Nola erabiltzen dituzte gazteek bideo-jokoak, sare sozialak eta joko plataformak?

  • 11-16 urte bitarteko gazteen %23ak dio etxean ez dietela inongo kontrolik ez araurik ezartzen, mugikorraren, bideo-jokoen edo bestelako teknologiaren erabilerari lotuta. Nafarroako Ikastolen Elkarteak egindako ikerketaren emaitzetako bat da: “Gazteak digitalki hezten ari diren heinean, familiak arau batzuk ezartzea, akonpainamendu bat egitea beharrezkoa dela uste dugu”.

Galdekatuen ia erdiak onartzen du bere adinerako onargarriak edo egokiak ez diren bideo-jokoetan aritzen direla. Argazkia: Rawpixel.com / Freepik

2024ko otsailaren 20an - 11:21
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Lehen Hezkuntzako 6. mailatik Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 4. mailara arteko 1.398 ikasle galdekatu dituzte (11-16 urte inguruko gazteak), hainbat arloren inguruan: sare sozialak, segurtasunari lotutako jokabideak, bideo-jokoak, online apustuak eta familiaren rola.

Teknologia horien erabilera oso zabalduta dagoela ondorioztatu du ikerketak, mugikorra ordu batez edo biz erabiltzen dute egunero, astegunez, eta %30ak onartzen du mugikorrarekin bazkaltzen duela. “Horrek adierazten du sakelakoak eragin duela komunikatzeko formatuan, familia ohituretan”, adierazi du Janire Gracia pedagogia koordinatzaileak, Euskalerria Irratian. Beste galdera bat ere suertatu zaio Reyes Ilintxeta elkarrizketagileari: agian galdetu beharko litzateke gazte horiek bakarrik bazkaltzen al duten…

Sare sozialak komunikazio bide oso zabaldua dira, gehienbat entretenitzeko, lagunekin aritzeko eta informatzeko. Gehien erabiltzen diren plataformak Instagram, Youtube eta Tik Tok dira.

Segurtasunari begira, %80ak uste du sareaz egiten duen erabilera oso segurua dela, baina aldi berean, %30ak pasahitz bera erabiltzen du hainbat plataformatan sartzeko. “Halako kontraesanek erakusten ditugu ikastoletan badugula zer landu. Adibidez, sare sozialetan ezagututako jendearekin bizitza errealean geratu izan dira gazteak, horrek dakarren arriskuarekin”.

Bideo-jokoetan, %45ak onartzen du bere adinerako onargarriak edo egokiak ez diren bideo-jokoetan aritzen direla, eta positiboki begiratuta, gazteak kontziente edo jakitun dira, ez direla haientzako moduko edukiak. Aldiz, “gurasoen aldetik kontrol edo akonpainamendu falta dagoela agerian uzten du”. Aipatu moduan, inongo kontrolik ez dutela dio %23ak, eta higiene digitalerako arau batzuk funtsezko ikusten ditu Graciak, “funtzionamenduari eta ordutegiari lotuta, baita edukiak filtratzea ere, denbora mugatzea, kontrol parentala…”.

%80ak uste du sareaz egiten duen erabilera oso segurua dela, baina aldi berean, %30ak pasahitz bera erabiltzen du hainbat plataformatan sartzeko

Kontrolatu daiteke nerabe baten mugikorra?

Zaila da nerabe bati mugikorra hartu eta zer dagoen begiratzea, komentatu du Reyes Ilintxetak. “Konfiantzan oinarritutako harremana nagusitu behar da, eta argi izan behar da mugikorra norena den eta zein eskumen dugun eta zein ez”, erantzun du pedagogoak.

Online apustuei dagokienez, gazteen %8ak onartu du online apustuetan dirua jokatzen duela, gehienbat kirol apustuetan, “eta kopurua txikia izan arren, guretzat kezkagarria da adin txikiko batzuek dirua jokatzea, ludopatia arriskua ere hor dago, eta landu egin behar dugu hori eskolan”. Azken finean, “datu bilketa interesgarria da, arlo honetan ikastolek heziketan dugun rolaren norabidea ematen digulako. Argi dugu ikasleekin eta familiekin lanketa egin behar dugula, tantaz tanta, jarrera desegokiak saihesteko. Erabilera egokian heztea da gure lana”.

Eskolan, mugikorrak bai ala ez?

Ez da eztabaida berria: mugikorrak baimendu ala debekatu egin behar dira ikastetxeetan? Hego Euskal Herrian, ikastetxe bakoitzak du azken erabakia, eta pedagogoari ere gaiaz galdetu dio kazetariak: “Ez dugu beharrezkoa ikusten mugikorra ikastetxera eramatea”.

