Noizko berrikusi ANren prozesuak eta epaiak
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela lerrokatzen direnek, Espainiako Auzitegi Kolonialak (AN) Euskal Herriko herritarren aurka emandako zigorrak ontzat emateko borroka dute. Gauza bera gertatzen da erakunde gehienekin, ñabardura batzuekin.
Inolako zalantzarik gabe diote epaitua eta kondenatua egia dela, eta ez dute egia juridikotzat jotzeko zuhurtziarik ere. Era makalean terroristatzat jotzen dituzte, baita epaitu ere egin ez dituzten pertsonak ere, horietako batzuk biktimak, eta, horrela, totum revolutum batean kokatzen dute euskal ezker independentistaren inguruan mugitzen den guztia.
Baina beti dago arazo bat: Estrasburgon egoitza duen Giza Eskubideen Europako Auzitegia Espainiako Erresuma kondenatzen hasten da, eta, beraz, hainbat organo judizial gutxiesten ditu, torturagatiko salaketak behar bezala ez ikertzeagatik. Ondoren, Kriminologiaren Euskal Institutuaren txosten bat jasotzen du, non baieztatzen den aztertutako salaketen artean 5.000 baino gehiago egiazkoak direla, eta Nafarroako Foru Komunitateko Gobernuak torturatutako pertsonak aintzatesten jarraitzen du.
Auzitegi Gorenak eta Konstituzio Auzitegiak, azkenean, Auzitegi Nazionaleko epaile eta magistratuek ikertu ez zituzten tortura-kasu batzuk berrikusteko agindua eman zuten, eta epaiak baliogabetu zituzten.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela lerrokatzen direnek, Espainiako Auzitegi Kolonialak (AN) euskal herritarren aurka emandako zigorrak ontzat emateko borroka dute
Gertaera horiek agerian uzten dute kondenen ehuneko handi batean tortura jasan duten pertsonengandik lortutako aitorpen, froga eta inplikazioetan oinarritu direla, eta horrek herrialde demokratikoetan prozedura osoa baliogabetzen du, torturak kutsatutako deklarazio eta aitorpenak barne.
Aurrekoa uler dadin, torturapeko deklarazio baten ondorioz erregistro bat egiteko informazioa lortzen bada, erregistroa bera baliogabetzen da, bai eta bertan aurkitu den guztia eta hortik erator daitekeena ere.
Herrialde demokratiko bateko ondorio naturala litzateke Guardia Zibilaren kuarteletatik eta polizia-etxeetatik igaro ziren euskal herritarrei ezarritako zigorrei buruzko espediente guztiak berrikustea, DGS, Tres Cantos eta Intxaurrondoko guantanamoak nabarmenduz.
Ondorio gisa, ulertu behar dugu epaien corpus nagusia tortura kasu ikaragarri horien aurrean Auzitegi Nazionalean jazotakoan eta epaitutakoan oinarritzen bada, epai berberak ezabatuta geratzen direla, gutxienez, eta gehienak baliogabetuta ez badaude.
Epai horietan kondenatuak ez diren pertsona asko komunikabide batzuek eta biktimen elkarte batzuek, lotsagorritu gabe, epaileek ere ezarri ez zituzten zigorretara kondenatzen dituzte, militantzia abertzaleko sektoreen heriotza politikoa eta publikoa lortu nahian.
Espainiako Auzitegi Kolonialak (AN) kondenatu zituen pertsona asko, epaiak berrikusiko balira, hiltzaile beldurgarriak izatetik errugabeak izatera igaro lirateke, eta birgaitu, leheneratu, konpentsatu eta halakotzat tratatu beharko lirateke.
