Nolako laborantza, halako janaria: ‘Afterres 2050’ ikerlanaren aurreikuspenak
Okzitaniako Tolosako Solagro elkarteak plazaratu duen "Afterres2050: quelle utilisation des terres en 2050 en France?" ikerlanean erakutsi dute 2050ean gaurkoaren aldean oso bestelako jateko moldeak behar genituzkeela lehenetsi.
Nolako janaria nahi dugu etorkizunean, araberako laborantza kudea dezagun hemendik aintzina. Hor da desafioa, hotz eta gordin.
Ez da egunik gure inguruko telebista ala irratietan, ez baitaukute emankizunik eskaintzen saltegietan dugun janariaz dudatzeko. Bada beldurtzekoa, bada nazkatzekoa. Salgai ezarria den janariak baimenak baditu nunbaitik horra heltzeko, eta bizkitartean hobe nor bera mesfidatzea.
Lehen, etxetan ala ostatutan jaten zena herriko ohidurak behartua zen guti aski. Nahitaez lekuan lekukoari jarraiki behar zen, bere abantaila eta arrangura guziekin. Aspaldiskoan, eguneroko janaria publizitatearen menpe jarria da, eta iragarki horiek darabilate hara eta huna.
Zer balio dute gobernuaren aholkuak “egunero bost fruitu eta barazki jan behar dira”, saltegi apal buruan ezarria den golden sagar distiratsuak zahi hutsaren balioa besterik ez badu, dena fazoin dena pozoin!
Berriz kausitu ditugu Solagroko ikerlariak, beren Afterres 2050 aurkeztu daukutela. Agertzekoak dira naski Lurramako hitzaldietan.
Okzitaniako Tolosan jarria den elkarte hunek ikerlan sakon bat bururatu berria du. Erakusten dute 2050ean bestelako jateko moldeak behar genituzkeela lehenetsi. Sobera haragi eta esneki iresten dugula egunero, sobera azukre eta sobera gatz. Beharko litekeela fruitu eta barazki gehiago, arrainkia usuago, ogi zuria baztertu eta irin osoa duen ogia gozatu...
Gaurko bizi eta jateko moldearen ondorioz zernahi gaitz agertzen ari da hiri eta kanpañetan. Askoren sendotzeko eginahalak hobetuz doatzi medikuntzatik, baina osagarriak janaria du lehen bermea.
2050erako laborantzak sendoa eta iraunkorra izatekotz, baztertu behar ditu peztizida eta onkailu artifizial gehienak. Kalitatezkoa izateko, janariak ez du alabaina pozoin arrastorik onartzen ahal. Urak ere edangarria gelditzekotan, arta haundiz zaindu behar du lurrazalak.
Petrola bezalako erregaiak zuhurki baliatzen ikasi beharko, oraingo arabera ordukotz mendratuak izanen baitira lurpeko lehengaia... Burrunba gutiago beraz etxaldetan traktur handiekin, eta zalaparta gutiago janariaren harat hunatetan, neurriz alorretan eta bidetan.
Lurrak beste erabilpen bat merezi izanen du. Uste izan bada mende erdi batez kanpotik ontuz baliatzeko egina zela, berriz ikasi beharko lur mamiaren berezko emankortasuna baliatzen!
Jakintzak hedatu dira industriaren eskutik, onkailutan, tresnerian ala inguramenaren eta laborantzaren menderatzeko moldetan. Kalte eta kutsadura sobera izan dela onartzen uzkur gaude oraindik. Baina norabideak argitzen ari dira: osagarria janaritik, iraunkortasuna lehen helburu sail guzietan.
Orduan menturaz zuzentasun gehiago mundu huntan.
Munduko klima gogorrenetakoa du Balutxistanek: basamortuko klimaren muturreko bero eta lehorteak, eta Arabiako itsasotik ekarritako montzoiaren eurite irregularrak, urte batzuetan eskasak eta bertzeetan uholdeak eragiteko modukoak. Hala eta guztiz ere, bertan laborantza badago,... [+]
Ez da ezusteko handirik izan Europako hauteskundeetan, eskuin muturrak gora egin duen bitartean, berdeek orain arteko emaitzarik txarrenetakoak izan dituzte. Zentzu horretan, geroz eta gehiago nabarituko dugu trantsizio ekosozialari lotutako erabakietan ebidentzia zientifikoek... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
Bost hilabete bete dira otsailaren 6an traktoreen mobilizazioak hasi zirenetik. Mirene Begiristainek eta Isabel Alvarezek ekofeminismoaren betaurrekoak jantzita aztertu dituzte mobilizazio hauek eta fokutik kanpo geratu diren laborariak eta aldarrikapenak ekarri dituzte lehen... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Esnatze horretan hainbat kausa elkartzen dira, eta lurraldean sakabanatuta dauden herrien erresistentzia-ahalmenak bete-betean erantzuten die. Joan den larunbatean, aldarrikapen horien inguruan manifestazio jendetsua egin zen Gasteizen. Kalean frogatu zen berriro posible dela... [+]
Euskal Herriko Laborantza Ganbarako koordinatzailea mintzatu da Egonarria saioan. Laborantzako eredu talkaz hitz egitean eta traktoreak kalera atera direnean, beti aipatzen da ditxosozko erderazko "PAC"-a, hau da, Europako Nekazaritza Politika Bateratua. Europako... [+]
Kanboko Marieniako higiezin proiektuaren kontra bildu dira elkarte eta herritarrak larunbat honetan. Larunbatean, mahai inguru eta tailerren bidez herritarrak sentsibilizatu nahi izan dituzte Bouygues Immobilier agentziaren proiektuaren desmasiez.
Konturatu orduko apirila joan da, bere intentsitate eta kolore guztiekin. Egun beroak, epelak eta hotzak utzi dizkigu. Ostadarra eta izotza. Euri jasak eta bero sapa. Jaio berri diren arkume apurrak belardian dabiltzan bitartean, labanak eten egin du bizitza eman duten hiru... [+]
"Isiltasuna oztopo eta elkartasuna lagun, egungo mundu gordina" kontatzeko erronkari lotu da Axut! antzerki konpainia.
Frantsesenia lizeoa, 70 urtez Ipar Euskal Herria barnealdeko laborarien formatzen.
Europako Batzordeak landutako Nekazaritza Politika Bateratuaren "sinplifikazioaren" alde bozkatu dute eurodiputatuek. 425ek egin dute alde, 130ek aurka eta beste 33 abstenitu dira.
Apirilaren 13an egitarau indartsua prestatu dute Berangoko Otxantegi Herri Lurra proiektuaren II. urteurrena ospatzeko. Apirilaren 18an, aldiz, bigarren desalojo saiakeraren mehatxua izango dute gainean eta herritarrei dei egin diete proiektua defendatzera joateko. Kideetako... [+]
Hamar urte baino gehiago daramatza martxan Arabako Nekazariak Eskolan proiektuak, Hazi fundazioak zenbait ekoizlerekin elkarlanean bultzatzen duena. Haur eta gaztetxoak nekazal mundutik geroz eta deskonektatuago bizi diren garaiotan, inoiz baino beharrezkoagoa da elkar... [+]