Cayuela, Bengarai, Agirre, Jaso eta Zilbeti ekarriko dituzte gogora.
Ekitaldia Sadar Bizirik eta Peña Osasunisten Elkarteak antolatu dute, eta Osasuna Fundazioa eta Zentral Kafe Antzokiak dituzte laguntzaile. Omenaldia goizeko 10:30ean eginen dute Burguen plazan, Osasunazalearen Egunaren egitarauaren barruan. 14:00etan euskal derbia jokatuko dute Sadarren, Alavesen aurka.
Omenduak Natalio Cayuela, Ramon Bengarai, Fortunato Agirre, Andres Jaso eta Eladio Zilbeti izanen dira.
Eladio Zilbeti Osasunaren sortzaileetako bat izan zen, eta zenbaitek diote hark asmatu zuela taldearen izena. EAE-ANV alderdiko kidea zen, baita ELA sindikatukoa ere. 1937ko urtarrilaren 16an frankistek Etxauri inguruan fusilatu zuten.
Fortunato Agirre Osasunaren sortzaileetako bat izan zen, Lizarrako alkatea, EAJ alderdiaren eskutik, eta Lizarrako ikastolako sortzaileetakoa. Frankistek fusilatu zuten, 1936ko irailaren 29an.
Ramon Bengarai Osasunako zuzendaritzako kidea izan zen, Larraina elkartearen sortzaileetakoa, UGT sindikatuko kidea, eta Nafarroako Partido Republicano Radical Socialistaren (Alderdi Errepublizale Erradikal Sozialista) sortzaileetakoa. 36an desagertu zen.
Natalio Cayuela Osasunako presidentea izan zen 1923an, eta 1928tik 19356era. Acción Republicana de Navarrako (Nafarroako Ekintza Errepublikazalea) presidentea ere izan zen. Nafarroako Auzitegiko areto idazkaria zen. Eta 36an fusilatu egin zuten.
Andres Jaso Osasunako jokalaria izan zen, eta Valentzia eta Sporting Gijon taldeetan ere jokatu zuen. Gerrak hain zuzen ere Gijonen harrapatu zuen, eta uste da hango hondartzan hil zela, bonbardaketa batean.
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
Hamarkada askotako eskaeraren ostean, Parisko Marceau etorbidearen 11. zenbakian dagoen jauregi historikoa EAJren esku geratu da azkenean. Jeltzaleentzat, balio monetariotik harago, balio sinboliko itzela du eraikin horrek, erbestearekin eta faxismoaren kontrako borrokarekin... [+]
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
1937 eta 1940 artean, Eusko Jaurlaritzak bere zerbitzu sozialen bidez, Iparraldeko osasun zentro handiena izango zena zabaldu zuen Bidarten: La Roseraie ospitalea. Helburua zen Hego Euskal Herritik gerraren ondorioz uholdeka zetozen zauritu eta elbarriak artatu eta... [+]
Iruñea, 1939. Urte hasieran, hiriko zezen-plaza kontzentrazio-esparru modura erabili zuten frankistek. 3.000 gerra presorentzako edukiera izan zuen ofizialki; Nafarroan une horretan fronterik ez zegoenez, gerra presotzat baino errepresaliatu politikotzat jo behar dira han... [+]
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
"Gerraren Oroimena" izeneko ibilbidea osa dezakezue noiznahi Usurbilgo erdigunean.
Segundo Hernandez preso anarkistaren senide Lander Garciak hunkituta hitz egin du, Ezkabatik ihes egindako gasteiztarraren gorpuzkinak jasotzerako orduan. Nafarroako Gobernuak egindako urratsa eskertuta, hamarkada luzetan pairatutako isiltasuna salatu du ekitaldian.
Iruñerrian, eta Nafarroan orohar, une honetan memoria historikoaz hitz eginez gero, mahai-gainera indarrez aterako da Iruñeko Erorien Monumentuaren afera. Eraikina 1942an eraiki zen Francoren alde altxatutako hildakoei gorazarre egiteko. Elkarte memorialista... [+]
88 urte eta gero, Intxorta 1937 kultur-elkartearen ekimenarekin, lore eskaintza egingo da aurten ere, monolitoetan. Ostegun honetako ekitaldian, kultur-emanaldiez gain, kalejira eta ‘Orratz-begia’ erakusketara bisita izango dira.
CNT sindikatuak egin duen eskaera ofiziala babestu du udaleko koalizio abertzaleak, eta faxistekin batera lurperatu zituzten biktima guztiak bilatzeko eskatu du.
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Badakigu gerra bat noiz hasten den, baina ez noiz amaituko den. Hainbatetan entzun dugu esaldi hori, eta topikoa dirudi, baina arrazoirik ez zaio falta, gaur egun munduan barrena bizirik segitzen duten gatazka ugariei erreparatuz gero. Gauza bera esan liteke 1936ko uztailaren... [+]