Ni bai, egon nintzen Bilbon
Otsailaren 9an EHNE-Bizkaiak eta ENBA-Bizkaiak Bilbon deituta manifestazio-kontzentrazioa egin genuen Bizkaiko baserritarrek eta elkartasuna adierazteko hurreratu ziren hainbat herritarrek. Zenbait eskualdetatik etorritako ehun bat traktore batu ziren San Mames inguruan, ondoren Gran Vian zehar Areatzara heltzeko.
Traktoreen martxa ikusgarria izan zen, bakoitzak bere leloak zeramatzan karteletan, gehienak baserri txikiaren ereduaren aldekoak, eta horrek lagundu du aspaldiko partez eztabaida zirkuitora sartzea nekazaritza eredua eta elikadura.
Nekazaritza eredu iraunkorra, nekazariek bizimodu duina izateko modukoa, nekazari txikien aldeko politika publikoak, erreleboa sustatzea, Europatik datozen diruen (NPB) banaketa justuagoa eta abar eskatu zituzten ekitaldiaren amaierako hitzaldian.
Gaur egun, politika publikoen bidez sustatzen den nekazaritza ereduak eragin zuzena du mundu mailan dagoen arazo larrienetako batengan, klima aldaketarengan. Hainbat aldiz esan dugu elikagaiek, batez beste, 2.000 kilometro baino gehiago egiten dutela ekoizten diren tokitik platerera, eta horrek eragin zuzena duela arazo horretan. Eta hala eta guzti ere, ez du eragin handirik izan Europako politikariengan, ezta gizartearengan ere. Baina klima aldaketak suposatu dezakeen krisia baretze aldera, Europa mailako mobilizazioetan parte hartu duten nekazariek, kanpotik datozen produktuak ekoizteko erabiltzen diren baldintza berdinak eskatu dituztenean, orduan bai, larritu egin gara.
Arazoa da Europako gizarteak (Euskal Herrikoak barne) eta ezkerreko sindikatu eta alderdiek ez dutela elikadurari buruzko eztabaida ezta hausnarketa sakonik egin aspaldian
Hala ere, kezkatzekoa da Europako nekazari batzuk EBko klimaren aldeko neurrien kontra agertzea. Arazoa da Europako gizarteak (Euskal Herrikoak barne) eta ezkerreko sindikatu eta alderdiek ez dutela elikadurari buruzko eztabaida ezta hausnarketa sakonik egin aspaldian. Eta arazo larria dena da gero eta nekazari gutxiago dagoela, elikagaiak jan beharrean produktuak jaten ari garela, mundua krisi ekologikoan murgilduta dagoela, eta politika publiko gehienak hori eragiten duten noranzkoan doazela.
Horrexegatik, kalean egon den nahaste, zalantza eta iritzi kontrajarriak egonda ere, Bilbora joan nintzen EHNEk eta ENBAk deituta, egoera hau salatzera.
Ez nago fitosanitario kimikoak eta herbizidak erabiltzearen alde, ezta hormona eta antibiotikoez baliatzearen alde ere, agroindustriaren aurka nago, eta horrexegatik nekazaritza ekologikoa sustatu beharra daukagula uste dut. Goian aipatu bezala, manifestazioko ekitaldian exijitutakoarekin bat nator.
Eta lan honetan ezin ditugu baserritarrak bakarrik utzi. Beste arlo batzuen moduan, hala nola feminismoa, euskara, pentsiodunen mugimendua... elkarguneak eta aliantzak bilatu beharra dauzkagu.
Argi izan behar dugu hau guztia lortu gura badugu nekazariei bizi baldintza egokiak eskaini behar zaizkiela, soldatak, pentsioak, lan baldintzak...
Eta behar bada nekazariek beraiek ere gauza batzuk aldatu beharra izango dute. Sektore berri eta indartsua gura badugu barrutik ere aldatu beharko litzateke, akaso.
Horrek guztiak politika publiko garbiak eta zehatzak behar ditu, nekazariekin eta gizarte eragileekin elkarlanean bultzatuko direnak.
Azken hamarkadetako nekazaritza politika ilun honetatik irteteko gardentasuna ezinbestekoa izango da, konfiantza berreskuratu beharko da, horretarako datu estatistikoak eguneratu, ondorioak atera, argitaratu eta ondoren neurri politikoak hartzeko.
Jose Antonio Lekue Jauregi, baserritar ohia eta pentsioduna
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Horra Libération egunkariak berriki argitaratu duen idazkia:
“Bayonne” bukatu da, Libérationek “Baiona” idatziko du
Hiri baten izenaren erabilpena ohiturazkoa delarik, egunkari batean izen horren erabilpena aldatzea zaila da. Alta, irakurleen... [+]
Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak Datu Zentroen instalazioei ateak irekitzen dizkiete horiek arautzeko legedia sortu aurretik. Bilbao-Arasur Dantu Zentroarekin, bere lehen fasea gauzatuta, eta instalatzea amesten duen Solariaren Datu Zentroarekin, 110.000 m2... [+]
Otero jauna, garai honetan artzain honek ez du tarte handirik izaten ezertarako, justuan ibiltzen naiz, baina gaurkoan ezin utzi erantzun gabe zure azken kolaborazioa. Izan ere, sortu didan egonezinak pisua du. Haserrea ere astuna egiten zait. Ez pentsatu, ordea, dela zenbait... [+]