Ondarretako kartzelako presoen oroimenez monolito bat jarri du Donostiako Udalak
Donostiako Udalak, Ondarretako presoak oroitzeko monolito bat jarri du. Frankismo garaian fusilatu eta abusatutako pertsonen omenez jarri dute. Juan Karlos Izagirre alkatearen esanetan monolitoa kartzela horretan egon ziren “gizon, emakume eta umeei aitortu behar zaienaren zati txiki bat besterik ez da”.
1890ean ireki zen presondegia eta mota guztietako presoak egon ziren barruan: komunak eta politikoak, emakumeak eta gizonak.
1931tik aurrera, preso politikoak izan ziren gehienbat. Donostiako alkateak haiek eduki ditu bereziki gogoan: “1936tik aurrera preso politiko asko izan ziren torturatuak, jipoituak eta fusilatuak, 1948an itxi eta Martutenera lekualdatu zituzten arte”.
Garai hartan "frankistek eginiko neurrigabekeriak eta krimenak" ezkutatu egin zirela ere esan zuen Izagirrek.
Udaleko alderdi guztietako ordezkariak izan ziren bertan (Bildu, PSE-EE, PP eta EAJ) baita presoen senitartekoak ere. Monolitoaren oinarria Aranzadi Elkarteak Ondarretako hondartzan aurkitutako presondegiko harriekin egina dago.
Pilar Garciandiarekin (93 urte) eta Marcelo Usabiagarekin (96 urte) batera egin zuen alkateak aurkezpena. Usabiagak eginiko adierazpenetan argi utzi zuen orain “pozik” bizi dela nahiz eta bere bizimodua ez den izan “ideala”. Askatasuna lortzeko “jende asko hil eta sakrifizio handiak egin behar izan direla” gaineratu zuen, eta kartzela hartako egoera “tragikoa” ekarri zuen gogora.
Bere hitzaldia "Viva la Republica" ("Gora Errepublika") batekin amaitu zuen eta bertaratutako guztiei “mundu hobea eraikitzeko” lan egitea eskatu zien.
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]
Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.
Elkarte memorialisten ustetan, Rozalejoko Markesaren Jauregia, Nafarroako Memoriaren Institutua kokatuko litzatekeen tokia, "omenaldi, oroimen eta oroimenerako lokal bat" izan daiteke, eta Maravillas Lamberto izena eraman. Manifestariek adierazi dute ez dela nahikoa... [+]
Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Eraispenaren aldeko elkarteek manifestazioa antolatu dute larunbatean Iruñean. Irrintzi Plazan manifestazioaren deitzailea den Koldo Amatriarekin hitz egin dugu.
Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.