Niri zer axola zait gure mendian zomorro hori desagertzen bada?
Gure zibilizazioa energia eta materialen krisiagatik kinka larrian eta aldiz, herrietan sortu berri diren taldeak zentral eolikoak mendietan jartzeko erreparoz, zer eta bertan kakalardoak edo saguzarrak bizi direlako? Tabernako kalakan, horiek "aitzakiak" edo "apetak" dira, herritar askoren iritzirako.
Aitor Leiza Itsas Enara elkarteko kideak hegaztiez eta zentral eolikoek hauengan duten eraginaz hitzaldia eman zuen Zizurkilen maiatzaren 2an, Andatza-Ezkeltzu Bizirik! taldeak antolatuta. Hauxe erantzuten dio "niri zomorro hori bost" esaten dionari: "Ba al dakigu galzorian dagoen zomorro horrek zer eragin daukan landareengan? Adibidez, argi ikusten dugu erleekin: erleak desagertzen ari dira, eta erleak desagertzen badira polinizazioa galduko da eta ez dugu hainbeste fruiturik izango. Zomorro batek zer eragin izan dezakeen ez badakigu, ez genuke galtzen utzi behar, arriskuan dagoela jakinda".
Aitziber Sarobe biologoak ere hitzaldia eman zuen Zizurkilen apirilean eta zera adierazi zuen: "Ez da neurtu oraindik onartu gabe dagoen Jaurlaritzaren Lurralde Plan Sektoriala (LPS) osorik garatzeak izango lukeen ingurumen eragina. Proiektu bakoitzari ingurumen baimena eman edo ez aztertzen da, baina ez dago begirada orokorrik. LPS osoa gauzatuko balitz ere, EAEn 70 zentral eolikotik gora jarrita, egungo energia kontsumoaren %40 soilik hornituko genuke. Eta horretarako, sekulako erasoa egiten ari gara naturari. Krisi energetikoaren aterabideak ezin du izan biodibertsitatearen eta ondare naturalaren galera, zeren eta horrek are krisi handiago batera eramango gaitu. Hori erakutsi digu COVID-19ak. Gu ez gara naturatik aparte bizi garen bizidunak, gu sistema bizidunaren parte gara. Gure ingurune naturalaren menpeko gara eta ez dakigu noraino. Ez dakigu ingurune natural horretatik zenbat pieza kendu ditzakegun animalia gisa gure biziraupena zalantzan jarri gabe. Dakiguna da gaur planeta honetan bizi garen bizidun guztiek elkarrekin eboluzionatu dugula. Denok iritsi gara garai honetara elkarrekiko harremanetan. Eta ez ditugu harreman horiek ezagutzen. Ordu asko pasatu ditugu ikertzen baina ez gara iristen sistema horren ulermenera, bizitza oso sistema konplexua da".
Nafarroan zentral eolikoek 8.900 hegazti baino gehiago hil dituzte
Hemen, laburrean, Sustrai Erakuntzak Bioaniztasuna Nafarroan, galtzeko arriskuan den bizi-baliabidea txostenean jaso dituen hainbat datu.
Azken lau hamarkadetan itsasoaren gainazalaren tenperatura-igoerak makroalgen komunitateetan izan duen eragina aztertu du EHUko ikerketa-talde batek. Bizkaiko kostaldeko eremu batean sakonera-puntu desberdinak ikertu dituzte eta ikusi dute egituratzaileak diren afinitate hotzeko... [+]
Gasteizko Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeetako baratzeak ikertu ditu Iratz Pou EHUko ikasleak. Zenbat eskolek dute ortua? Nolako erabilera ematen diote, zein helburu eta asmorekin? Probetxu pedagogiko eta didaktikoa ateratzen al diote baratzeari? Pourekin eta Igone Palacios... [+]
Lurraren defentsan mobilizazio eguna deitu du Euskal Herria Bizirik sareak apirilaren 13an Azpeitian, "lurraldeari eta landa-eremuari eraso egiten dioten makroproiektuekiko arbuio sozial zabala erakusteko". Deitzaileekin bildu gara.
Jolastoki eta ikastetxeko sarrera zen asfaltozko 350 metro koadroak berdegune bihurtu dituzte Haur eta Lehen Hezkuntzako Remontival eskola publikoan, Lizarran. Landaturiko zuhaitz, zuhaixka eta landareek helburu dute, besteak beste, beroa eta hotza hobeto kudeatzea,... [+]
Desagertzeko arriskuan dagoen basoilarra ikusi dute azken egunetan Larra eta Aztaparretako naturgunean, Belaguako La Contienda bailarako eski estazioko aparkalekuan. Jokabide arraro horrek kezka sortu du biologoen artean, aurtengo negu beroak eraginda izan baitaiteke. Basoilarra... [+]
Egun osoa airean, buelta eta buelta, haizearekin dantzan kometa balitz bezala… eguzkiari itzal egiteraino! Horra hor, mirua hegan. Hortik dator eguzkia lainoetan atera eta sartu dabilenean “miru-itzala” edo “miru-kerizpea” dagoela esatea, Felipe... [+]
Erreketako tigre-burruntzia Europako burruntzi handienetakoa da. Gure lurretan, gainera, oso zabalduta dago eta erraza da erreka inguruetan ikustea, etengabe hegan, gora eta behera. Arra eta emea oso antzekoak dira, ia berdinak sexu-organoak alde batera utzita.
Horrela izendatu zuen Félix Rodríguez de la Fuente naturalista ezagunak. Izen ezinhobea ehiztari dotore honentzat, sekulako abilidadea baitu bere harrapakinak akabatzeko.
Hori salatu du Sustrai Erakuntza elkarteak. Azaldu duenez, Nafarroako AHTk eta beste hainbat egiturek inguratuta gera daiteke aintzira, batzuk jada eginak daude eta beste batzuk eraikitze bidean dira.
Gure kostaldeko jatetxeetan arrain preziatuenaren inguruan galdetuz gero, gehien-gehienek bisigua aipatuko lukete. Belaunaldi zaharragoek hobe ezagutu zuten. Gaur egun ordea, nekez topatuko dugu, bai itsasoan, baita gure mahaietako plateretan ere. Baina hemen doakizue aste... [+]
Gaur egun, zaintza sistemen etenari buruz hitz egin dezakegu; izan ere, kontuan hartzen al dugu gaur egungo zaintza sistemako fluxu guztien Continuuma? Hau da, kontuan hartzen al da baliabide naturalen erabilera gobernatzen duten legeak, horiek sostengatzen dituzten... [+]
Baliteke erreka baten ondoan egindako ibilaldiren batean, zurtoin edo landare baten muturrean, “botoi urdin distiratsu” bat ikusi izana. Baliteke ere, zer ote zen jakinminez, bertara inguratu izana... Eta, gertutik ikustean, harriturik gelditu: ba al da bada zeru... [+]
Euskal Herrian dauden sugandila espezieetatik, gizakiaren begietara arruntena da horma-sugandila. Arre kolorekoa da batzuetan, berde puntu batekin besteetan, eta aldeetara eta bizkar gainean, marra edo orban ilunak izan ohi ditu. Sugandila guztiek bezala, hatz luzeak ditu, eta... [+]