Öcalan gabe ez dago konponbiderik Turkiaren eta PKKren artean

  • Abdullah Öcalanek, Kurdistango Langileen Alderdiko (PKK) buruzagi espetxeratuak, bere iloba Ömer Öcalanen lehen bisita izan du. Ia lau urtez ukatu dizkiote bisitak, telefono deiak eta kanpoaldearekiko komunikazio oro. Azken 25 urteetan ia erabateko isolamendu egoeran eduki du Turkiak, eta bitartean, gerra odoltsua egin du PKKren aurka.


2024ko urriaren 31n - 15:11
Azken eguneraketa: 16:31
Protesta ugari egin dituzte kurduek Turkiaren aire erasoak salatzeko. Rojava Information Center

Ilobak jakinarazi zuen Abdullah Öcalan osasuntsu zegoela, denei goraintziak eman zizkiela eta mezu hau helarazi zuela: "Isolamenduak jarraitzen du. Baldintzak egokiak badira, ahalmen teoriko eta praktikoa dut prozesu hau gatazka eta indarkeriaren eremutik eremu juridiko-politikora eramateko".

Urrian albiste izan da Turkiako MHP alderdiko buruzagi ultranazionalistak, Devlet Bahçeli-k, DEM ezkerreko alderdiari eskua eman diola. Bahçelik DEMeko kideei bostekoa ematea erabaki izanak nahasmena sortu du, eta ez soilik turkiarren artean. Izan ere, DEM alderdiak Öcalanek inspiratutako programa politikoa du, oinarri dituena gutxiengoen autodeterminazioa, emakumeen emantzipazioa eta Turkiaren demokratizazioa; eta Bahçeli ozen aritu da haren debekua eskatzen oraintsu arte.

Susmo handiak piztu zituen Erdogan presidenteak Bahçeliren bosteko sinbolikoa babestu izanak. "Gure herrialdean bakea sortzea garrantzitsua da, Ekialde Hurbilean gatazkak areagotzen ari diren garaian", baieztatu zuen Erdoganek. Adierazpen horrek argi erakusten ditu bi gauza. Batetik, Turkia ondorengoak kezkatzen duela: Israel, AEBek babestuta, Iranen ordezkariak erasotzen ari da, eta Turkia arduratuta dago horrek sortutako iskanbilak ea ez ote dien kurduei abagunea eskainiko, Sirian eta Iranen irabazi politikoak lortzeko. Bestetik, erakusten du Turkiak kurduen hautesbarruti handiaren babesa eskuratu behar duela, proposatutako aldaketa konstituzionaletarako, eta gainera, porrot egin duela desio zuen irtenbide militarra lortzen.

Badirudi Turkiak kurduen auzia gogoratzen duela arriskuan dagoenean bakarrik edo aukera berriak ikusten dituenean. Hain zuzen, zenbait analistak uste du Bahçeliren bostekoak adierazten duela PKKren eta Turkiako Gobernuaren arteko bake elkarrizketak hasi direla.

Zenbait analistak uste du Bahçeliren bostekoak adierazten duela PKKren eta Turkiako Gobernuaren arteko bake elkarrizketak hasi direla.

Turkiako Gobernuaren hizkuntzak beste zerbait kontatzen du. Bahçeli ziur mintzatu zen DEM alderdiari eskatu zionean "bere onera itzultzeko" eta "terrorismoa desagerrarazteko". Argi utzi zuen ez duela aurreikusten kurduen auziari irtenbidea ematea "erakunde terroristekin" negoziatu behar bada. Ziurtatu zuen PKK-ko borrokalariek "menditik jaitsi eta errenditu" besterik ezin dutela egin. Are, Öcalani eskatu zion PKK "alde bakarrez desegiteko".

PKK-k atzera egin du urruneko eskualde menditsuetara, batez ere Irakeko Kurdistanera. Han Turkiako indarrek jazarri dute hainbat operazio militarretan, eta biktima asko eragin dituzte eta zibil kurduak hil eta desplazatu. Hala ere, operazio horiek ez dute lortu taldearen antolakuntza- edo operazio-gaitasuna desegitea.

Drone militarren ekoizleari erasoa PKK-k

Turkiako Industria Aeroespazialaren Ankarako egoitzan leherketa eta tiroketa izan ziren urriaren 23an, eta albisteak herrialdea astindu zuen. Gizon batek eta emakume batek egindako erasoan, bi horiek hiltzeaz gain, beste bost pertsona hil eta 22 zauritu ziren. Turkiako Gobernuak berehala bota zion errua PKKri, eta haren gerrillek, Herri Defentsa Indarrek (HPG), bi egun geroago jakinarazi zuten ekintzaren erantzule zirela. Hala ere, HPGk adierazi zuen erasoa aspaldi aurreikusita zegoela eta ez zuela loturarik Turkiako azken gertakizun politikoekin.

