Orain dela egun batzuk Aitor Montes Lasarte jaunaren idatzi bat irakurri nuen, euskal osasun arloa euskalduntzen etengabeko lana egin duen medikuarena, eta horregatik hark jarri duen izenburua hartu dut hemen agertuko ditudan hausnarketak egiteko.
Neure burua legitimatuta ikusten dut azalpen hauek egiteko, izan ere 1980ko hamarkadaren bukaeran Osasungoa Euskalduntzeko Erakundea-ren (OEE) fundatzaileetako bat izan bainintzen, lehen legeztatze hartan eta lehendabiziko estatutu haiek prestatzen. Ondoren, elkartearen zuzendaritza organoek estatutu haiek aldatu zituztelakoan nago.
Ikastoletan ikasitako mediku egoiliarren lehen belaunaldi hark eman zion hauspoa elkarteari. Gurutzetako Ospitaleko zuzendaritzan entzuten hasi nintzen egoiliar euskaldun talde bat hasia zela saio klinikoak euskaraz egiten. Era berean, Arantzazuko Amaren Ospitalean mediku batzuek testu labur batzuk euskaraz idatzi ere egin zituzten, ondoan itzulpena jarrita, Donostiako Arantzazu Ospitaleko historia klinikoren batean.
Aitorrek ongi dioenez, ez da egon urte hauetan guztietan elkarteko kide kopuruan gorakada nabarmenik, eta ez da izan aldarrikatzeko ekimenik administrazioaren, sindikatuen, alderdi politikoen aurrean, ezer edo gutxi egin baitute, herritar euskaldunei osasun asistentzia euskaraz ematea bermatzeko
Elkartearen helburua –batzuen gogoan, horien artean neu– jardun horiei sostengua ematea zen eta administrazioari eta politikariei exijitzea euskararen erabilera normalizatzen joan zedila osasun arloan. Batzuk ez geunden ados beste fundatzaile batzuen zuhurtasun edo “militantziarekin”, nahiago baitzuten amore eman, eta soilik jardun euskara teknikoa sakontzen, hura ikasteko ikastaroak antolatzen, euskarazko jardunaldi zientifikoak bultzatzen, eta abar. Orduan aitzakia zen ez zegoela behar beste mediku elebidun. Hogeita hamar urte geroago, OEEko kide esanguratsuek argudio hori bera ematen dute aitzakia gisa, herritar euskaldunei zuzendutako txostenak idazten ez hasteko.
Aitorrek ongi dioenez, ez da egon urte hauetan guztietan elkarteko kide kopuruan gorakada nabarmenik, eta ez da izan aldarrikatzeko ekimenik administrazioaren, sindikatuen, alderdi politikoen aurrean, ezer edo gutxi egin baitute, herritar euskaldunei osasun asistentzia euskaraz ematea bermatzeko; eta euskarak berreskura dezan herrialde bakoitzean hizkuntza normalizatu guztiek osasun arloan duten lekua.
Kanpotik begiratuta, gaur ez bainaiz OEEko kide, ikusirik zer-nolako emaitza eskasak lortu diren hogeita hamar urte hauetan, badirudi egoera honetatik irteteko aldaketa bat behar litzatekeela, izan ere ez baitago era honetako erakunde batek behar lukeen elementu proaktiborik, eta horixe da, hain zuzen ere, osasun arloan euskararen etorkizuneko erabilerak behar duena.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Arabako Mendiak Aske elkarteak zorionak eta eskerrak eman nahi dizkio Arabako Foru Aldundiko Natura Ingurunearen Zerbitzuari, Bonelli arranoa gure lurraldean berriro sartzeko Aquila a-Life proiektuarekin lortutako arrakasta dela eta.
Guztiz kontziente gara proiektu honek... [+]
Valle de Odieta enpresak eta bere filialak (HTN) urteak daramatzate instalazioak handitu nahian, administrazioa ezartzen ari den erregulazio guztien aurka. Epai judizial bati esker, abere kopurua gaur egun baimenduta dituzten hainbat adinetako 7.800 bururaino zabaltzea lortu... [+]
Sanchezi buruz ari gara, joan den ostiralean astindu gintuen kasuaz. Adierazpen askatasuna defendatzen dugu, baita gustuko ez ditugun adierazpenak egiten direnean ere. Askatasun horrek iritzi arrazoituetan eta kontrastatutako datuetan oinarritutako ideiak adierazteko... [+]
Aldarri eta kanpaina, lege, arau, plan eta aurrekontu, babes-mekanismo eta zigor-makinaria oro gorabehera, etenik gabe jarraitzen dute kasu gogorrek eta jokabide zitalek betetzen albistegiak, tantaka zein zaparradan, eta gizon-desmasiak salatzeko protesta-ekintzek,... [+]
Ikasi berri dugu Earl Tupper jaunak Floridako Orlandon, 1947an, sortu zuen mila koloretako ontzi enpresa peko errekara doala, desagertzeko zorian dela, preseski. Badirudi plastikoak konkurrente larriak dituela, adibidez, linean egiten diren salerosketena edo erabilpen bakarreko... [+]
Gisèle Pélicot-en kasuak bortxaketetatik haratago dagoen arazo bat erakusten du: gizonezkoon konplizitatea indarkeria matxistaren aurrean. Kezkagarria ez da soilik erasoa, baizik eta, gertatutakoa jakinda, egoera ez salatzea erabaki zuten gizonen isiltasuna... [+]
Gaur egun, gure munduan eraiki diren hierarkia guztiak mundu mailako kolonizazio prozesu baten emaitza dira. Menderatze-hierarkia global horiek elkarren artean txirikordaturiko beste hierarkia zehatzagoek osatzen dituzte, hau da, klasekoek, etnikoek, estetikoek, eta baita... [+]
Directa-ren ikerketa batetik abiatuta ezagutu dugu iruzurra. Bartzelonan egiten ari den belako Amerika Koparen antolatzaileek argitaratutako audientzia eta bisitari kopuruak faltsuak dira. Gaia garrantzi sozial eta politiko nabarmena izaten ari da, faltsututako datu horiek izan... [+]
Ordenagailuaren aurrean orduak ematen zituen gazte horietako bat izan nintzen. Internet bidez munduko beste pertsona eta kultura batzuen pentsamendua, musika eta ikus-entzunezkoak aurkitu zituena. Garai haietan ez zen hain ohikoa Internetera konektaturiko gailu bat izatea,... [+]
Badira gaiak momentuan begiratu ezin ditudanak. Ez dakit gertatzen zaizuen. Eta ezin ditut begiratu iragan izan gabe, susmoa dudalako ezin altxatzeraino itoko nautela, eta gertaeraz gain, gertaerari buruzko letrek ere lehendik ahula zen norbait zapaltzen dutela. Eta uste dut ez... [+]