Onartu dute ‘Tapia Legea’ eta aurrerantzean udalek ezingo dituzte gelditu Jaurlaritzaren proiektuak
"Goi-mailako interes publikoko" proiektuen inguruko erabakimena udalei kendu eta Jaurlaritzari ematen die Arantxa Tapiaren sailak aurkeztu duen Ingurumen Administrazioaren Legeak. Jaurlaritzak erabakiko du proiektu bati izendapen hori ematea ala ez. Udalerriek ezin izango dituzte beren hirigintza planen aurka doazen egitasmoak geldiarazi. Azken hilabetetan hainbat udalerrik bota dituzte atzera Jaurlaritzaren proiektuak.
Ez da ezustekorik izan Gasteizko Legebiltzarreko osteguneko osoko bilkuran. Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburu Arantxa Tapiak Ingurumen Administrazioaren Legea defendatu du. Berdin egin dute EAJ eta PSEko taldeen ordezkariek ere, eta aurka azaldu dira oposizioko talde guztiak. Bozka emateko orduan, EAJ-PSEk bere gehiengo absolutua baliatu du legea onartzeko. EH Bildu, Elkarrekin, PP eta Voxek aurka bozkatuko dute.
Joko-arauen aldaketa
Ingurumen Administrazioaren Legea onartzeak Lurralde Antolamenduaren Legearen 3. artikulua moldatzea dakar, eta hura da arreta puntu nagusia. Jaurlaritzak figura berria sortu du, “goi-mailako interes publikoko” proiektuena. Jaurlaritzak erabakiko du proiektu bati izendapen hori ematea eta, emanez gero, hura onartu edo debekatzeko eskumena udalerriei kendu eta Jaurlaritzari eman diote EAJ-PSEk. Joko-arauak irauli dituzte: 1990etik, edozein proiektuk udalerrien baimena behar zuen eta beren hirigintza planetara egokitu behar zuen; onartutako moldaketarekin, udalerriak izango dira beren araudia Jaurlaritzak erabakitako proiektuetara moldatu beharko dituztenak. Iragan ostegunean mozioa aurkeztu zuen EH Bilduk, udalerrien iritzia jasotzeko prozesu bat egin bitartean legea ez tramitatzeko eskatuz. Mikel Otero legebiltzarkideak salatu zuen azken 30 urteko botere banaketa “lehertu” nahi dutela EAJk eta PSEk.
Udaletan galdutakoa Jaurlaritzan irabazi
2020ko abenduan Gasteizko Armentia-2 putzuan gasa dagoen ikertzeko baimena ukatu zion Jaurlaritzari Gasteizko Udalak, edo, Zaldibarko hondakindegiaren krisiaren ostean, zabortegi berriak beren lurretan irekitzeko asmoak gelditu dituzte Lezama eta Azkoitiko udalek, besteak beste. Arantxa Tapiak legebiltzarrean iragan agerraldi batean onartu zuenez, bultzatzen duen aldaketak lotura du horren moduko gertaerekin. “Nimby efektua” (“Not in my backyard”, “Nire etxe ondoan ez”) saihestu beharra defendatu du, beharrezkoak omen diren baina inork ondoan nahi ez dituen proiektuei aipamena eginaz.
Abiadura handiko legea
Jaurlaritzak eztabaida gutxien ahalbidetzen duen bidetik sustatu du hain sakoneko eraldaketa. Lege proiektu bat aurkeztu ordez, adibidez, emendakin forma eman dio lege aldaketari. Ingurumen Administrazioaren Legeari 100 emendakin baino gehiago egin zizkion Jaurlaritzak ekainean, eta 61.ak jasotzen du aipatu proposamena, Lurralde Antolamendu Legearen 3. artikulua aldatzeko eskatzen duena. Bide azkarrena da emendakinena, eta horrez gain, oposizioak salatu du Jaurlaritzak legebiltzarraren araudia “bihurritu” duela prozesua are gehiago azkartzeko, besteak beste udaletxeetan pizten ari zen ezinegonaren aurrean.
Eudel, mutu
Euskadiko Toki Erakundeei Buruzko Legearen arabera, 2016koa, lege batek udalerrien eskumenei eragiteko arriskua badu Eudel Euskadiko Udalen Elkarteak batzorde bat osatu eta txostena egingo du hura aztertzeko. Ordea, Ingurumen Administrazioaren Legea lege-proiektu fasean zegoenean jaso zuen Eudelek: orduan ez zegoen 61. emendakina aurkeztua, eta udalen elkarteak ez zuen beren eskumenen aurkako edukirik ikusi. EH Bilduko hainbat alkatek asteartean salatu zuten lege aldaketa. “Udalen eskumenak ezbaian jarriko badira ere, udalei ez zaigu hitzik eman. Ez dute gardentasunez jardun: gure sistema instituzional konplexuaren eskumen-banaketa aldatu nahi dutelako, toki-erakundeei galdetu ere egin gabe”. Irailean egin bezala Eudelen exekutibari eskatu zioten lege aldaketaren inguruko txosten bat egitea. EAJk eta PSEk gehiengoa dute Eudeleko exekutiban, Gasteizko alkate den Gorka Urtaran jeltzaleak zuzentzen duen erakundeak ez du txostena osatzeko asmorik agertu.
Ingurumena erdigunean
AHTaren eta parke eoliko eta fotovoltaiko erraldoien aurkako ekimen herritarrak batzen dituen Araba Bizirik Plataformak mobilizazioak egin ditu azken asteotan “Tapia Legea”-ren aurka. Lege berria onartzeak oro har demokraziari eta bereziki ingurumenaren aurkako proiektu erraldoiei eragingo liokeela salatu du: “EAJk urgentziaz jokatzen du hondakinen kudeaketan duen ezgaitasuna eta ezjakintasuna disimulatzeko. Eragile guztien arteko eztabaida eta parte-hartzea saihestuko duen irtenbide azkar bat bilatzen du”.
Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.
Donostian 2024ko martxoan jokatutako futbol partiduaren aurretik Ertzaintzak egindako kargetan, Amaya Zabarte zaleaz gain bigarren pertsona bat zauritu zuten, ustez foam pilota batekin begian jota. Orain, kasu hori ere ikertzeko agindu du Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak.
Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.
Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
"Erorien Monumentuaz sozialistekin akordioa lortu izan ez balitz, eraikinak bere horretan jarraituko luke aurrerantzean ere eta hori zen guk onartzen ez genuen aukera bakarra”. Hala dio Joseba Asironek. Entzun elkarrizketa osorik hemen sakatuta.
2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).
Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.
Antolatzaileek iragarri dutenez, ohiko jaialdia eginen dute abenduaren 28an eta 2025eko uztailean lau eguneko jaialdi berezi baten bidez agurtuko dute behin betiko jendea, "erreminta berriei bide emateko". Orotara, hamazazpi taldek eskainiko dute kontzertua larunbatean.
Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.
Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.
Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.
Aurrekontuak eta urteko kontuen itxiera, ez da besterik urteko garaiotan; etxeko ekonomiatik hasita, partekatzen ditugun espazio sozioekonomiko gehienetara. Enpresa handiak hasi dira kalkulagailuak ateratzen eta 2025ari begira asmo handiak martxan jartzen. Erakunde eta eragile... [+]
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]