Neofaxista italiarrak agintera itzuliko dira

  • Botoen gehiengoa kontatuta, Italiako Anaien alderdi neofaxistaren garaipenak Giorgia Meloni bilaka dezake datozen asteetan Italiako lehen ministro. Eskuinekoa blokea gailendu da herrialdeko leku gehienetan.

Georgia Melonik irabazi ditu hauteskundeak.

2022ko irailaren 26an - 10:19
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Inkestek ziotena bete da eta Giorgia Meloni da Italiako hauteskunde presidentzialetan garaile. Botoen %26,5 eskuratu du lider ultraeskuindarrak, atzetik zentro ezkerreko hautagaia (PD) Enrico Letta bozken %19,4 eskuratuta eta hirugarren postuan 5 Izar Mugimenduko Giuseppe Conte Lehen ministro ohia bozken %14,8 arekin.

Eskuineko blokearen baitako Salviniren Lega alderdi ultraeskuindarra eta Berlusconiren Forza Italia bozken %10aren azpitik geratu badira ere eskuineko blokeak nahikoa diputatu eskuratu du Parlamentuan zen Sentatuan Melonik zuzenduko lukeen balizko gobernua babesteko. Meloniren hurrengo lana Italiako Presidente Giuseppe Matarellarekin gobernua osatzeko baldintzak adostea izango da.

Koalizioen garrantzi handia
Eskuinak koalizioak egin eta bozka andana batu du; ezkerrak, ordea, batasuneko hautagaiak aurkezteko ezina lehen momentutik izan du

Koalizioak hobesten dituen sistema elektorala da Italiakoa. Eskuinak hasieratik adostu zuen posible zuen esparru elektoral guztietan koalizioan aurkezteko asmoa. Aulkien %37an edo, hobeki esanda, herrialdeko 147 sekziotan hautagai bakarra aukeratzen den esparruetan ezinbesteko bihurtzen da koalizioan aurkeztea, bozkak hautagai baten inguruan biltzeko. Hala egin du eskuinak bozka andana batuz; ezkerrak, ordea, batasuneko hautagaiak aurkezteko ezina lehen momentutik izan du. Faktore hau ezinbestekoa da Meloniren, eta orokorrean eskuineko blokearen, garaipena ulertzeko. Ezkerrari zer pentsatu eman beharko lioke, desadostasun hauek baitira Meloniri Chigiko jauregira iristeko bidea erraztu dutenak.

Herrialde gehienetan gertatu ohi den gisan abstentzioak lagundu egin dio eskuin muturrari. Demokrazia ezarri zenetik Italian ez zen igandekoa bezalako abstentziorik sekula izan. %63,91ko parte hartzea izan da, hamar puntu gutxiago 2018ko azken hauteskunde orokorretan baino. Ultraeskuina zetorrela zioen mamuak ere ez du aktibatu geroz eta gehiago etxean geratzera ohitzen ari den hauteslegoa.

Galtzaileak eskuin eta ezkerrean

Gaueko galtzaile nagusia Enrico Letta (PD) zentro ezkerreko hautagaia izan da. Inkestetan Meloniren alternatiba gisa bigarren agertzen zenak ez du eskuin muturraren eta Meloniren erauntsia gelditzea lortu. Honek kolokan jar lezake Letta eta alderdiaren birmoldaketa eskatzen dutenak indartzen ditu enegarren aldiz. Emaitza nagusiak publiko egin direnetik ordu dezente igarota ere, artikulu hau idazteko unean, Lettak oraindik ez du emaitzen balorazio publikorik egin. Bere ezkerrean eta Napoliko alkate ohi Luigi de Magistrisek zuzentzen zuen Herri Batasuna zerrendak azken asteetako Melenchon eta Pablo Iglesiasen babes publiko eta mediatikoarekin ere ez du espero zuen emaitzarik lortu. Urteak krisian murgilduta daraman Italiako ezkerrarentzat beste hauteskunde egun gogorra izan da.  

Eskuinean galtzaile argia Matteo Salvini izan da,bozken %10aren azpitik geratuta. Are gehiago, bere iparraldeko feudo historiakoak diren Lombardia eta Veneton ere Meloni gailendu zaio. Hau horrela izanik ere Milanen jaiotako lider ultrak behin da berriz adierazi du Melonirekin gobernatzeko asmoa. Ikusi egin behar emaitza hauen ostean zein izango den Salvini eta Legaren papera gobernu posible horretan.

Il manifesto ezkerreko agerkariak argi dio hauteskunde hautetatik indartuta ateratzen den beste hautagaia Lehen Ministro ohi Giuseppe Conte dela. Kanpaina oso dinamikoaren bidez, ahul zen 5 Izar mugimenduak eutsi egin dio eta hegoaldeko bere feudo historikoetan irabaztea lortu du. Letta kolokan jarri badute bozek Conte indartu egin dutela dirudi. Ikusteke dago 5 izar bezalako mugimendu populista batek zein posizio hartzen duen eskuin muturreko gobernu posible baten politiken aurrean, ez dugu ahaztu behar 2018an gobernu ituna sinatzera heldu zela mugimendua Salviniren Legarekin.

