Onna-bugeishen oinordekoak gara emakume ezpata-dantzariak
Gehienetan itzalean ezkutatu dizkigute, baina emakume samuraiak ere izan ziren. Ezpata hil ala biziko borrokan dantzatzen zuten emakumeak. Samuraien borroka moldea, trajikoa bezain estetikoa zen, Kenshibuak irudikatzen duen moduan. Izan ere, musika tradizionala eta poesiaz jantzita, samuraien ezpata mugimenduak oinarri dituen dantza da Kenshibua.
Samuraien pelikula, serie edo liburuetan, kultura feudala erakusten da, gizonezkoen maskulinitatearen gehiegizko erakustaldiak oinarri dituena eta emakumea bazter batean edo eszena atzean ageri dena. Emakume gerlariak oso lan gutxitan erakusten dizkigute, baina ezin esan existitu ez zirenik.
Onna bugeisha izena ematen zaie emakume samuraiei. Japon feudalean, gerran aritu ziren emakumeak dira, samuraien emazteak, alabak edota arrebak. Gerra garaian, familia, etxea eta ohorea babesteko armak erabiltzen ikasi behar izan zuten. Jingu enperatriza da ezagutzen den emakume samurai zaharrena. 200. urtean Korearen inbasio bat gidatu zuen, gerran hil zen senarraren lekua hartu behar izan baitzuen. Onna bugeishak naginata, kaiken edota jutsu artearen teknika erabiltzen ikasi zuten gudan. Emakume hauek gerran entrenatu ziren gizon borrokalaririk gabeko komunitateak babesteko.
Onna bugeisha-en etika, samuraien ustezko etika bezain itxia zen. Nakano Takeko-k, Japoniako armada inperialaren aurka borrokan ari zela, bularrean tiro bat jaso zuen. Ikusita berehala hilko zela, bera ahizpa Yuko-ri burua mozteko eskatu zion. Horrela aurkariek ez baitzuten bereganatuko eta lurperatu egingo zuketen. Hokai tenplura eraman eta haritz baten azpian lurperatu zuten.
Tomoe Gozen ere, emakume samuraia dugu. Hekei ipuinaren arabera, "bereziki ederra zen baina baita arkulari trebea ere eta ezpatari gisa mila gerlariren pareko balioa zuen, deabruari edo jainkoari aurre egiteko prest, zaldian edo oinez".
Emakume samuraiak
Iruditeria mitikoak genero estereotipoak indartzeko joera du errealitatea desitxuratuz. Gaur egun badakigu Estatu Batuetan gerra zibilean ehunka emakumek parte hartu zutela soldadu jantzita, baina filmetan ez dituzu ikusiko. Samurai borrokalari japoniarren inguruan egindako filmetan eta marrazkietan ere mundu maskulinoa irudikatzen da, emakume samuraiak inoiz izan ez balira moduan. Baina izan ziren, bai, emakume samuraiak izan ziren.
Artikulu hau Kattalin Agerrek argitaratu du dantzan.eus-en eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra
Poloniako Maszycka kobazuloan duela 18.000 urteko arrastoak topatu zituzten XIX. mendearen amaieran. Baina berriki giza hezurrak teknologia berriak erabiliz aztertu eta kanibalismo zantzu garbiak aurkitu dituzte.
Ez da ikerlan bat ondorio horretara iristen den lehen... [+]
Porzheim (Alemania), 1945eko otsailaren 23a. Iluntzeko zortziak jotzear zirela, hegazkin aliatuak hiria bonbardatzen hasi ziren bonba su-eragileekin. Erasoak sarraski izugarria eragin zuen denbora gutxian. Baina Pforzheimen gertatutakoa itzalean geratu zen, egun batzuk lehenago,... [+]
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du.
Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]
Judea, K.o II. mendea. Erromatar probintziako giro nahasi betean, Gadalias eta Saulosen kontrako epaiketa egin zuten, iruzurra eta zerga-saihestea leporatuta. Epaiketaren berri grekeraz idatzitako 133 lerroko papiro batean jaso zuten (argazkian). Dokumentu nabateoa zela... [+]
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Gurera ekarri dugu Achille Mbenbe politologo kamerundarraren "nekropolitika" terminoa. Heriotzaren prismatik begiratzen die herritartasunari eta botereari, eta argi uzten digu pertsona multzo batzuen biziak gutxietsiak, balio gabekoak eta beraz, lasai asko desagertu... [+]
Vietnam, 1965eko otsailaren 7a. AEBetako aire-armadak lehenengoz napalma erabili zuen biztanleria zibilaren kontra. Ez zen gasolina gelatinatsua erabiltzen zen lehen aldia. Bigarren Mundu Gerran hasi ziren bonbekin batera jaurtitzen eta, Vietnamen bertan, Indotxinako... [+]
Danimarkako Vasagård aztarnategian 600dik gora harri grabatu aurkitu dituzte arkeologoek. Datazioen emaitzen arabera, duela 4.900 urtekoak dira, eta garai hartan Alaskan sumendi baten erupzio bortitza gertatu zela ere jakina da. Erupzio horren ondorioek Europa iparraldeko... [+]
Plataformak ostegunerako Iruñeko udaletxe plazan elkarretaratzea deitu du 18:30erako, hiru alderdiek eraikinarekin izandako jarrera salatu eta eraistearen aldeko hautuan berresteko.