Turkiako Industria Aeroespazialaren Ankarako egoitzari eraso egin zioten PKK-ko bi gerrillarik.

HPGk argi utzi du haien jomuga zela Turkiako Industria Aeroespaziala, drone militarren ekoizle entzutetsua. Kontrastea handia da, turkiarren errepresalia Siria iparraldeko eta ekialdeko zibilen aurka izan baita. Turkiak areagotu egin ditu aire erasoak Siria iparraldeko eta ekialdeko eskualde kurduetako (DAANES) funtsezko hiriguneetan eta Sinjar-en, Irak iparraldean. Aire-eraso horiek azpiegitura kritikoak izan dituzte jomugan, besteak beste, zentral elektrikoak, petrolio-eremuak eta elikagaiak biltegiratzeko instalazioak. Siria ipar-ekialdean, 1.031 erasok dozenaka mila zibil utzi dituzte argindarrik, erregairik eta oinarrizko zerbitzurik gabe, eta jada zailtasunei aurre egiten ari ziren milioika pertsona gehiago hurbildu dituzte giza hondamendira. Administrazio autonomikoaren Siriako Indar Demokratikoek (SDF) gerra krimenak egin izana leporatu diote Turkiari, eta, aldi berean, elkarrizketarako prest azaldu dira.

Konponbiderako, Öcalan negoziatzaile?

Komunitate Kurduen Batasunak (KCK), PKK kide duen erakundeak, Turkiaren zintzotasunari buruzko kezkak partekatu ditu, 2013 eta 2015 arteko negoziazio-prozesuan izandako esperientzietan oinarrituta. Hala ere, gogorarazi dute elkarrizketaren bidez konponbide demokratikoa bilatzen dutela, eta azpimarratu dute kurduen auziaren konponbidea eta Turkiaren demokratizazioa elkarri lotuta daudela eta Öcalan dela horren hizketakidea eta negoziatzailea. Dena den, nabarmendu dutenez, "ezin da aurrerapausoez hitz egin Abdullah Öcalanen isolamendua erabat baztertu eta haren osasuna, segurtasuna eta lan-baldintzak bermatu arte".

Öcalanek kartzelatik ziurtatu du prozesua indarkeria eremutik eremu politikora eramateko prest dagoela.

Zalantzarik gabe, azken gertaerek itxaropen giroa sortu dute, bederatzi urtez Turkiak kurduen aurka errepresio odoltsua erabili ostean. Oraindik ez dago argi nora bideratuko den prozesu hau, baina gauza bat argi dago: bakea lortzeko unea heldua da. Orain Turkiako Gobernuari dagokio kurduen auziari irtenbide politiko eta bidezkoa emateko borondatea erakustea. Bitartean, espero da kurduek eta haien aldeko nazioarteko kideek are ozenago eskatuko dutela Öcalan askatzea eta kurduen auziari irtenbide politikoa ematea.

*Justus Johannsen, kazetaria, Ekialde Hurbilean aditua da


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Kurdistan
2024-10-21 | Justus Johannsen
Beste bi kazetari kurduren hilketa
Turkiaren zapatako harri koxkorra

Bi kazetari, Hêro Bahadîn eta Gulistan Tara, eta haien txofer zihoan Rêbîn Bekir lankidea, Hewraman eskualde kurduan dokumental bat egitera zihoazen. Beren autoa misil batek jo zuen. Bekir zorteduna izan zen, autoa sutan lehertu baino lehen, inpaktuak... [+]


Sebahat Tuncel
“Ohikoa bihurtu da politikari kurduak espetxeratzea”

Sebahat Tuncel Kurdistango politikaria da, Turkiaren menpeko lurretan. Hainbatetan egon da kartzelan kurduen askapen mugimenduaren parte izateagatik, eta Turkiako Parlamenturako diputatu gisa hautatu zuten lehen presoa izan zen, 2007an. 2016an espetxeratu zuten azkenengoz eta... [+]


2024-07-22 | Justus Johannsen
ANALISIA
Turkia Irakeko Kurdistan konkistatzen ari da, PKKren aurkako borrokan

Helikoptero eta gerra hegazkin turkiarrek betetzen dute zerua Irak iparraldeko kurduen zonaldean. Azken asteetako operazio militar handian 381 kokaleku bonbardatu ditu Turkiako Aire Armadak Kurdistango Eskualde Autonomoan. Turkiako Defentsa Ministerioak adierazi du “talde... [+]


2024-03-20 | Aitor Aspuru Saez
Ibrahim Bilmez
“Öcalanen aurkako sistema garatu du Turkiak Imraliko espetxean eta beste preso politikoen aurka baliatu du”

Ibrahim Bilmez abokatua da eta Abdullah Öcalan buruzagi kurdua da bere bezeroa. Bere isolamendua salatu du Euskal Herrian otsailean, Turkiako errepresio eta inpunitate mekanismoak azalduta.


