Noizko berrikusi ANren prozesuak eta epaiak
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela lerrokatzen direnek, Espainiako Auzitegi Kolonialak (AN) Euskal Herriko herritarren aurka emandako zigorrak ontzat emateko borroka dute. Gauza bera gertatzen da erakunde gehienekin, ñabardura batzuekin.
Inolako zalantzarik gabe diote epaitua eta kondenatua egia dela, eta ez dute egia juridikotzat jotzeko zuhurtziarik ere. Era makalean terroristatzat jotzen dituzte, baita epaitu ere egin ez dituzten pertsonak ere, horietako batzuk biktimak, eta, horrela, totum revolutum batean kokatzen dute euskal ezker independentistaren inguruan mugitzen den guztia.
Baina beti dago arazo bat: Estrasburgon egoitza duen Giza Eskubideen Europako Auzitegia Espainiako Erresuma kondenatzen hasten da, eta, beraz, hainbat organo judizial gutxiesten ditu, torturagatiko salaketak behar bezala ez ikertzeagatik. Ondoren, Kriminologiaren Euskal Institutuaren txosten bat jasotzen du, non baieztatzen den aztertutako salaketen artean 5.000 baino gehiago egiazkoak direla, eta Nafarroako Foru Komunitateko Gobernuak torturatutako pertsonak aintzatesten jarraitzen du.
Auzitegi Gorenak eta Konstituzio Auzitegiak, azkenean, Auzitegi Nazionaleko epaile eta magistratuek ikertu ez zituzten tortura-kasu batzuk berrikusteko agindua eman zuten, eta epaiak baliogabetu zituzten.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela lerrokatzen direnek, Espainiako Auzitegi Kolonialak (AN) euskal herritarren aurka emandako zigorrak ontzat emateko borroka dute
Gertaera horiek agerian uzten dute kondenen ehuneko handi batean tortura jasan duten pertsonengandik lortutako aitorpen, froga eta inplikazioetan oinarritu direla, eta horrek herrialde demokratikoetan prozedura osoa baliogabetzen du, torturak kutsatutako deklarazio eta aitorpenak barne.
Aurrekoa uler dadin, torturapeko deklarazio baten ondorioz erregistro bat egiteko informazioa lortzen bada, erregistroa bera baliogabetzen da, bai eta bertan aurkitu den guztia eta hortik erator daitekeena ere.
Herrialde demokratiko bateko ondorio naturala litzateke Guardia Zibilaren kuarteletatik eta polizia-etxeetatik igaro ziren euskal herritarrei ezarritako zigorrei buruzko espediente guztiak berrikustea, DGS, Tres Cantos eta Intxaurrondoko guantanamoak nabarmenduz.
Ondorio gisa, ulertu behar dugu epaien corpus nagusia tortura kasu ikaragarri horien aurrean Auzitegi Nazionalean jazotakoan eta epaitutakoan oinarritzen bada, epai berberak ezabatuta geratzen direla, gutxienez, eta gehienak baliogabetuta ez badaude.
Epai horietan kondenatuak ez diren pertsona asko komunikabide batzuek eta biktimen elkarte batzuek, lotsagorritu gabe, epaileek ere ezarri ez zituzten zigorretara kondenatzen dituzte, militantzia abertzaleko sektoreen heriotza politikoa eta publikoa lortu nahian.
Espainiako Auzitegi Kolonialak (AN) kondenatu zituen pertsona asko, epaiak berrikusiko balira, hiltzaile beldurgarriak izatetik errugabeak izatera igaro lirateke, eta birgaitu, leheneratu, konpentsatu eta halakotzat tratatu beharko lirateke.
Txema Landa Aizkorbe
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]
2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.
Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]
Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.
Argazkilariaren lanari soraio,... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]