Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen: “Herritik sorturiko ekitaldiaren jabe egin da Udala”
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu herriari itzuli diezaiola herriarena dena”.
Herri mugimenduen jarduna fagotizatzeko hainbat udalerrik duten joera arriskutsuaren isla da Irun. Bospasei elkartek antolatu dute orain arte Olentzero eta Mari Domingiren etorrera, Irunen. Ordezkarietako batzuek ARGIAri azaldu diote haserre eta minduta daudela, bat-batean azaroan jakinarazi dielako udalak bera dela orain ekitaldiaren jabe, “aurrez gurekin hartu-emanik izan gabe, ezertxo ere esan gabe”. Udaletik esan diete elkarteak kontuan hartzen dituztela eta haiek parte har dezaten kontratatu dituzte; azkenean elkarteek adostu dute baietz, parte hartuko dutela, baina aurrera begira ekitaldiaren ardura berreskuratu nahi dute.
Nabarmendu digutenez, euskara, girotzea, jantziak… asko zaintzen dituzte elkarteetatik, jaia ez dadin desitxuratu. Horren aldean, udalak har ditzakeen erabakien beldur dira: “Zein enpresa azpikontratatuko dituzte? Aurten Bilbotik datoz galtzagorriekin, txondorra ere enpresa batekin beraien erara egin zuten azkenean… Errege Kabalgatan bezala, desfile bukaeran Disney pertsonaiak sartzea okurritzen bazaie? Dena artifizialtzen ari dira”.
Euskara, girotzea, jantziak… asko zaintzen dituzte elkarteetatik, jaia ez dadin desitxuratu. Udalak har ditzakeen erabakien beldur dira
2025erako, jokaldi bera mantendu du udalak aurrekontuetan. 2026tik aurrera? “Ikusiko da”, izan da erantzuna. Oposizioan diren EH Bildu eta EAJri elkarteek eskatuko diete aurrekontuak onartzeko baldintza gisa jarri dezatela Olentzero eta Mari Domingiren etorrera berriz ere herriak hartzea.
Soluzio bat izan daiteke, aipatu digute, udalarekin hitzarmen bat egitea, erabakimena elkarteen gain mantenduta.
Urtetako borroka
Herritik jaio zen ekitaldia eta herriko eragileek eurek mantendu dute urteotan guztiotan. Udalak ongi ikusi zuen hasieratik eta konpromisoa hartu zuen baliabideak jartzeko; “hori bai, diru aldetik agindutakoa inoiz ez du bete”, diote. Diru (eta bestelako) kontuetan, urtetako borroka luzea da udalarekin dutena, ekitaldia fundamentuz antolatu ahal izateko, hiria girotzeko eta ekintza gehiago egin ahal izateko ikazkinaren bueltan. Beste ekitaldi batzuetarako, dela Gabonetako argien piztuera polemikoa, dela Erregeen Kabalgata… diru kopuru dezente handiagoak bideratzen ditu udalak. “Gauza batzuetarako ez dago mugarik, guretzat dena da muga; euskara eta euskal kultura ez dute lehentasun”. Ez al luke Olentzero eta Mari Domingiren ekitaldiak Errege Magoen Kabalgatak adina diru izan behar? Aldea, izan ere, handia da Irunen.
"Gauza batzuetarako ez dago mugarik, guretzat dena da muga; euskara eta euskal kultura ez dute lehentasun"
Joera arriskutsua
Herri-mugimenduek ematen diote benetako bizia herri bati, baina eragileen jarduna herritarren eskuetatik administrazioarenera aldatzeko joera zabaltzen ari da han-hemenka, urte batzuetatik hona. Halakoetan, herrietako euskara, kultur, ingurumen edota gizarte elkarteen egitekoa bere egiten du udalak, profesionalizazioaren aitzakian, edo baliabideak kenduta, enpresaren bat kontratatuta, elkarteak desligitimatuz... eta sarri kontrola izaten da arrazoi nagusietakoa.
