Ozono geruza kaltetzen duen substantzia kimikoaren isuria %25 hazi da

  • Zientzialariek ohartarazi dutenez, ozono geruzaren berreskurapena hamar urtez atzeratu dezake kontrolpetik kanpo dagoen CFC-11 kimikoaren isuriak.


2018ko maiatzaren 17an - 17:19
Hawaii-ko Mauna Loa Behategian CFC-11 kontzentrazio nabarmenak atzeman dituzte

Nature aldizkarian kaleratutako artikulu batean, Atmosferarako AEBetako Administrazioko arduradunek ikerketa baten emaitzen berri eman dute. Azaldu dutenez, klorofluorokarbonoen (CFC) isuriak handitzen ari dira modu oso larrian, batez ere CFC-11 (triklorofluorometanoa) da hazi dena, hain justu ozono geruzako zuloa eragin duen bigarren kimiko kaltegarriena.

Teorian, 2006. urtetik ez da CFC-11-rik produzitzen, baina egindako neurketen arabera substantzia horrek 2012tik aurrera %25eko hazkundea izan du atmosferan. Zientzialariek baztertu egin dute iraganeko isurien arrastoa denik, eta azpiprodukturen batek eragina denik ere: “Badirudi norbait isuri berriak egiten ari dela”, azaldu dio Stephen Montzka ikerketaren arduradunak The Guardian egunkariari. Hedabide horrek aditzera eman duenez, produkzio berria Asia ekialdeko “tokiren batean” dago.

CFC isuriek hazkunde nabarmena izan dute 2012tik hona.

CFCa aerosoletan, garbigailuetan eta antzeko beste makina bat produktutan erabiltzen zen, baina debekatuta dago 1980an ozono geruzako zuloa deskubritu eta hamarkada horren amaieran Montrealgo protokoloa sinatu zenetik. Ordutik egin izan dira substantzia horien neurketak eta joera izan da gutxitzekoa, ozono geruza berreskuratzeko bidean jarriaz.

Datu berri honek, nazioarteko araudia urratzeaz gain, hankaz gora jar dezake orain arteko lana, ikerlarien aburuz 10 urte atzeratu dezake geruzaren berreskurapena eta isuriak segiko balu oraindik denbora gehiago beharko litzateke.

Beste hipotesi kezkagarri bat ere esku artean dute zientzialariek: CFC-11 “berria” munduan oso zabalduta dauden aparrezko produktuetan erabiltzea barra-barra. Kasu hori balitz, oraindik isuritako substantzia kopuruaren zati txiki bati baino ez dio denborarik eman atmosferara filtratzeko, eta okerrena etortzeko legoke.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Aztarna ekologikoa
Kongo eta kobaltoa
Zertarako gaude prest konektatuta jarraitzeko?

Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]


Amazonek Nafarroan “eskala handiko” bi zentral fotovoltaiko eraiki nahi dituela dio

Multinazionalak jakinarazi duenez 72 MWko potentzia izango luketen bi "eguzki parke" edo makro-zentral fotovoltaiko eraiki nahi ditu foru lurraldean, baina ez du kokapenaren berri eman. Industria teknologikoan gehien kutsatzen duen enpresetako bat da Jeff Bezos... [+]


Adrián Almazán
“Gizartearen logika algoritmikoarekin, gizakiak esplotatzen jarraituko dugu”

Fisikan lizentziatua eta Filosofia doktore, Gasteizen du ohiko bizitokia Adrián Almazánek (Madril, 1990), baina egun Madrilgo Carlos III Unibertsitatean ematen ditu klaseak. Digitalizazioak ingurumenean, energian eta gizartean sortzen dituen eraginak izan ditu... [+]


2023-11-08 | ARGIA
Aztarna ekologikoa murrizteko neurriak hartzen hasi da ARGIA liburuen eta aldizkariaren ekoizpenean

Kataluniako Ekoedizioaren Institutuko bazkide egin da ARGIA, Europako bakarra, eta Euskal Herrian halako urratsa eman duen lehen eragilea da. Zigilu baten bidez, bere argitalpenen aztarna ekologikoa neurtu eta garbi adieraziko du hemendik aurrera. Dagoeneko sei liburu ekoeditatu... [+]


2023-08-22 | Ilargi Manzanares
Andreu Escrivà: “Kapitalismoaren jasangarritasunak gaur egungo egoera mantendu nahi du, eta sostengaezina da”

El Salto-k Andreu Escrivá ikerlari eta ingurumen-adituari elkarrizketatu du, bere azken liburuaren harira, "Contra la sostenibilidad". Bertan, kapitalismo berdeak bere burua indartzeko erabiltzen dituen estrategiak azaldu ditu, eta nola jasangarritasunaren ideia... [+]


Amazoniako indigenen lurrak deforestatzaileen esku utzi ditzakeen legea onartu du Brasilgo Kongresuak

Amazoniako lurrak demarkatu eta indigenenak direla aitortzeko muga gehiago jarriko dituen legea onartu du Brasilgo Kongresuak. Luiz Inácio Lula da Silvaren gobernuak legea kritikatu du eta "araututako genozidio" bat dela esan du. Indigenek hainbat egun daramate... [+]


Software libre eta euskaldunak txokoa izango du Herri Urratsen

Igande honetan, maiatzak 14, urtero bezala Ipar Euskal Herriko ikastolen Herri Urrats festa ospatuko da Senpereko lakuaren inguruan. Aurten, Ilargikoop ikasle kooperatibak bere txoko propioa izango du Xiberoa gunean. Elkartenetekin batera egun osorako egitaraua antolatu dute:... [+]


2022-09-06 | ARGIA
Deforestazioaren eraginez Amazoniak bizi duen egoera larriaz ohartarazi dute

Berreskuratzeko gaitasuna galtzen ari da Amazonia, deforestazioak eta degradazioak larriki kaltetuta. Egungo egoeran, planetaren birika berdea deitu izan denaren zati handi batean karbono gehiago isurtzen da airera, xurgatzeko gai dena baino. Berehalako neurriak eskatu ditu... [+]


Shakespeareren arabazozoak Central Parken

New York, 1890eko martxoaren 6a. Amerikako Aklimatazio Elkarteko kideek, Eugene Schieffelin presidentea buru zutela, 60 arabazozo askatu zituzten Central Parken, hiriaren bihotzean. Egun espezie horretako 200 milioi ale bizi dira Ipar Amerika osoan.


Basoilarrak jada ez du kantatzen gure basoetan

Europako basoko hegazti handiena Euskal Herrian desagertuta edo desagertzeko zorian da, azkeneko aleak Belaguan eta Larran ikusi baitziren aspaldi. Pirinioetako Ekologia Institutuak egin berri duen ikerketa baten arabera, Aragoiko Pirinioetan bizi ohi diren guneetan, %40... [+]


2021-11-02 | Leire Artola Arin
Munduko 100 herrialdek hitzartu dute deforestazioa geratzea 2030erako, Bolsonaroren Brasilek barne

Klima larrialdiari buruzko nazioarteko goi-bileran akordioa sinatu dute eta 16.000 milioi euro bideratuko dituztela diote basoak babestera eta basoberritzera.


2021-03-05 | Naturkon
Aralarko pistak eta abeltzaintza-eredua

Harrabotsa astindu da berriro, Enirio-Aralarko herrietan, auzibidean dagoen Saltarrirako pista dela eta. Gaia ez da berria: 2016. urtean Gipuzkoako Foru Aldundiak, Enirio-Aralar mankomunitatearen onespenarekin, Intzentsao eta Goroskintxu artean pista berria eraiki zuenetik... [+]


Eguneraketa berriak daude