Ornodunen populazioa %68 gutxitu da 1970etik 2016ra
Living Planet Report 2020 (Lur Planeta Bizia 2020) txostena ondu dute WWF Naturarentzako Mundu Funtsak eta Londresko Zoologia Elkarteak. Bi urtetik behin egiten dute ikerketa, eta lehena 1998an egin zuten.
Munduko biodibertsitatea hondamen prozesuan dago. Hala dio WWF Naturarentzako Mundu Funtsak eta Londresko Zoologia Elkarteak eskuz esku argitaratu duten Living Planet Report 2020 (Lur Planeta Bizia 2020) txostenak. Berria egunkariak azaldu duenez, 1998tik aurrera bi urtero egiten den ikerketak lur planetaren ingurumen osasun egoera aztertzea du helburu. Hori ebazteko indize esanguratsu bat baliatzen dute: IPV Lur Planetaren Indizea.
Ornodunen populazioaren bilakaera azaltzen du indizeak, hots, zenbat anfibio, narrasti, ugaztun, hegazti eta arrain dauden munduan. Urtez urteko bilakaera aztertu ostean, ondorioak ateratzen dituzte. Bide horretan, 4.392 espezie eta 20.811 populazio izan dituzte ikergai, eta bertatik ondorioztatu dute 1970 eta 2016 artean ornodun espezieen populazioa %68an gutxitu dela lurrean.
Enrique Segovia Espainiako WWFko Kontserbazio zuzendariak aitortu duenez, ondorioetan erauzitako datuek “hotzikara” sortzen dute. Hala ere, gaineratu du datu hori Lurreko ekosistemak zein egoeratan dauden islatzeko modu guztien artean modu bat dela. Izatez, prozesu hori bultzatu duten faktoreak hainbat izan daitezkeela iritzi du Segoviak, hala nola, espezie inbaditzaileak, ehiza, kutsadura, eta, nola ez, klima aldaketa.
Ornodunen populazioaren murrizketa ez da berdina ordea leku guztietan, Lekuaren arabera aldatu egiten dira populazioen murrizketetan eragina izan duten faktoreak. Segoviak azpimarratu duenez, lurrazalaren %70 gizakiak eraldatu du, batik bat eremu tropikalei erasanez eragina –hala nola, Hego Amerikan, Asian eta Afrikako zenbait lekutan–.
Hala eta guztiz ere, egoera hori "hobetu" daitekeela iragarri dute txostenean. Txostenaren oinarrian diren adituen oharrei segi, ingurumena zaindu behar litzateke baita ekoizpen moduak aldatu ere. Aldaketa hauek ongizatea bermatuko digutela diote: «Ingurumena galduz gero, Lurrean bizitzeko dugun gaitasuna galduko dugu, eta eragin negatiboa izango du gure bizitzetan, guztiak duelako oinarria naturan».
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Jakoba Errekondok Ilargia eta landareak 2025eko agenda eskutan, ilargiaren arabera baratzeko lanak nola antolatu azalduko du eta entzuleen galderak zuzenean erantzungo ditu. Antton Olariagak argitalpen horretarako egin dituen hamabi piztiren ilustrazioak erakutsiko ditu eta... [+]
Beste hainbat intsekturen kasuen modura, hau ere “tigre” hitzaren itzalpean izendatzen dute herrialde batzuetan. Jakina, halako izena jarriz gero espero zitekeen ehizarako trebetasuna ezin falta! Eta halaxe da, bai.
Badira sei urte nire lehen erlezaintzako ikastaroa egin nuela. Gaur gaurkoz erlezaintza da nire ogibidea.
Lehen erleak erosi nituenean ez nekien arraza ezberdineko erleak zeudenik ere, auskalo zer erosiko nuen bakarren batek "erle beltza izango da, ezta?" galdetu zidan... [+]
"Irudia zuritzeko" estrategiak erabiltzen dituzte energia arloko enpresa nagusiek. Ekintza positiboak azpimarratu eta inpaktu negatiboa "estaltzen" dutela ondorioztatu du ikerketan parte hartu duen EHUko doktoregai Goizeder Blancok.
Azken lau hamarkadetan itsasoaren gainazalaren tenperatura-igoerak makroalgen komunitateetan izan duen eragina aztertu du EHUko ikerketa-talde batek. Bizkaiko kostaldeko eremu batean sakonera-puntu desberdinak ikertu dituzte eta ikusi dute egituratzaileak diren afinitate hotzeko... [+]
Gasteizko Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeetako baratzeak ikertu ditu Iratz Pou EHUko ikasleak. Zenbat eskolek dute ortua? Nolako erabilera ematen diote, zein helburu eta asmorekin? Probetxu pedagogiko eta didaktikoa ateratzen al diote baratzeari? Pourekin eta Igone Palacios... [+]
Lurraren defentsan mobilizazio eguna deitu du Euskal Herria Bizirik sareak apirilaren 13an Azpeitian, "lurraldeari eta landa-eremuari eraso egiten dioten makroproiektuekiko arbuio sozial zabala erakusteko". Deitzaileekin bildu gara.
Jolastoki eta ikastetxeko sarrera zen asfaltozko 350 metro koadroak berdegune bihurtu dituzte Haur eta Lehen Hezkuntzako Remontival eskola publikoan, Lizarran. Landaturiko zuhaitz, zuhaixka eta landareek helburu dute, besteak beste, beroa eta hotza hobeto kudeatzea,... [+]
Desagertzeko arriskuan dagoen basoilarra ikusi dute azken egunetan Larra eta Aztaparretako naturgunean, Belaguako La Contienda bailarako eski estazioko aparkalekuan. Jokabide arraro horrek kezka sortu du biologoen artean, aurtengo negu beroak eraginda izan baitaiteke. Basoilarra... [+]
Egun osoa airean, buelta eta buelta, haizearekin dantzan kometa balitz bezala… eguzkiari itzal egiteraino! Horra hor, mirua hegan. Hortik dator eguzkia lainoetan atera eta sartu dabilenean “miru-itzala” edo “miru-kerizpea” dagoela esatea, Felipe... [+]
Erreketako tigre-burruntzia Europako burruntzi handienetakoa da. Gure lurretan, gainera, oso zabalduta dago eta erraza da erreka inguruetan ikustea, etengabe hegan, gora eta behera. Arra eta emea oso antzekoak dira, ia berdinak sexu-organoak alde batera utzita.