Nola erabiltzen dituzte gazteek bideo-jokoak, sare sozialak eta joko plataformak?

  • 11-16 urte bitarteko gazteen %23ak dio etxean ez dietela inongo kontrolik ez araurik ezartzen, mugikorraren, bideo-jokoen edo bestelako teknologiaren erabilerari lotuta. Nafarroako Ikastolen Elkarteak egindako ikerketaren emaitzetako bat da: “Gazteak digitalki hezten ari diren heinean, familiak arau batzuk ezartzea, akonpainamendu bat egitea beharrezkoa dela uste dugu”.

Galdekatuen ia erdiak onartzen du bere adinerako onargarriak edo egokiak ez diren bideo-jokoetan aritzen direla. Argazkia: Rawpixel.com / Freepik

2024ko otsailaren 20an - 11:21
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Lehen Hezkuntzako 6. mailatik Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 4. mailara arteko 1.398 ikasle galdekatu dituzte (11-16 urte inguruko gazteak), hainbat arloren inguruan: sare sozialak, segurtasunari lotutako jokabideak, bideo-jokoak, online apustuak eta familiaren rola.

Teknologia horien erabilera oso zabalduta dagoela ondorioztatu du ikerketak, mugikorra ordu batez edo biz erabiltzen dute egunero, astegunez, eta %30ak onartzen du mugikorrarekin bazkaltzen duela. “Horrek adierazten du sakelakoak eragin duela komunikatzeko formatuan, familia ohituretan”, adierazi du Janire Gracia pedagogia koordinatzaileak, Euskalerria Irratian. Beste galdera bat ere suertatu zaio Reyes Ilintxeta elkarrizketagileari: agian galdetu beharko litzateke gazte horiek bakarrik bazkaltzen al duten…

Sare sozialak komunikazio bide oso zabaldua dira, gehienbat entretenitzeko, lagunekin aritzeko eta informatzeko. Gehien erabiltzen diren plataformak Instagram, Youtube eta Tik Tok dira.

Segurtasunari begira, %80ak uste du sareaz egiten duen erabilera oso segurua dela, baina aldi berean, %30ak pasahitz bera erabiltzen du hainbat plataformatan sartzeko. “Halako kontraesanek erakusten ditugu ikastoletan badugula zer landu. Adibidez, sare sozialetan ezagututako jendearekin bizitza errealean geratu izan dira gazteak, horrek dakarren arriskuarekin”.

Bideo-jokoetan, %45ak onartzen du bere adinerako onargarriak edo egokiak ez diren bideo-jokoetan aritzen direla, eta positiboki begiratuta, gazteak kontziente edo jakitun dira, ez direla haientzako moduko edukiak. Aldiz, “gurasoen aldetik kontrol edo akonpainamendu falta dagoela agerian uzten du”. Aipatu moduan, inongo kontrolik ez dutela dio %23ak, eta higiene digitalerako arau batzuk funtsezko ikusten ditu Graciak, “funtzionamenduari eta ordutegiari lotuta, baita edukiak filtratzea ere, denbora mugatzea, kontrol parentala…”.

%80ak uste du sareaz egiten duen erabilera oso segurua dela, baina aldi berean, %30ak pasahitz bera erabiltzen du hainbat plataformatan sartzeko

Kontrolatu daiteke nerabe baten mugikorra?

Zaila da nerabe bati mugikorra hartu eta zer dagoen begiratzea, komentatu du Reyes Ilintxetak. “Konfiantzan oinarritutako harremana nagusitu behar da, eta argi izan behar da mugikorra norena den eta zein eskumen dugun eta zein ez”, erantzun du pedagogoak.

Online apustuei dagokienez, gazteen %8ak onartu du online apustuetan dirua jokatzen duela, gehienbat kirol apustuetan, “eta kopurua txikia izan arren, guretzat kezkagarria da adin txikiko batzuek dirua jokatzea, ludopatia arriskua ere hor dago, eta landu egin behar dugu hori eskolan”. Azken finean, “datu bilketa interesgarria da, arlo honetan ikastolek heziketan dugun rolaren norabidea ematen digulako. Argi dugu ikasleekin eta familiekin lanketa egin behar dugula, tantaz tanta, jarrera desegokiak saihesteko. Erabilera egokian heztea da gure lana”.

Eskolan, mugikorrak bai ala ez?

Ez da eztabaida berria: mugikorrak baimendu ala debekatu egin behar dira ikastetxeetan? Hego Euskal Herrian, ikastetxe bakoitzak du azken erabakia, eta pedagogoari ere gaiaz galdetu dio kazetariak: “Ez dugu beharrezkoa ikusten mugikorra ikastetxera eramatea”.

Bestalde, eskola jazarpenari aurre egiteko ikastoletan darabilten KiVa programak utzitako ondorioez ere mintzo da ikerketa, albiste honetan jaso genuen moduan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Teknologia berriak
Meta multinazionalak “sionista” hitza gorroto diskurtso gisa hartu du

Sionista hitza daukaten argitalpenak ezabatuko ditu, juduei edo israeldarrei erreferentzia egiten dieten kasuetan. Orain arte baino modu zabalagoan hartuko dute erreferentziak aztertzeko irizpidea, eta sionisten aurkako mugimenduei eragin diezaieke.


