Sei urte bete ditu Mozal Legeak, eta sei urteotako datuek argi eta garbi erakutsi dute Eskubide Sozial, Zibil eta Politikoei aurre egiteko nolako tresna errepresibo garrantzitsua eta indartsua den –Zigor Kode berriarekin batera– Espainiako Estatuarentzat zein botere ekonomikoentzat. 2015eko uztailaren 1ean indarrean sartu zenetik ez dute etenik izan eskubide sozial, zibil eta politikoen aurkako polizia ezberdinen erasoek, ezta koronabirus garaian ere. Protesta sozial zein politikoaren aurkako jazarpen judiziala nahiz poliziala eta jendarte kontrol soziala etengabe indartu dira Espainiako Estatuan.
Sei urte hauetan adierazpen askatasunak, mobilizazioak egiteko eskubideak eta informazioa jaso zein zabaltzeko eskubideek izugarrizko murrizketak jasan dituzte krisialdi sanitarioan, territorialean, ekonomikoan, politikoan eta baita sozialean ere murgilduta dagoen Espainiako Estatu ahulduan.
Herritarrek, ekintzaile sozial, sindikal edo politikoek ordaindu dute egoerari aurre egiteko ausardia, Mozal Legea kolektiboen eta herritarren protesta suntsitzeko prestatua baitago beregan biltzen dituen zazpi arrazoi nagusi hauengatik.
Lehena. Mozal Legea prozedura administratiboetan oinarrituta izanik, bere aplikazioan desagertu egiten dira zehapen-prozedura edo zigor-prozedura guztietan dauden berme nagusiak, besteak beste epailearen presentzia eta, ondorioz, erabakia beti ekintzaile sozialaren kaltean ematen da.
"Madrilen osatu den gehiengo parlamentario berriarekin, Sánchezen Gobernuak Mozal Legea indargabetzeko benetako aukera du"
Bigarrena. Mozal Legeak biltzeko, manifestatzeko, adierazteko eta informatzeko askatasun eskubidea murrizten ditu segurtasunaren izenean, beti ekintzaile sozialaren kaltean.
Hirugarrena. Agentearen segurtasun pertsonala –edota beren familiena– dela medio, Mozal Legeak Poliziaren irudiak, datu pertsonalak edota profesionalak zabaltzea debekatzen du eta, ondorioz, baita defentsa frogabide garrantzitsu bati ateak itxi, beti ekintzaile sozialaren kaltean.
Laugarrena. Mozal Legeak Poliziaren froga-balioa arautzean hauen hitzari froga balioa ematen dio, berdintasun prozesalaren printzipioa eta defentsa-eskubideari zein errugabetasun-presuntzioa hautsiz, beti ekintzaile sozialaren kaltean.
Bosgarrena. Mozal Legearen aplikazioan legezkotasun-printzipioa hausten da, botere publiko baten egikaritza oro indarreko legearen eta haren jurisdikzioaren arabera egin beharrean Polizia agenteen borondatearen arabera egiten delako, beti ekintzaile sozialaren kaltean.
Seigarrena. Datuek adierazten dute mugimendu sozialak edo horiekin lotutako dinamikak zigortzeko joera argia dagoela, eta horren arrazoia izan daitekeela zigorgabetasun-esparru bat sortzea Poliziarentzat, beti ekintzaile sozialaren kaltean.
Eta, zazpigarrena. Esandako horretatik guztiarengatik ondorioztatzen da Poliziak eta administrazio guztiek zigor-zuzenbidea argi eta garbi erabiltzen dutela egungo statu quo-a defendatzeko eta, oro har, beren jarduna auzitan jartzen dituzten mugimendu eta erakundeen aurkako errepresio-arma gisa erabiltzeko, beti ekintzaile sozialaren kaltean.
Eta hori gertatu da 766.416 aldiz 2015-2019 urteen bitartean Espainiako Estatuan, hau da, 2020ko martxoan COVID-19aren pandemia hasi baino lehenago. Geroztik emaitzak izugarri okertu dira.
Hego Euskal Herri osoan ere emaitza izugarria da. Polizia Nazionalak, Guardia Zibilak eta Udaltzaingoak herriz-herri ekintzaile sozialen aurka jarritako beste milaka zigor daude. Denetara, lau herrialdeetan 28.000 espedientetik gorakoa da estimaziorik ziurrena. Horietatik, 8.000tik gora eskubide sozial, zibil eta politikoekin zuzenean lotutakoak, 2015-2019 bitartean. Hemen ere 2020 eta 2021ean datuak asko okertu dira.
Berdin izan zaie etxebizitzaren eskubideen aldeko mugimendua kolpatzea, mugimendu ekologista, mugimendu feminista, euskal presoen aldekoa, langabetu eta prekaritzatuen mugimendua, ama hizkuntza erabili nahi izan dutenak zigortzea, errefuxiatuak kanporatzea… Dena bihurtu dute delitu: biltzea, manifestatzea, abestea, idaztea, hitz egitea, informatzea, protestatzea… Horregatik eskatu dute Euskal Herriko eragile sozial, sindikal eta politiko gehienek Mozal Legearen indargabetzea behin eta berriro. Baina kasurik ez orain arte.
Baina orain posible da. Madrilen osatu den gehiengo parlamentario berriarekin, Sánchezen Gobernuak Mozal Legea indargabetzeko benetako aukera du. Ez dugu eskatzen mugimendu sozialen aurkako 155. artikulua den Mozal Legea “demokratizatuko” duen ekimen erreformistarik, Mozal Legea baztertzea da eskatzen duguna.
