Zortzi aste falta dira azaroaren 5erako, Etxe Zuria hartzeko lehia hurbiltzen ari da azken txanpara, eta haren lorratzari iskin egiten dionak ere, edozein kantoitan egiten du topo kresalarekin. Azaroko hitzordu horrek argitzen baitu, adibidez, hiru urte hauetan isilpean egon den “Kabulgo ebakuazioak” bat-batean duen garraldia.
Ordezkarien Ganberako gehiengo errepublikanoak, M. McCaul Texasko ordezkariaren zuzendaritzapean, argitaratu du 2021ko abuztuko lotsaizunaren kontakizuna, sakona ez bada luzea; eta, nola ez, “Biden-Harris administrazioaren” hutsegiteak gogotik nabarmentzen ditu, orain arte inor gutxik kausituko zuen protagonismoa esleituz Kamalari. Kontrara, gutxiengo demokratak ere plazaratu du bere oldozpena, Trump administrazioak talibanekiko negoziazioetan utzitako ondorearen juzgu egiten duena geroztik gertatu zena.
Hiru urte eta gero, haatik, badirudi batzuei zein besteei ezinezkoa egiten zaiela pasadizo erabakigarri hura txukun samar hausnartzea. Kabulgo jazoeraren gako-hitza “Bagram” baita. Une hartan Afganistanen ez ezik Asia osoan AEBek zuten baserik handiena. Eta Kabuletik ihesi irten baino 45 egun lehenago, “utzi” zuten moduan utzi zutena. Eta Afganistango armadaren desegituraketa sutu zuena.
Errepublikanoen txostenak kapitulu osoa eskaintzen dio gaiari (“Closing Bagram Air Base”, 73-78 orr.)... baina estatubatuarren erretiroaren ikuskera hutsetik. Demokraten ihardespenek, hori ere ez; nahiago dute Bagram erabat ahaztu. Bertan geratu behar zuten afganiarren ikuspegiak, antza, ez zuen garrantzirik.
Baina idatzita dago, beste nonbait, ezkutuagoan bada ere:
“Nabari da 2021eko uztailean AEBek Bagram Aire Basea utzi izanak Afganistango funtzionario militarren artean frustrazioa sorrarazi zuela; Associated Press agentziari esan zioten estatubatuarrak gauez atera zirela basetik, argindarra itzaliz, baseko komandante afganiar berriari ezer esan gabe. Komandantea bi ordu geroago konturatu zela, arpilatzaileek basea arpilatzen ari zirenean. John Kirby Pentagonoko bozeramaileak geroago kazetariei esan zienez, “goi mailako” funtzionario afganiarrek AEBen irteeraren berri bazuten, baina funtzionario militar afganiarren txostena eztabaidatzeari uko egiten zioten. Hala ere, ordu txikietan irtetearen pertzepzioak ondorio etsigarria izan zuen Afganistango soldaduengan. Afganistango soldadu batek Associated Pressi esan zionez, 'gau bakarrean, [AEBek] 20 urteko borondate on guztia galdu zuen, ospa eginda, gauez, eremua patruilatzen kanpoan zebiltzan soldadu afganiarrei ere esan gabe'. Afganiar Nazio Defentsa eta Segurtasun Indarretako goi funtzionario batek SIGARi [txostengileari] esan zion Bagrameko irteera seinale argia zela indar guztientzat, bakarrik zeudela eta ez zutela izango nazioarteko komunitatearen laguntza logistiko, mediko edo soldatakorik”.
Eta, hartara, aliatuetako bakoitzak, besteari ezer esan gabe, “bere erretiroa” egin zuela esan liteke.
Gurutzegramen zaletuek –eta beste inork gutxik– ezagutu ohi dute Txagos uhartediaren izena. Irla haietan handiena, Diego Garcia, aipatzen bada, gehixeago izango ginateke aditzera dugunak: ospea –ez batere gozoa– lortu du bertan dagoen base militar... [+]
Munduko gizon aberatsenetakoa den Elon Muskek bultzatzen du America Pac ekimen politikorako batzordea, The Guardian-ek jakinarazi duen arabera. Bere zeregina da AEBetako hainbat estatu giltzarritan Donald Trump-entzat botoak biltzea.
New York, 1870eko apirilaren 2a. New York Herald egunkariak Victoria Woodhull (1838-1927) ekintzaile eta brokerraren eskutitz bat argitaratu zuen, 1872ko AEBetako presidente hauteskundeetarako hautagaitzaren berri emanez. Inoizko hautagai gazteena zen; 34 urte izango zituen... [+]
Potentzientzat salamiaren taktika erakargarria da. Xerrak apurka-apurka era finean moztean datza. Horrela AEBek NATOren zabalkundearekin, nazioarteko legediaren hausturekin, erregimen aldaketekin eta nazioartean bere base militarren ugalketarekin errusiarren segurtasuna eta... [+]
1979an istripu nuklear larria gertatu zen Pennsylvaniako (AEB) Three Mile Island zentral nuklearreko unitateetako batean. Bestea, 2019an itxi zutena, berriz jarriko dute martxan, Microsoften adimen artifizialaren energia behar handiak asetzeko.
Mendebaldeko herrialde aberats gehienetan ultraeskuina etengabe eztenka ari da migratzaileekiko gorrotoa eta arrazismoa akuilatzen. Deportazio planei ekitea izan da gobernu askoren erantzuna, izan afganiarrak talibandarren eskutan uzteko, Alemania pentsatzen ari den moduan, edo... [+]
Udan ohikoa izaten da albiste asko opor garaien etenak estaltzea. Eta egia esan, estalita baleude, kasik hobe. Gerra hotsen doinuak jarraitzen baitu dantzan jartzen kontinente zaharra.
Hamasek salatu du talde islamistak aurretik onartutako akordio proposamenetan Israelgo lehen ministro Netanyahuk baldintza berriak jarri dituela. Iran su-etenaren alde agertu da, baina Israel “zigortzeko eskubidea” aipatu dute, uztailaren 31n Hamaseko buruzagi Ismail... [+]
Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]
Munduko bigarren gizonik aberatsena, Elon Musk, gezurrak eta mezu sektarioak hedatzen, propaganda egiten ari zaio Donald Trumpi, inkestek gero eta gehiagotan diotenean Kamala Harris izango dela AEBetako hurrengo presidentea.
2022ko otsailaren 28an atxilotu ondoren, aske utzi dute bere aurkako frogarik eta bistako epaiketarik gabe. Bizkaiko kazetariaren talde juridikoak informatu du “preso dauden hainbat kazetari libre uzteko” Errusiak eta Poloniak adostu duten trukeagatik geratu dela... [+]
1959. urtea mugarri izan zen jazzaren bilakaeran: Miles Davisek A Kind Of Blue grabatu zuen martxoan eta apirilean; disko horretan parte hartu zuen John Coltranek Giant Steps plazaratu zuen maiatzean; eta, azkenik, Ornette Colemanek The Shape Of Jazz To Come argitaratu zuen,... [+]
Joe Bidenen narriadura kognitiboaren eztabaidak bi urte inguru ditu. Batzuetan portaera bitxia zuen, beste batzuetan ez zitzaion ondo ulertzen edo egiak ez ziren gauzak esaten zituen, semea Iraken hil zitzaiola, adibidez. Halere, establishment liberalak bere egoera kognitiboari... [+]
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]