Txema Landa Aizkorbe
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Harea-erloju baten bidez irudikatu ohi da denboraren joana. Ospatu berri dugu Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoak 49 urte bete dituela iragan den otsailaren 27an. Urte hauetan guztietan, harearen pisuak ez du oraino estali Saharako populuaren askatasun-nahia eta... [+]
Datorren udaberrian, Stop AHT Zundaketak ekimenak bi urte beteko ditu. 2023ko maiatzean, ADIFek Itza, Sakana eta Goierriko udalei jakinarazi zien zundaketa geoteknikoak eta beste jarduketa batzuk egingo zituela AHTaren Nafarroako korridorea Euskal Y-arekin lotzeko alternatibak... [+]
UEMAk Telegram bidez banatzen duen “Euskararen Hemeroteka” kanalean honoko titularrak irakurri ditut bata bestearen atzetik: “Gipuzkoak euskararen aldeko bide-urratzaile izateko ardura hartu du”, eta jarraian “Udaltzainen hizkuntza eskakizunen... [+]
Iazko udan ere Alacant aldera hurbildu ginen eguraldi hobea aurkitu nahian eta, urtero bezala, egun batez, Benidorm erraldoian sartu ginen hango giroan murgildu, zerbait hartu eta seme-alabekin izozki edo gofre bat dastatzeko asmoz.
Hiri bitxia da, denetarik aurki dezakezu... [+]
Ongi etorria eman digu Unai Mendizabalek A eredutik D eredura aldaketa egitea erabaki dugulako Judimendi auzo eskolan. Bidea malkartsua izango dela ere ohartarazi digu Armentia Ikastolako guraso eta Arabako Ikastoletako lehendakariak. Gure esker ona adierazi nahi diogu eman... [+]
Ez dira gutxi azken boladan euskara bere onenean ez dagoela eta bere transmisioa bermatuta ez dagoela ohartarazten ari diren ahotsak. Bestetik, inork ez du ukatzen hezkuntzak ezinbesteko betebeharra duenik euskara eta euskal kulturaren biziraupenerako. Erronka estrategikoa... [+]
Azken asteetan zenbait unibertsitatetako ate irekien jardunaldietara joateko aukera izan dut. Semea aztertzen ari da zer ikasiko duen datozen urteotan eta, erabakia hartu aurretik, komeni da aukera guztiak begiratzea. Unibertsitate bakoitzak badu bere misioa, bere izaera, bere... [+]
Bost urte igaro dira pandemiaren hasieratik. Pandemia horrek ekarri zuen denok zaintza eredua ezagutzea, inondik inora ere behar bezala ez zebilena. Egoitzetako kutsatzeen eta hildakoen datuak, batez ere pribatuetan, zifra hutsak baino askoz gehiago izan ziren.
2020ko... [+]
Duela aste batzuk, gurean egon ziren El Salvadorko eta Kanarietako emakumeen eskubideen aldeko hainbat aktibista. Sexu- eta ugalketa-eskubideez eta eskubide horiek urratzeak emakumeengan dituen ondorioez aritu gara; hala nola El Salvadorren berezko abortuak izanda homizidio... [+]
Tasa edo zerga turistikoaren eztabaida urtetan luzatzen ari da, erakunde publikoetan ordezkaritza duten indar politikoen artean zabala den arren ezarri beharraren gaineko adostasuna. Eztabaidetako bat da zerga hori zein erakundek kobratuko duen: zenbait udalek (tartean... [+]
Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]
Azkar! Azkar! Adi egon, ez daukat astirik eta! Ohartarazi behar zaitut, denborak agian ez baitit uzt… Pipipipi-pipipipi! Pipipipi-pipipipi!
Goiz jaiki, eguneratuta egoteko irratia piztu, dutxa hartu, ilea lehortu, orraztu, bizarra kendu edota makillatu, kafea egiten den... [+]
Ez da berria, lehen ere ezagutu ditugu horrelako egoerak. Bere garaian hartutako erabakiaren emaitzak okertzen doazenean, zuzentzeko nahiko denbora balego bezala, eta ez da egia.
Hitz politak, itxaropentsuak, euskal gizartean pozik entzuten direnak, bai, baina badut beldurra,... [+]
Azpeitiko Udalak etxebizitza hutsei ezarritako kanona abian jarri berritan –eta Euskadi osora zabal daitekeela jakinda–, etxebizitza horien jabeen eta eskuineko alderdien kexak irakurtzen eta entzuten hasiko gara. Jabetzarako Eskubidearen inguruko mantra horiek... [+]
Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]