Osasun publikoaren hamarkadetako ahultzea aztertu eta aldaketa eskatu die LABek Urkullu eta Chiviteri
Sindikatuaren esanetan 90eko hamarkadan hasitako “osasun-kontrarreformak” osasun sistema ahuldu zuen, pandemian ez dira indartzeko nahikoa neurri hartu, eta egun “desinbertsioa” hasi dute Gasteiz eta Iruñeko gobernuek.
Osasungintza Hego Euskal Herrian. Eraldaketa baten beharra txostena aurkeztu dute LABeko ordezkariek astelehen goizean. Ipar Hegoa fundazioak egindako azterketa da, hainbat datu bildu eta interpretatzen dituenak. Konfinamendua ezarri zenetik bi urte bete diren honetan aurkeztu dute.
Igor Arroyo LABek oidazkari nagusi ondokoak azaldu duenez, “ Pandemia estres-test moduko bat izan da osasun-sistema publikoarentzat, eta azken hamarkadan salatzen genituen akatsak agerian geratu dira”. Harri berdinean birritan ez “hiru aldiz baizik” estropezu egin izana leporatu die LABek EAEko eta Nafarroako gobernuei.
90eko hamarkadaren amaieran osasun sistema publikoa ahultzeko erabaki politikoa hartu zuten bi gobernuek, LABen esanetan: “Azkuna eta Cervera buru zituen osasun-kontrarreforma” abiatu zen. Txostenak hainbat indizeren bilakaera jasotzen du, besteak beste biztanleko ohe kopurua, edo langileen behin-behinekotasun tasa. “Pandemiak agerian utzi zituen murrizketa, desegite eta pribatizazio politikek ahuldutako osasun-sistemaren lotsak, batez ere lehen mailako arretan”.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Pandemia hasierako eta bitarteko politikak ere kritikatu ditu sindikatuak. Langile kopuruaren igoera “koiunturala” ez omen da nahikoa izan, prebentzioan ez da beharrezko arreta jarri, edo arduradunek emandako aginduak “maizegi” aldatu dira, noraeza sortuz. Baina oker nagusi bat azpimarratu du Arroyok: “Hasiera-hasieratik hartu beharreko neurria hartzea saihestu da: osasun-baliabide pribatu guztien esku-hartze publikoa, salbuespenezko une bati aurre egiteko. Klinika eta farmazia pribatuek herritarren pairamenen kontura egin dute abuztua”.
Azkenik, behin pandemiaren okerrena atzean utzita azken hamarkadetako okerren bideari berrekin diotela salatu du sindikatuak: “Desinbertsioa eta osasun-sistema indartzeko koiunturazko neurrien desaktibazioa, bai eta aurretiko gabezien metaketa ere, pandemiaren bi urteko ondorioekin”. Azken bi urteetan gertatutako aintzat ez hartzea “amorragarria” dela adierazi du Arroyok, eta gogoratu du sindikatuek aho batez eskatu dutela “egiturazko neurriak hartzea eta inbertsio handiagoa egitea osasun publikoaren sisteman eta, bereziki, lehen mailako arretan”. Urkullu eta Chiviteren gobernuei eskatu die erantzukizun politikoak hartu eta sindikatuen aldarrikapenak bete ditzatela.
Garbiñe Elizegi baztandarra erizaina da. Abenduan, Zeelanda Berrian egin duten Osasun Ekitaterako Erizaintza Indigenari buruzko Ikerketa izenburuko bilkuran hartu du parte. Bere tesia aurkeztu du: Euskal emakumeek eta genero ez-normatiboek Euskal Herrian osasungintzan... [+]
Vithas San José klinikak fitxatu du Jaurlaritzako Osasun sailburu ohia, kargu publikoa utzi eta urte eta erdira.
Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.
Dezibelio eta argiztapen muturrekoak ohiko diren makro-ikuskizunen eta makro-estimuluen garaiotan, autismodun haurren bueltako elkarteek aspalditik egindako eskaera zabaltzen ari da pixkanaka, baita Errege Magoen desfileetan ere: ez musika, ez argiztapen, ez abiadura... [+]
EAEko biztanleen %23,9k osasun asegurua zeukan kontratatuta 2023an, Eustaten datuen arabera. 2021eko datuekin alderatuta, %4,1 gehiagok. Batez ere traumatologia, oftalmologia, ginekologia eta dermatologia kontsultak egin ziren. Aseguruen %61,3 enpresentzakoak edo bestelako... [+]
Iazko Gabonetan, hamabi ordurainoko itxaronaldiak izan ziren. Urtean 180 egunetan ezartzen ditu nolabaiteko murrizketak Osakidetzak.
.jpg)
Blanca Ester Díaz Pulido epaileak Osakidetzako 2018ko oposizioen filtrazioen inguruko ikerketari amaiera eman dio, sei urte eta erdi igaro ondoren. Akusatu guztiak absolbitu dituzte, 22 guztira, nahiz eta bi kasu behin-behingoz artxibatu dituzten.
Osasun Legea aldatzea beharrezkoa dela adierazi du Nafarroako Osasun kontseilariak, hala nola Osasunbidea enpresa-erakunde publiko bihurtzea, bestela “luze gabe sistemak porrot” egingo duela argudiatuta. Sindikatuak ez daude formula horrekin ados.
Kutsatze gutxiago egon ez dadin diagnostiko horiek lehenago egitea zein garrantzitsua den azpimarratu du Nafarroako Osasun zuzendari nagusiak. “Osasun-sistemara heltzeko zailtasun handiagoak dituztenengan” jarri du fokua aurtengo hiesaren Eguneko kanpainak.Nafarroak... [+]
Atun latatan aurkitu diren merkurio kopuruekin asaldatuta dabiltza herritarrak. Bloom erakundeak Europan egindako ikerketa baten arabera, Carrefour, Intermarché, Mercadona, Aldi... supermerkatu guztiek merkaturatzen dute atuna kutsaturik. Arrantza industrialak berehala... [+]
Haurdunaldiaren zazpigarren hilabetean hil zen Aduna, Amets Etxeberriaren alaba. Halakoetan, erru sentimendua da bizkar gainean emakume askok hartzen duen zama, dolua ere oztopatzen duena. Profesionalengandik jasotzen duzun tratua funtsezkoa dela dio Etxeberriak, horri aurre... [+]
Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]