Nola hiltzen ote du COVID-19ak?


2020ko ekainaren 08an - 12:08

Bai, COVID-19a hilgarria da, baina zein da lanjerosena? Birusa bera ala frantses gobernamenduaren jokabidea "birusetik gure babesteko"?

Ene senarrak hiltzea arriskatzen du COVID-19arengatik. Ez du birusa. Bakterio batek du erasotzen eta hiltzeko arriskuan ezartzen.

Bizkitartean Frantzian, eta Euskal Herrian, hitz bat baizik ez dabil osasunaren arloan: koronabirusa. Zuzen edo makur, ez da horretaz ene solasa. Gogoeta oro inhibitzen duen obsesio horrek nau kezkatzen. Gripearen sintomak, mialgia eta sabeleko mina, eta medikua ez da gehiago etxera etortzen. Bere bulegoan, goratik hartzen ditu eria eta haren herstura, eriaren emaztea eta haren atsekabea, eta eri arranguratuari erantzuten dio: "Har ezazu Doliprane bat, egizu proba, eta sustut bakartu zaitez".

Telefonoz larruaren kolore horia ez da ageri, tentsioa ez da neurtzen. Alta, protokoloa da.

Telefono dei horretarik aitzina, gauza bakarra da nagusi: ea Osasunaren Eskualdeko Agentziaren zerrenda luzean gehitu beharreko kasu berria ote den. Artean, ene gizona ahultzen ikusten dut, ahalmenik gabe. Orain, burasoek irakasleak ordezkatzen dituzte, ahaideek medikuak. Ahulenak urrundik laguntzen dira, eta horrek egunero pixka bat gehiago urruntzen gaitu gizaditik.

Fite ulertu dut nik dudala hauteman beharko zein den memento egokia SAMUa deitzeko, baina bakarrik "arnasketa zailtasunak" baldin baditu. Nik eta nik bakarrik. Ez da gehiago nehor etxeraino etorriko. Kaltegarriak bilakatuak gara. Eta “arnasketa zailtasunik” gabe, SAMUrik ez. Noiztik goiti da pertsona bat arnasketa zailtasunetan? Kanapetik komunetara bi metro kurritzea eta bi oreneko ibilaldi baten hats-bahitura ukaitea, hala dea? Ezetz, erantzuten didate, erreferentzia puntua dela. Larriagotzen balitz, SAMUa deitzeko. Medikuntza mailakoa omen den argibide horrekin lasai lo egin dezaket. Hiru oreneko ibilaldi baten hats-bahitura seinaleak ukanen dituelarik SAMUa deitu beharko dut... Protokoloa da.

Helikoptero bat igortzen dute medikuekin barnean. COVID-19a edo haren arriskua badelarik ospitaleak ez du desinfektatzeko ahalik. Helikopteroa hutsik partituko da. Protokoloa da.

Gauza bera biharamunean, SAMUa deitzean: "Anderea, zure senarrak arnasketa zailtasunak ote ditu?" “Medikua ote naiz? Gaizki da, lagun nazazu". Azkenean sokorriak heldu dira etxera. Gurutze Gorriko hiru boluntario. Ez dira medikuak. Gizon horiek konstanteak neurtzen dituzte, eta segidan SAMUko medikuak deitzen. Hauek dute, azken beltzean, ospitalizatzea erabakitzen. Protokoloa da.

Orduan dena lasterrago joaten da: helikoptero bat igortzen dute medikuekin barnean. COVID-19a edo haren arriskua badelarik ospitaleak ez du desinfektatzeko ahalik. Helikopteroa hutsik partituko da. Protokoloa da.

Protokoloa? Frantses gobernuak eta lehendakariak segurtatzen dute osasun protokoloek koronabirusetik babesten gaituztela, jarraiki behar gatzaizkiela, gure onetan. Beraz zergatik ez ote diete ospitaleei gure salbatzeko ahalik ematen?

Azkenean emaitzak ukaiten ditut telefonoz: "Ez da COVID-19a"! Alta, ene senarra hiltzeko lanjerean da, erreanimazioan da egoera larrian. Ez nik ez haren familiak ez dugu ikusteko eskubiderik. Protokoloa da.

