Osasun mentala, zeren ondorioa?
Orain dela hil batzuk, zenbait adinetako talde batean nengoen hainbat gairen inguruan hausnarketak egiten. Ni neu adin handiagoa nuen taldekidea nintzen eta gazteenak 14 urte inguru zituen. Osasun mentala gaiarekin geundela eta, bakoitzak bere ikuspuntua eman zuen. Neska gaztearen txanda iristerakoan hainbat esperientzia pertsonal kontatu zituen. Dirudienez, ez zen ondo sentitzen, psikologo eta psikiatrarengana joaten zen normalean eta psikofarmakoak hartzen zituen. Eskolan, buru gaixotasuna zela eta, irakasleek ez zuten nahi gelan egotea, eta etxean ikasteko neurria ezarri zioten. Babes neurri gisa bakarrik ez, irakasleen lasaitasun gisa ere gauzatu zela dio gazteak. Bere ustez, irakasleek ez dute arazorik nahi eta berak bere egoerarekiko ulermena eta enpatia bakarrik behar zuela zioen. Hunkituta gelditu nintzen ikustean zer nolako sufrimendua azaleratzen zuen hitz bakoitzeko.
Egoera horren ondorioz, informazioa bilatu nuen eta ezagutu nituen horrelako kasu gehiago. Dirudienez, bullying, osasun mental eta horrelako kasuetan, posible da irakasle bat gaztearen etxera joatea bertan heztera. Ez dakit nori laguntzen dion neurri horrek egia esan. Alde batetik, umeak edo gazteak ez du harremanik bere adinekoekin eta, beste alde batetik, pairatzen duen buru gaixotasuna ez da osatzen.
Agian haurrak garenetik osasun mentala kudeatu beharko litzateke. Ikasgai bat egon beharko litzateke emozioen kudeaketarako; emozio guztiak sentitzen ikasteko, azken batean
Datuek diotenez, 2021ean medikamentuen gehienezko kontsumoa egon da. Analgesikoen kontsumoa %50 areagotu da. Pandemiak ez du lagundu kontsumoa gelditzen. Adituek diotenez, 2011tik ez zegoen horrenbesteko kontsumoa eta gehien saltzen direnak antsiolitikoak eta antidepresiboak (Espainiako Estatuan salduenetariko taulan bosgarren postua dauka).
Psikofarmakoak dira gaur egun erabilienetarikoak osasun gaitzetan, eta gure inguruan ikusten dugunarekin, argi dago nahikoa ez dela. Erakundeetatik ematen den konponbidea da medikamentuen kontsumoa, eta urteak daramatzagu ikusten ez duela funtzionatzen, beraz, politika pasiboetatik aktiboetara pasatzeko beharrezkoa da. Agian haurrak garenetik osasun mentala kudeatu beharko litzateke. Ikasgai bat egon beharko litzateke emozioen kudeaketarako; emozio guztiak sentitzen ikasteko, azken batean. Triste egotea batzuetan ondo dago, ikasi egin behar da emozio hori kudeatzen. Arazoa beti triste zaudenean dator. Zer arazo izan dezake haur batek 8 urterekin medikatzeko? Benetan beharrezkoa da? Zer gertatzen zaio gazte bati bere buruaz beste egiteko? Zer sentitzen du 14 urteko neskatila batek gainezka eginda dagoela sentitzeko? Hau ez da onargarria. Ez dakit zer gertatzen ari den eta zerk sortzen duen hori guztia.
Neurriak arazoak sortu baino lehen ezarri behar dira eta ezin dugu onartu haur eta gazte medikatu eta tristeak dituen gizartea. Hau ez da batzuen arazoa, hau guztion arazoa da eta denon konpromisoa eskatzen du. Ezer egiten ez badugu, gizarte gaixoa izango dugu.
Nagore González
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]