Gazteak teknologiaren ikuspuntu kritiko eta arduratsuan hezteko proiektuaren alde bozkatzeko azken eguna

Gazteen artean teknologia libreen ezagutza zabaltzeko “Digitalizazio arduratsua” proiektua prestatzen ari dira Baionako Etxepare Lizeoa eta Iametza. Gipuzkoako Foru Aldundiaren “Ideiak2024” aurrekontu parte-hartzaileetara aurkeztu dute egitasmoa. Gaur da [+]


2024-07-09 | Gedar
Uztailaren 20an mobilizatzera deitu dute Iturmendin, sare sozialetako mezuengatik auzipetutako bizilagunarekin elkartasunez

Otsailean atxilotu zuten Iturmendiko pertsona bat, eta bi urte eta erdiko espetxe-zigorra eskatzen dute bere kontra, sare sozialetako zenbait mezu direla-eta. Uztailaren 16an epaituko du Espainiako Auzitegi Nazionalak.


2024-07-09 | Sustatu
PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean audioliburuen gisa

Alex Gabilondo software librearen zaletuaren gida batetik probatu dugu, eta ibili dabil: PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean (edo Android gailuetan zehatzago) audioliburuen gisa. Software libreko doako tresnekin, gainera.


2024-07-03 | Diana Franco
Teknologia
Ikasketa komunitate irekiak

Bada pertsonok geure ezagutzak eta esperientziak partekatzeko aukera dugun eredu bat, oso gogoko dudana; eredu honetan ikasi nahi duen edonor ongi etorria izaten da, beti ere komunitatearen izaerarekin errespetuz jokatzen badu. Ikasketa komunitate irekiak dira. Gogoko dut... [+]


Lan kontuekiko (des)konexio digitala nola kudeatu irakasleek?

Irakaslea zara eta lanordutan nahiz lanorduz kanpo, berehala erantzun beharreko mezuz josten zaituzte ikasleek, haien gurasoek, ikastetxeko zuzendaritzak, lankideek? Deskonexio digitalaren beharraz gogoetatu dugu, Aitor Idigoras irakaslearekin: "Ateak ixten eta mugak... [+]


Metaketa

Lehengoan mezu bat idatzi nion METAri. Di-da, pentsatu eta egin. Mark Zuckerbergek ez du lorik egin ordutik, ez baitzen edozelako mezua izan, lehor samar idatzi nion. Borde, ia. Instagrameko bideo baten bidez jakin nuen METAk bere erabiltzaileek partekatutako informazioa... [+]


2024-06-26 | Diana Franco
Teknologia
Memoriaren munstroa

Asteburu euritsu honetan gaztarotik gordeta izan ditudan CD, disko gogor eta USB memoriak hartu eta barruak ikusten aritu naiz; gauza ugari aurkitu dut bertan: inoiz argia ikusi ez duten proiektuak, argazki zaharrak, testuak, antzinako programa piloa... Azken 20 urteetan... [+]


Oporretan mugikorretik deskonektatu, seme-alabek eskertuko dizute

Haur eta gazteek duten pantaila kontsumoarekiko kezka nagusi den garaiotan, fokua helduongan jarri eta familia guztiarentzako gomendio baliagarriak bidali dituzte Zurriola ikastolatik, pantailek ez ditzaten udako oporrak baldintzatu.


Nafarroako Gobernuak Microsoft enpresaren esku utzi du administrazioa digitalizatzea

María Chivite presidenteak lankidetza publiko-pribatua “beharrezkoa” ikusten du aurrerapen digitala lortzeko. Besteren artean, adimen artifiziala erabiliko du Microsoft Ibéricak, instituzioetako izapideak “arintzen laguntzeko”.


2024-06-19 | Diana Franco
Teknologia
Kapitalismo xurgatzailea

Ez dakit beste espezie batzuetan kapitalismoa bezalako sistemarik existitzen den. Sistema honetan, gure espezieko pertsona batzuen bizi indarra beste batzuen bizitzak sostengatzera bideratzen da. Kapitalismoan pentsatzen dudanean, Dragoi Bolako Freezer-en eztena datorkit burura,... [+]


2024-06-05 | Diana Franco
Teknologia
Publikoa ai do!

Euskal eskola publikoetan irakasleek sekulako lana egiten dute aniztasuna kudeatzen. Euren lana egiteko modua berrasmatu behar izan dute azken urteetan. Konplexuagoa bilakatu den mundu honetan pertsona izatea zer den esploratzeko laborategiak iruditzen zaizkit eskola publikoak... [+]


Hiru gizonek taldean bortxatu dutela salatu du Kanboko emakume batek

Emakumeak salatu du sexu erasoa egin ziotela Capbretonen (Landetan), larunbat gauean. Erasotzaileek Coco.gg harremanetarako aplikazioa baliatuta antolatu zuten erasoa, France Bleu irratiak iragarri duenez. Asteartean elkarretaratzea egingo dute erasoa salatzeko 19:00etan,... [+]


Mugikorrik gabeko nerabezaroaren alde 3.000 familia konprometitu dira jada Nafarroan

Telefono mugikorra edukitzeko adina atzeratze aldera, indarrak batu eta dagoeneko 3.000 familiaren babesa duen elkartea sortu dute Nafarroan: Mugikorrik Gabeko Nerabezaroa. 50 establezimenduk aukera emango diete gazteei, behar dutenean bertako telefono finkotik deiak egiteko... [+]


Eguneraketa berriak daude