2024-02-15 | El Salto-Hordago
Ocalan, 25 urte preso eta erabat isolaturik, Espainia eta Europar Batasunaren oniritziarekin

1999ko otsailaren 15ean Abdullah Öcalan atxilotu zuten, Kurdistango Langileen Alderdiko (PKK) eta mugimendu independentista kurduko burua. Turkiako zerbitzu sekretuek Kenyan atxilotu zutenetik, Marmara itsasoko uharte batean dagoen Iämralä-ko kartzelan isolatuta... [+]


2024-01-29 | Aitor Aspuru Saez
Lara Vilanova
“Estatu Islamikoko emakumeekin zubiak eraiki genituen elkarrizketarako, baina zintzoak izan behar ginen eta gezurretan ez erori”

Lara Vilanova (1983, Bartzelona) argazkigintza zuzendaria da eta The Return: Life after ISIS, Sinjar, Cuerdas edota Hondarrak filmetan hartu du parte. Abenduan Euskal Herria bisitatu zuen The Purple Meridians topaketetan parte hartzeko Durangon.


Urtzi Urrutikoetxea
“Ohorezko krimenen ondorioz eraildako emakumeen hilkutxak emakumeek eurek eramateak sekulako eragina izan du Kurdistanen”

Urtzi Urrutikoetxea nazioarteko kazetariarekin mintzatu gara Radio Kobanen, iaz idatzitako Kurdistan-Argi bat ekialde hurbilean liburuari buruz. Testuak azken urteetako gertakizunei erreparatzen die, eta atzerago ere begiratzen du herri kurduaren egoera politikoa eta... [+]


2023-05-22 | Aitor Aspuru Saez
“Osasun sistema oso ahula dugu, ahaleginak ISIS, Turkia eta Al Asaden kontrako defentsan bideratu direlako”

Siriako Ipar eta Ekialdeko Autoadministrazioko osasun esparruko ardurak ditu Ciwan Mustafak eta herri kurduak lideratzen duen proiektu politikoaren osasun ministrotzat jo daiteke. Mediku-Ekintza Koordinakundea gobernuz kanpoko erakundearen laguntzarekin Eusko Legebiltzarrean... [+]


Bederatzi kazetari kurdu askatu dituzte, zazpi hilabete preso eduki ostean

Epaiketaren lehen eguna amaituta eta bederatzi kazetari kurduak askatu dituzte. Urte erdia pasatxo preso eduki dituzte "terrorismoa" egotzita. Ankarako espetxean zeuzkaten eta orotara hamaika kazetariri erakunde terroristako kide izatea egozten diete.


Turkiako ezkerrak bat egin du Erdogan boteretik botatzeko

Parlamentuan ordezkaritzarik lortuko ez duten beldur, ezkerreko alderdi gehienek Kemal Kiliçdaroglu zentro-ezkertiarraren aldeko botoa eskatzea erabaki dute, egungo presidentearen aurkari nagusia dena.


2023-03-20 | ARGIA
HerriBiltzak udaberriko festa ospatu du kurduekin batera eta iraultzaren haziak ereiteari ekin dio

Behe Nafarroako Behorlegin asteburu osoko egitaraua eraman du aurrera herriBiltzak. Larunbatean Parisko Komunaren iraultzaren urteurrena gogoratu dute eta igandean kurduen eta euskaldunen arteko elkartasuna indartzeko udaberriko festa ospatu dute elkarrekin. Bi egunetan erein... [+]


Turkian lurrikarak ‘low cost’ hirigintzaren ondorioak azalerazi ditu

Anatoliako failak Kurdistanen, Turkian eta Sirian eragindako lurrikarak goitik behera jausi ditu milaka etxebizitza, eta agerian geratu da Recep Tayyip Erdoganen gobernuaren eta eraikuntza sektorearen artean dagoen ustelkeria. Baina baita munduan nagusitzen ari den eredu baten... [+]


Torturak salatu dituzte Kurdistango lurrikara eremura laguntzera joan diren bost boluntariok

Turkiako Poliziak torturatu dituztela salatu dute, eta ondoren, ondasunak lapurtu eta biluzik utzi dituztela hiriaren kanpoaldean.


PKK-k su-etena iragarri du Turkian, erreskate lanak ez oztopatzeko

Cemil Bayik PKK-ko buruak adierazi du helburua erreskate lanak ez oztopatzea dela eta su-etenak "herriaren mina arindu eta zauriak sendatu arte" iraungo duela.


Eguneraketa berriak daude