Emanuel Macron Frantziako V. Errepublikako zortzigarren presidentea atera da bigarren itzulitik. Haatik, ezustez beteriko ziklo elektorala ez da horretan bukatzen.
Alabaina, presidentea nor den segurua bada ere, irekitzen den fase politikoaren gainerateko parametroak ezezagunak dira erabat: zein gehiengo aterako den legebiltzarreko hauteskundeetatik, zer-nolako aliantzak eginen diren, zer politika eginen eta egiten ahalko duen presidente berriak, zer bilakatuko diren indar politiko handiak eta nola geldituko den panorama politiko berria Frantziako Estatuan? Azken asteetako giro pisua et frankotan bortitza ez da berehala baretuko eta egonkortasunik eza da ikerlari gehienek iragartzen digutena.
Macronen agerpen ustekabea (duela hiru urtez nehork ez baitzuen ezagutzen), bere jeinu politikoaren emaitza dela kontatzen hasi dira zenbait baina krisia eta noraezarik gabeko garai baten seinale da oroz gainetik. Kanpainan zehar, Fillon eta Le Penen kontrako akusazio larriak direla kausa, hautagaien zintzotasuna eztabaida erdian egon da luzaz, hautu sozio politikoen arteko konfrontazioa gaindituz. Lehen itzuliak argi erakutsi du klase politikoaren arbuioa. Are gehiago, azken hamarkadetan aldizka Frantziako Estatua kudeatu duten indar politiko nagusiak (Alderdi Sozialista eta Les Républicains alderdiak) jokoz kanpo gelditu dira. Lurrikara politikoa. Haserre, frustrazio edota esperantza berriak indar handiz agertu dira Le Pen eta Mélenchonen emaitzekin. Bigarren itzuliko alternatiba hanka motz gelditu zen eta bi astez eztabaida bizia eta bortitza izan da, ez soilik hedabideetan, jendartean ere, familietan, lankide eta lagunen artean. Alde batetik eskuin muturreko betiko herra, xenofobia, gezurrak eta demagogia hutsa. Parean aldaketa lasaia irudikatzen duen baina aurrekaririk gabeko gibel-kada soziala proposatzen duen Macron, hain zuzen FN elikatu duen politika neoliberalen jarraipen eta sakontzea.
Batzuek presidente gazte, dinamiko eta ausartaren garaipena laudatzen duten bitartean, beste batzuek zenbakien gordina azpimarratzen dute: hautesleen heren batek nola edo hala, abstenituz edo zuri bozkatuz, errefusatu du bigarren itzuliko hautua. Are gehiago Macronek bildutako 20 milioi bozen artean erdia baino gehiago Le Peni bidea mozteko emana izan da. Biharamun honetan, nehoiz ikusi gabeko egoera baten marka, presidentea interpelatzeko lehengo mobilizazio deitua da Parisen, langileen eskubideen defentsan.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
Israelen ofentsiba inperialista beste fase batean sartu da: bonbardaketak Yemen, Libano eta Sirian; Iranen kontrako erasoak; Libanoren inbasioaren saiakera… Sionistek aspaldiko helburu bat lortu dute: Palestinatik haratago joatea, eta erasoaldia eskualde mailako gerra... [+]
Leku izen bakarra aski da, azken denbora hauetan gertatu den emakumeen aurkako biolentzia kasurik larriena aipatzen hasteko: Probentzako herri horretan, senar batek emaztea kimikoki menderatu eta beste gizon batzuen –ehun bat omen dira– sexu-meneko utzi du hamar... [+]
Txikitan, mila eta bat jolas genituen egunerokotasunean jolasteko. Batzuk korrika jolasten genituen, beste batzuk baloiarekin, panpinekin, gomarekin edota hitzekin. Bada hitzekin jolasten genuen jolas bat, konturatu naizena bizitza guztirako izango dela. Ez gara ohartzen jolas... [+]
–Bai, zera, hori muntaia izango da… edo norbaitek egindako txistea… edo testuingurutik ateratako zeozer...
–Ezetz ba, maitti, hementxe dago bideoa, entzun egizu elkarrizketa.
–Oxtia, bai! –begiak bueltaka begi-zuloetan.
J-k ezin... [+]
BRICS+ taldean gorabidean dauden ekonomia produktiboek edota lehengaien hornitzaileek parte hartzen dute. Horiek munduko gobernantza justuagoa eraiki nahi dute eta horrek talka egiten du nazioarteko fluxu ekonomikoak arautzen eta gobernatzen jarraitu nahi duen... [+]
Asteburu luze bat. Ingurutik bueltatxo bat eman eta pikoteoa egiteko probestu dugu. Turistak selfie-ak egiten. Turistentzako bideak, alokairuak, dendak, hotelak, aparkalekuak, menuko platerak, seinaleen kartelak munduko hizkuntza orotan. Turistak ohiko lekuak leku arrotz... [+]
Orain dela urte asko Dr. Abuse chatbota ezagutu nuen, aplikazio horrekin ohartu nintzen ere pertsonok zeinen azkar kateatu gaitezkeen holako makinetara. Animalia sozialak izanda, harremana berezkoa eta beharrezkoa dugu, eta 'harremana' izenak dioen bezala,... [+]
Gaixo nago, etxetik atera gabe egoteko moduan, medikuaren bajarekin, ingurukoen onespenarekin. Gaixo nago. Alegia, nire energia da normalean iluntzean etxeratutakoan izaten dudana, baina egun osoan. Eta gorputza tranpa bat da, beste behin ere, eta harrokeria gorrotagarriz... [+]
Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]
Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]
Eremu ez profesionalari loturiko pertsona talde digitaletan, besteoi argudioak emateko adimen artifiziala baliatu duenik ikustea gertatu zait azken urte honetan. Partekaturikoa propioa bailitzan. Norberarena, baina ez jabetzaren zentzuari loturikoa, baizik eta norbere... [+]
Wallapop aplikazioaren bidez bozgorailu kaxkar batzuk saldu nituen uda aurretik. Agian produktuaren deskribapena pixka bat puztuta zegoen, egia da. Erosleak hiru izar jarri zizkidan bostetik. Argi dago, ez nuen gehiagorik merezi.
Hurrengo astean, Irundik Bilbora eraman nuen... [+]
Lagun baten aitaren hiletan egon nintzen aurrekoan. Lagunak lore-sortetatik lore bana hartzeko esan zigun bertaratutakoei, nahi izanez gero. Loreei ezin diet ezetzik esan, askoz gutxiago arrosei, batez ere gorriei. Hala, arrosa gorri eder bat hartu nuen.
Arrosa eskuan,... [+]