Gure eskubideen eta askatasunaren defentsan eta praktikan makurtu ezinak izan behar dugu. Biolentziarik gabeko gure erresistentziak irmoa eta etengabea izan behar du, jokabide horrek beraien diskurtso juridiko politiko osoa desegingo duelako. Gure biolentzia nahi dute, dena legez kanpo jartzeko eta beraien gure aurkako erasoa sozialki legitimatzeko. Probokatzaile profesionalak dira, baina ez gara beraien jokoan eroriko.
Estatuaren errepresioa, erregresioa eta zentralizazioa, gu eta gure askatasun proiektua indartzeko tresnak bihurtu behar ditugu. Gure aurkako zenbat eta eraso gehiago, orduan eta erantzun mobilizatzaile handiagoz erantzun behar diegu. Horretan indartsuagoak izan behar dugu, neka ezinak, iraunkorrak, tematiak. Erresistentzia zibilaren eta desobedientziaren estrategiak garatu behar ditugu. Desobedientziaren zibilaren txanda da, ekintza zuzenarena, herri erresistentziarena, kolaborazio ezarena… eraikuntza nazional eta sozialaren matxinadarena.
Mozal Legerik ez!
Desobedientzia aurrera!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aste batzuk daramatzagu hedabide eta sare sozial guztietan Iñigo Errejoni indarkeria matxista batzuengatik egindako akusazioei buruzko iritziak entzuten. Horrekin batera, eztabaida asko sortzen ari dira: nola salatu behar dugun emakumeok, nolakoak izan behar duten gure... [+]
Badira hauteskundeek erabaki politikoei legezko izaera emateko baino ez dutela balio diotenak. Eta ez dira gutxi horrela pentsatzen dutenak. Bale, baina horrekin gauza asko esaten dira, besteak beste, benetako agintea, boterea, joko horretatik kanpo dagoela.
Baina –nire... [+]
Guraso elkartean mugikorren inguruan bigarren hezkuntzarako protokoloa lantzen dabiltzala eta, protokoloaz galdetu dit Bilboko guraso batek.
Jaurlaritzaren webgunean irakurri dudanez, EAEn, 2024ko urtarrilean ikastetxeetan mugikorren erregulazioaren inguruan adierazi zena... [+]
Batzuetan batbihiru bat egiten duzu, eta esan, esan behar zen lekuan, ziur dirudizu, eta amaitzean, zotinka negar egin nahi duzu. Dena bukatu denean, ekipokoen goxotan, besarkada bat eman dizu, luzea, eusten ari balitzaizu bezala.
Agian, behin, lagun uste zenuen lankide... [+]
Bost hamarkada igarota, badirudi Washingtongo Kontsentsua atzean uzten ari garela. Krisi klimatikoak eta, batez ere, Txinaren igoerak interesa berritu dute estatuak ekonomian izan beharko lukeen gidaritzan eta parte hartze aktiboan. Garai bateko austeritatearen kudeatzaileek,... [+]
Indarkeria matxistagatik Iñigo Errejónen aurkako salaketa dela-eta, badirudi batzuk konturatu direla ezkerreko alderdi, sindikatu eta erakundeetan ere emakumeok ez gaudela gizon kideengatik biolentzia jasotzetik aske. Argi geratu da, gainera, halako egoeratan... [+]
Duela bi urte Urdaibai Guggenheim Stop! plataforma herritarra sortu zenetik, Urdaibai ez dago salgai! leloa nonahi ari gara entzuten. Joan den urriaren 19an Gernikan milaka lagun bildu ginen proiektu horri ezetza emateko eta, nire aburuz, hiru dira arrazoi nagusiak... [+]
Duela bi aste, Frantziako irratien finantziamendua zalantzan zen, Frantziako Kultur Ministerioak %35 apaldu nahi baitzituen elkarte irrati lokalei bideratu dirulaguntzak. Orduan, 200 bat elkarte ziren lanjerrean eta horien artean Iparraldeko Euskal Irratiak.
Azalpena... [+]
Urriaren 25a. Valentziako Meteorologia Elkarteak iragarri duenez, hurrengo astean goi geruzetako tanta hotz batek euri-erauntsiak eragin ditzake Valentzian. Egunez egun, aurreikuspenak berresten dira, eta urriaren 29an, goizeko lehen orduan, Espainiako Estatuko Meteorologia... [+]
Azken hamarkadotan euskalgintzan jardun izan dut, dela helduen euskalduntzean AEKn, dela hizkuntza-eskubideen defentsan Behatokian, dela euskararen normalizazioaren alde Euskalgintzaren Kontseiluan. Den-denetan egokitu zait euskalgintza edota herrigintza auzitan jartzen zutenen... [+]
Dakigunez, Hego Euskal Herriko Independentismo Instituzionalak ibilbide-orri jakin bati ekin dio. Espainiako Estatuarekin itun berri bat sinatzea. Bide horrek zenbait aldagai ala premisa nagusi erabiltzen ditu. Hala nola: PSOE ezkerreko alderdia da; Espainiako Estatua... [+]
Batzuetan, mehatxua behar izaten dugu arriskuan dagoenaren garrantziaz jabetzeko. Eta mehatxu horren tamainaren araberakoa izaten da balizko erasoari erantzuteko barruan sentitzen dugun indarra. Konturatu orduko, zeure burua ikusten duzu lanean, buru-belarri, galtzeko arriskuan... [+]
Agorrilaren 27an igorri nizuen gutunean, irailaren 10eko auzian euskaraz deklaratzeko asmoa nuela adierazi nizuen. Auzi honen hastapenean, epaile nagusiari euskaraz zekienez galdegin nion. Gutxiespenarekin ezetz erantzun zidan. Orduan, nere gutuna eskuratu zuenez frantsesez... [+]
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]