Gernikako "gazte langileen interes eta beharrei" erantzungo dien proiektu bat martxan jarriko duela adierazi du Egurre Gazte Asanbladak. Eraikina duela hamar urte itxi zuten, eta salatu dute Gernikako Udalak hiru legegintzaldi daramatzala esanez liburutegi bat jarriko... [+]
Adierazpen askatasuna aldarrikatzeko eta "eskuin erreakzionarioaren ofentsibari aurre egiteko" batuko dira. Egun horretarako Euskal Preso Politikoen alde antolatua zuten hitzaldia eta ekitaldia salatu du UPNk, eta hura zelatatzeko agindu du Espainiako Audientzia... [+]
Ekimenak bakea eta justizia soziala sustatzeko proiektuak finantzatzea du helburu. Sustatzaile diren gizarte mugimenduek mezu argi bat bidali diete gobernuei eta armagintza industriari: "Ez dugu gerraren konplize izan nahi".
Ospitaletik irten eta berehala prentsaurrekoa eman du Iker Aranak, Errekaldeko gaztetxearen aurrean. Gaztetxearen desalojoan ertzainek "neurrigabeko indarkeria" erabili zutela salatu du, eta salaketa hurrengo egunetan aurkeztuko du.
Laura Macayaren liburua ekarri du euskarara Katakrakek. Amaia Astobizak itzuli du, feminismoaren baitako eztabaidak ireki eta beste begirada batzuetatik ekiteko helburuarekin.
UPNk jarritako salaketa bati erantzunez hartu du erabakia auzitegiak. Apirilaren 17an gazte topagunearen baitan Berriozarren antolatutako "Kurdistan eta Euskal Herriko preso politikoen" aldeko ekitaldia da UPNk bertan behera utzi nahi izan duena "terrorismoaren... [+]
Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Urduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]
Ikaslez lepo zegoen Leioako Hezkuntza Fakultatea pasa den asteazkenean, Samantha Hudson zetorrelako. 1999an jaiotako Mallorcako artista, abeslari eta influencer transgeneroa da. Kantatzen Duen Herria topaketetako izarrak ilara amaigabea zuen selfie eta autografoak emateko, eta... [+]
“Ba al zenekiten testuliburu gehienetan ia ez dela aipatzen armen industriak egungo gatazketan duen rola? Edo oso gutxitan jartzen dela zalantzan gerra ezinbestean gertatu behar dela esaten duen narratiba?”, dio Gerrarik Ez Araba elkarteak. Bestelako narratibak,... [+]
Apirilaren 4an, ostiralarekin, Ipar Euskal Herriak Lurralde Kolektibitate baterantz bilakaera instituzional bat behar duela egiaztatuz, Batera plataformak herritarren mobilizazio dinamika baten abiatzea aurkeztu du. Hitzordua emana da maiatzaren 10ean, larunbatez, Ezpeletan,... [+]
108 pertsona erreskatatu dituzte asteburuan Mediterraneoan. Italiako Gobernuak ez die utzi gertuko portu batean lehorreratzen, eta Salernora bideratu dute Aita Mari ontzia. Litekeena da Europako Batasunak migrazio politikaren araudia gogortu aurreko azken misioa izatea. Aita... [+]
Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak deitutako eta ELA, LAB, ESK, CGT, CNT, STEILAS, ETXALDE eta HIRU sindikatuek babestutako manifestazioak Bilbon, Gasteizen, Donostian eta Iruñean izan dira. Bertan, Euskadiko eta Nafarroako gobernuei eskatu diete zerga eta aurrekontu... [+]
Dozenaka auzokidek babesa agertu diote proiektuari igandean. Alde Zaharreko lokala udalaren jabetza da, eta hiru urte dira hainbat eragilek elkarlanean okupatu zutela.
Bilboko Etxarri II gaztetxearen hustuketan gertatutakoaz hitz egin du Ertzaintzaren jaurtigai baten ondorioz barrabila galdu duen 33 urteko bizilagun batek. Beste zenbait bizilagunekin zegoen han, gaztetxeko kideen elkartasunean, "modu baketsuan".
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]