Salbatuko ote zuten ospitalera lehenago heldu izan balitz? Ez dakit. Ikasi dudana hau da: beldurrarekin eta gaitz horren irazkitik bizitzeak gure biziak lanjerean ezartzen ditu. Ez du COVID-19ak baizik hiltzen.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Lokutorio greba Zaballan

Espainiako Estatuko espetxeetatik Euskal Herriratu gintuztenetik Zaballako espetxean komunikazioaren alorrean gabezia ugari topatu ditugu. Aurrez aurreko gutxiago eta laburragoak dauzkagu, lokutorioko bisitak baldintza tekniko kaxkarretan gauzatu behar izan ditugu eta telefono... [+]


Teknologia
Botere guztia

Badira zenbait pertsona aztertzekoak direnak, euren artean Elon Musk. Duten askatasunaren ideiak dena kontrolatzeko beharretik datorrela dirudi, botere guztia izatetik, botere guztia izanda negozioak sortzea errazagoa delako, eztabaidarik ez baitago; eredu hegemonikoak indartsu... [+]


2024-09-11 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Europa

Europar sentimendua duen lagun gutxi ditut, ez dakit europartasuna identitate bat izatera iristen ote den. Baina Europara bidaia egiten dugunean, adiskidetasun bat atera daiteke, ze gurean eta bertan gertatzen den lurraldetasun norabide nagusiak elkarbanatuak dira; bertan... [+]


Materialismo histerikoa
Psikiatra bat

Osatu dira, horretarako bitartekoak jarri, eta nahiko azkar. Ze lasaitua, dena isildu denean. Baina balantza handia izan da, eta begien atzean izu bat gehiago pilatu zaie, uneren batean pentsatu dutelako, gainera, agian, ez zirela inoiz itzuliko, edo ez guztiz. "Pasa... [+]


Baserritarren oporrak

Baserritarrek badute oporrik? Galdetu dute eskolan. Ezezkoa erantzun dute ikasleek. Orduan, egunero lanean, baserritar izan nahiko zenukete etorkizunean? Eta inork baserritarra izan nahi ez badu, nork egingo du guretzako janaria? Airean gelditu da galdera.

Pertsonaren osasun... [+]


2024-09-11 | Edu Zelaieta Anta
Eskua altxatzeko artea

Ikasle asiriar eta babiloniarrek ez zuten ezagutzen eskua altxatzeko artea. Mendeak igaro behar izan ziren, bai eta beharbada milurtekoren bat ere, Egiptoko eskola bateko ikasle batek, zerbait galdetu nahi baitzuen, eskua altxatzeko artean saiatzeko: azalpen bat ematen ari zen... [+]


2024-09-11 | Maialen Arteaga
Erantzun konplexuen alde

Garai hiper azeleratu eta likido hauetan erantzun sendoek heldulekuak eskaintzen dizkigute. Erraza da krisi garaietan halako premisa bati heldu eta zure egitea, bandera altxatzeraino. Inguruan gertatzen ari den guztia ulertzeko erantzunak behar dituzu, erantzun azkarrak; eta... [+]


2024-09-11 | Tere Maldonado
Hezkuntza sailburuari gutun irekia (eta II)

Andere agurgarria:

Zer moduz uda? Ondo espero dut. Oraingo honetan, harira joango naiz, zure baimenarekin.

Dakizunez, merkatu ultra-liberalenen berezko lehia-logikan sartuta, ikastetxeek era guztietako "proiektuak" abiarazi behar dituzte. Jakin behar duzu... [+]


2024-09-11 | Karmelo Landa
Udako uzta

Esan ohi da uda sasoia parentesia dela politikan. Agian politikaren ikuspegi instituzional hutsa duenak pentsatuko du horrela, baina oraindik ere amaitzear den aurtengo udak eman digu zer aztertu.

Uda sasoia hasteko zela osatu zen Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako autonomia... [+]


Eguneraketa berriak daude