoazena 1983an gertatutako historia oso basatia delako. Ahalik eta gehien hurbiltzen saiatuko gara.
Familiek nola erreakzionatu zuten filma egingo zela jakin zutenean?
Sentipen nahasiekin, nire ustez. Batetik, gauza hain mingarria gogora ekartzeak dakarren ezinegonarekin. Eta bestetik, jendearen memoriatik urruntzen doazen baina haiek betiko biziko dituzten gertaerak oroitu ahal izango direlako esker onez. (…) Senideetako batek esan zigun ongi iruditzen zitzaiola filma egitea, baina ez duela ikusteko asmorik. Kezkatu egiten nau benetan gertatutako historia kontatu beharrak eta protagonistek senideak dituztela jakiteak. Hau ez da The Sopranos-en atal bat, benetako zerbait baizik. Senideei esan nien ez nituela torturak saihestuko, kontatu beharreko zerbait direlako. Ekarpenik egiten ez duen indarkeriaren pornografia ez dut gustuko, baina kasu honetan historiaren parte da eta kontatu egin behar da. (…) Historia errealista egin nahi dut. Badakit geroz eta sinesgarriagoa izan, are mingarriagoa izango dela.
Panfletoan erortzeko arriskua egon liteke…
Ihes egin nahi dut ihes horretatik. Ez dut zintzoen eta gaiztoen filma egin nahi. Karikaturan erortzea litzateke, eta ez da justua. Oso argi daukat kasu honetan noren alde nagoen.
(…)
ETAko kide izateagatik Lasak eta Zabalak jasandakoa merezia zutela diotenengandik oso urrun sentitzen naiz. Aberrantea iruditzen zait. Era berean, basakeria iruditzen zait PPko kide zein polizia izateagatik edo udaletxean lan egiteagatik inork tiroa merezi duela pentsatzea. Muturrera joateak ez dio inori mesede egiten, baina kasu honetan oso argi dut basakeria izan zela, eta halaxe kontatuko dugu.
Krimenak egin zituzten pertsonen bertsioa jasotzea gustatuko al litzaizuke?
Asko. Baina oraindik ez gara horretan jarri. Gustatuko litzaidake jakitea nola hel daitekeen horretako zerbait antolatzera, eta nola prestatzen zaren gauza hain izugarria egiteko.
Donostiako herri mugimenduak artikulatuta hainbat auzotan antolatzen den Zinemaldi Alternatiboaren 16. edizioa aurkeztu dute (11 + 5, beraiek dioten bezala, eraitsitako Kortxoenea gaztetxeko bost urteei erreferentzia eginez). Aurten sei proiekzio egingo dituzte ondorengo... [+]
Irailaren 20tik 28ra egingo da Zinemaldia. Igande honetan irekiko da lehen hiru egunetako emanaldietarako sarreren leihatila.
Hogei urte pasatu dira bazterrak nahasi zituen iruzurra argitara eman zenetik: Enric Marco, Holokaustoaren ustezko biktima bat, ez zen sekula kontzentrazio-esparru batean egon. Ez zen nolanahiko iruzurra izan, Marco bazelako nor: Holokaustoaren Biktimen Espainiako Elkartearen... [+]
Ez da pelikula erraza izan Moriartikoentzat. Proiektua duela hemezortzi urte sortu zen, eta gutxienez bi aldiz eten; bietan, Enric Marcok "ezusteko" bana eman ondoren. Azkenean, dokumental eran beharrean, fikzio bidez islatu dute istorioa. Aitor Arregi, Jose Mari... [+]
Pantailak Euskaraz ekimena eta Filmin streaming plataforma espainiarra lankidetzan aritu dira azken hilabetetan, eta horri esker euskarazko 100 azpititulutik gora gehitu ditu plataformak katalogoan bere katalogoan. Zenbait iturritako azpidatziak dira, tartean boluntarioek [+]
Epaimahaiaren esanetan, dokumentala beharrezkoa da "bizikidetzari espazioa emateko", eta era berean, ez ahazteko urte luzez lesbianismoak ez duela ikusgarritasunik izan. Filminen dago ikusgai.
Askotariko lanak egin ditu Miren Gaztañagak antzerkian, zineman zein telebistan, baita dantza edo musikari lotutako proiektuetan ere. Txani Rodriguezen Los últimos románticos (Seix Barral, 2020) eleberrian oinarritutako pelikularen errodajea amaitu... [+]
64 urterekin, Kike Diaz de Rada donostiarra hil da, Eneko Olasagasti lankideak asteazken arratsean sare sozialetan jakinarazi duenez. Ibilbide luzeko aktorea izan zen eta Tanttaka teatroaren eta Orain gipuzkoar antzerki taldearen sortzaileetako bat.
'Queertopia' da aurtengo Zinegoak jaialdiaren izenburua. Queertopiek erakusten dute posible dela errealitate ezberdinak harremanetan jartzeko espazioak sortzea. Alaitz Arenzana jaialdiko zuzendariarekin eta Julen Nafarrate komunikazio arduradunarekin duela 21 urte Bilbon... [+]
Denbora laburrean plano aldaketa asko dituzten marrazki bizidunek, alegia erritmo azkarreko hiperestimulazio audiobisualak eragin negatiboa du umeen arretan, hainbat ariketa mental egiteko gaitasunean eta autoerregulatzeko ahalmenean, ikerketa batek ondorioztatu duenez.
Zinegoak, Bilboko LGTBIQ+ 21. nazioarteko zinema eta arte eszenikoen jaialdia, ekainaren 24tik uztailaren 1era egingo da. Jaialdiaren barruan, bigarren urtez, Bizi Bisexualitatea proiektuak bere tokia izango du. Egitasmo horrek bisexualitatea eta euskal kultura uztartzen ditu... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
Torturatu zuten Iratxe Sorzabal presoa eta haren ama ditu protagonista Bi arnas dokumentalak. Duela bi urte abiaturiko prozesua borobiltzeko ekitaldia egin dute eta bide horretan lortutako etekin ekonomikoak bi elkarteri eman dizkiote: Harrera eta Axut! Ekitaldiak une... [+]
Nina iragarritako señorizidio baten kronika da –Irantzu Varelaren terminoa erabiliz–. Pantaila handira orain iritsiko den filmak kontatzen du nola 30 urteren ondoren emakume zauritu bat herrira itzultzen den eskopeta batekin, etengabeko hileko moduko batek... [+]