Ultraeskuineko gobernua

Le Penek Frantzian lortu ez duena lortu du Melonik Italian. Musolinik Erromara egin zueneko martxa faxistak mendeurrena beteko duen urte berean neofaxista italiarrak herrialdearen agintera itzuliko dira. Duela 100 urte liberal eta monarkikoen laguntza behar izan zuen faxismoak boterea eskuratzeko. Oraingoan Silvio Berlusconiren babesa izango duela dirudi. Ikusteke dago oraindik zein nolako pisua izango duten Berlusconi edo Salviniren Legak gobernu posible horretan. Italiako politikan aditua den La Vanguardiako Enric Julianak Espainiar Estatuko telebista publikoan zioen guda kulturala emango duen gabinetea izango dela seguruenik. Baina arlo ekonomiko zein geopolitikoan Melonik ez duela Italiaren posizio atlantista ukituko.

Garai txarrak datoz herrialdeko gutxiengoentzat. Jakin badakigulako herrialdearen arazo estrukturalen aurrean erantzuleak non bilatuko dituen etorkizuneko gobernu horrek. Parlamentuan ez bada bertatik kanpo antolatu beharko du Italiako gizarteak erauntsi erreakzionarioari aurre egiteko.


Azkenak
Nafarroako Euskaraldiaren hamaikakoa, prest

Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute Nafarroan: Julio Soto bertsolaria, Edurne Pena aktorea, Julen Goldarazena musikaria (Flakofonki), Claudia Rodriguez  Goxuan Saltsan taldeko abeslaria, Eneko Garcia (Albina Stardust), Yasmine Khris Maansri itzultzaile eta kazetaria,... [+]


Gasteiz Anitza sortu dute, auzoetako arazoak integrazioaren bidez konpontzeko

Hainbat kolektibo daude Gasteiz Anitzaren atzean. Egoera larrien aurrean "soilik poliziaren esku hartze gehiago" eskatzen duen eta "eskubideen urraketei entzungor" egiten dion ereduaren aurrean, beste praktika eredu bat egiteko saiakera dela adierazi dute... [+]


2025-03-25 | ARGIA
Kaleratze arriskuan dago 40 urtez elikadura burujabetza landu duen Bizkaigane proiektua

Bizkaigane elkarteak elikadura burujabetzan oinarritutako proiektua du Errigoitin (Bizkaia), 1983tik. Instalazioak dauden lur eremutik aterarazi nahi du lur jabeak elkartea. EHNE Bizkaia sindikatuak adierazi duenez, instalazioek lege eta administrazio eskakizun guztiak betetzen... [+]


2025-03-25 | Euskal Irratiak
Giza-kate bat Baionan, arrazismoaren eta faxismoaren goititzearen kontra

Hirurehun bat pertsona hurbildu ziren jende katea osatzeko Marengo eta Pannecau zubien artean.


2025-03-24 | Garazi Muguruza
Desioa

Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]


Nazio askapena; arrazakeriaren eta faxismoaren kontrako antidoto bakarra

Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]


2025-03-24 | Emun kooperatiba
Gazteak eta euskara: oztopo errealak eta aukera berriak

Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]


Euskararen aldeko sareak ehuntzeko Erriberan Euskaraz ekimena sortu dute Nafarroa hegoaldean

Prentsaurrekoan, maiatzaren 17an ospatuko duten Erriberako Euskararen Egunaren inguruko argibideak eman dituzte. Ume, gazte zein helduentzat zuzendua izango da. Ekimena, Erriberan egiten diren ekimenetan indarrak biltzeko eta euskararen normalizazioaren alde saretzeko... [+]


Ehun mugimendua desegingo da, independentziari buruzko mozioa erregistratu ostean 101 udaletan

Independentziaren aldeko ekimenak aurrera eramateko baliabide faltagatik "itzaliko" da. Aurretik, Euskal Herri osoko 101 udaletan independentzia mozioak erregistratuko dituztela iragarri dute, euskal errepublikaren aldeko prozesuan urratsak egiteko. Baliabide faltaz... [+]


2025-03-24 | ARGIA
Akordio batetik urrun, hezkuntza sindikatuek bost greba egunetarako deia egin dute

Joan den astean, Hezkuntza Sailarekin hainbat aldiz bildu dira hezkuntzako sindikatuak irakasleen lan baldintzak negoziatzeko. Akordio batetik “urrun” daudela adierazi dute eta martxoko eta apirileko bost greba egunetarako deialdia egin diete irakasleei. Lehenengoa... [+]


Lurraren defentsaren aldeko eta “inposizioen” aurkako oihua Gasteizko kaleetan

Euskal Herri osoan zehar daude mehatxupean hamaika baso, zelai, mendi zein nekazal lur. Horien defentsan diharduten tokian tokiko plataforma asko bildu dira larunbatean Gasteizen, EH Bizirik-ek deituta, inguru naturalaren “suntsiketaren” eta makroproiektuen... [+]


Atzerriko talentua erakartzeko euskara “oztopo garrantzitsua da”, Kutxabankeko buruaren ustez

"Poloniar bat etortzen bada eta bost urte pasako baditu proiektu batean, joder agian ez zaio egoki irudituko seme-alabek euskaraz ikastea, ezta?", bankuko lehendakari Anton Arriolak adierazi duenez. Euskalgintzako eragileek gogor kritikatu dute eta esandakoa... [+]


2025-03-24 | Uriola.eus
“Lasterka askatasunera” bueltan dator

Kirola eta aldarrikapena uztartuz, maiatzaren 24an Bilbo gazteria independentistaz beteko da. Lasterketa honen bitartez, Euskal Herriaren askatasunaren aldeko balioei lekua egin nahi diote gazteek, independentziarako bidean daudela erakutsiz.


Eguneraketa berriak daude