Bestalde, eskola jazarpenari aurre egiteko ikastoletan darabilten KiVa programak utzitako ondorioez ere mintzo da ikerketa, albiste honetan jaso genuen moduan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Teknologia berriak
Teknologia
Hildakoen txatbotak

Iragana ulertzen saiatzen eta etorkizuna bideratzen, oraina joaten zaigu zenbaiti. Nire proiektuetako bat (hasi baina landu ez dudana oraindik) dudan zuhaitz genealogikoa egitea da. Horretan lagunduko didan liburutxo bat ere erosi nuen. Baina, hain da handia lana, liburutxoa... [+]


2025-03-05 | June Fernández
Meloi saltzailea
toXic

Ortutik itzuli berritan erabaki nuen Twitterretik alde egitea, oraindik Twitter zenean. Auzolan batera joan nintzen, brokoliak eta azaloreak landatzera, eta mindfulness efektua zapuztu zidan algoritmoak, idazle feminista transgorrotatzaile baten txioak jaurtitzearekin... [+]


Animaziozko Film Onenaren Oscarra software librearekin sortutako ‘Straume’ pelikulak irabazi du

Gints Zilbalodis zuzendari letoniarraren Straume filmak irabazi du 2025eko Animaziozko Film Onenaren Oscar Saria. Pixar eta Dreamworks estudio handiei aurrea hartu dien filma 3D irudigintzarako software libreko Blender tresna erabiliz sortu dute.


TikTok, X eta Instagrameko algoritmoek eskuin muturreko edukiak nabarmen hedatzen dituztela frogatu dute

Ikerketa bat egin dute Alemanian, hauteskundeen atarian: kontuak sortu dituzte TikToken, X-n eta Instagramen, eta aztertu egin dute algoritmoak zer nolako edukiak erakusten dituen. Guztietan, algoritmoak eskuinera eta eskuin muturrera jotzen du gehien, TikToken nabarmen.


2025-02-24 | Sustatu
Euskorpus proiektuak hautsak harrotu ditu

Euskorpora elkartearen eta Euskorpus proiektuaren abiatzeak hautsak harrotu ditu. Pello Otxandiano EH Bilduko Eusko Legebiltzarreko oposizio buruak Euskorpusena akatsa dela uste du, "ezjakintasuna edo estrategia klientelarra". EH Bilduk galdera sorta egin du... [+]


Bideojokoen erabilera handitu egin da helduen artean, Ipsosen arabera

Julen Linazaroso Macsonrisas-eko kideak azaldu duenez, sari-bolek, harrapakin-kutxek eta enparauek bideojokoetan ordu gehiago jokatzea dute helburu. 35 eta 64 urteko pertsonen artean bideojokoen erabilerak gora egin du 2023tik 2024ra, Ipsosek emandako datuen arabera.


2025-02-20 | Sustatu
Euskorpora elkartea eta Euskorpus aurkeztu dituzte

Euskorpora elkartearen aurkezpen ekitaldi jendetsua izan da asteazkenean Donostian, eta Euskorpus izeneko egitasmoaren berri eman dute bertan. Euskorpus euskarazko hizkuntza baliabide digitalen banku bat izango da, eta 5 milioi pasa inbertituko ditu Eusko Jaurlaritzak bertan.


Teknologia
Hezkuntza sistemaren ahots bateratua

Boterea eskuratzeko modu asko dago; denak ez dira politak. Bada boterea eta horrek berarekin dakarren erantzukizuna banatu nahi duenik, agintea bilatzen duenik. Beste batzuek errespetu lar diote eta pauso bakoitza hainbeste neurtuta ez dira gai erabakirik hartzeko. Boterea zer... [+]


Pantailen erabileraren inguruko hausnarketak

Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.

Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]


Zer erosi?

Azken boladan gero eta gehiago entzuten dugu gazte askok etxebizitza erosteko ahalmenik ez dugula. Batzuetan, badirudi ez dagoela beste gairik; egia da gai serioa dela. Niri neuri ere, 31 gertu izan arren, oraindik pixka bat falta zait neurea izango den etxebizitza lortzeko... [+]


HezkuntzArtea taldeak manifestua aurkeztu du: “Moda pedagogikoak bata bestearen atzetik ezarri dituzte”

Irakasleek urtetan pilatutako jakintza kontuan hartzea, klaustroek erabakiak hartzeko autonomia bermatzea, IKTen “uneoroko erabilera” sustatzen duten planak geldiaraztea, eta ikasgeletan aldaketa metodologikoak sartu aurretik dituzten ondorioak tentuz aztertzea... [+]


“Hezkuntza sailburuaren determinismo teknologikoak kezkatzen gaitu: bai ala bai sartu behar da, modu akritikoan”

Teknologien erabilera eztabaidatzen ari dira Eusko Legebiltzarreko Hezkuntza Batzordean, eta horretarako hainbat aditu eta eragile ari dira batzordean beren ekarpena egiten. Ikastetxeetan mugikorra debekatzeko araudi orokorra eskatu duen Altxa Buruako arduradun taldearekin hitz... [+]


Teknologia
Bilakaera kontzientea

Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.

Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]


2025-02-11 | Sustatu
Metak Libgen pirateatu badu, zuk zergatik ez?

AEBetako auzi judizialen batengatik jakin denez, Metak (Facebook-eko jabeak) Libgen sareko liburutegia masiboki pirateatu du BitTorrent protokoloak erabiliz. 81.7 terabyte gutxienez lortu zituzten horrela, beren adimen artifizialeko sistemak elikatzeko. Saiakera eta zientzia... [+]


Derrigorrezko hezkuntzaren etapa guztietan mugikorra debekatu nahi du Generalitateak

Haur Hezkuntzatik hasi eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza amaieraraino, ikastetxeetan mugikorra debekatzea du helburu Kataluniako Generalitateko Hezkuntza kontseilariak. 6 urtera arteko haurren ikasgeletan material teknologikorik ez egotea eta eskolen digitalizazioa aztertzea... [+]


Eguneraketa berriak daude