Negoziazio berrien atarian, traktoreen protestak itzuli dira Iruñerrira

  • Traktoreak Nafarroako errepideetara itzuli dira asteazken eta ostegunean, bereziki Iruñerrian. Ostegun honetan, halaber, Otsailak 6 (O6) mugimenduko nekazariek –Whatsappez biltzen hasi zirenak– manifestazioa egingo dute Iruñean 18:00etan Antoniuti parketik abiatuta. Sindikatuek ez dute zehaztu bertan izango diren edo ez.

Otsailaren 8an O6 mugimenduko traktoreak Gazteluko plazan. (Arg.: X. Letona)

2024ko otsailaren 15ean - 12:22

Iruñerriko hainbat sarrera-irteeretan aritu dira atzera-aurrea traktoreak azken egunetan, baita Nafarroako beste toki batzuetan ere, hala nola Tafallan, Estellerrian eta Erriberan. Nekazari eta abeltzainak joan den ostiralean bildu ziren Nafarroako Gobernuko ordezkariekin, eta ostiral honetan ostera ere bilduko dira.

UAGN, UCAN elikadura kooperatiba, EHNE, Alinar elikadura industriako elkartea eta O6 plataformako nekazariak izan ziren bileran. Joan den ostiralean jarrera ona ikusi zuten gobernuko ordezkarietan, baina nekazarien ordezkariek aipatu zutenez, gaiak airean gelditu ziren eta gehiago zehaztu beharra dago.

Borondate oneko keinu gisa traktoreak hiriburutik aterako zituztela jakinarazi zuten orduan, baina neurri zehatzagoak ikusi ezean, hiriburura eta errepideetara itzuliko zirela berretsi zuten. Eta egunotan itzuli dira, osteguneko manifestazioari indarra emateko, batetik, eta biharko bilerari begira ere presioa mantentzeko, bestetik.

Neurri zehatzen konplexutasuna

Zergen eremua da agian Nafarroako Gobernuak neurri zehatzak har ditzakeen esparruetakoa, baina ez azkar eta ez denean. Foru Gobernuak bultza ditzake landa eta laborantza munduari mesede egiteko neurri fiskalak, baina José María Aierdi kontseilariak gogorarazi duenez, legeak aldatu behar dira horretarako, eta hori Foru Legebiltzarrak egin behar du.

Espainiako Estatuko nekazariek dituzten neurri fiskalekin parekatzea eskatzen zuten ostiraleko bileran. Oraingoz, adostu dute aldaketa horiek bultzatuko dituztela legebiltzarrean eta 2025ean indarrean sartuko direla, 2024ko urteari atzeraeraginezko indarrarekin.

Edozein modutan, BEZari buruzko eskaerak ere badituzte nekazariek eta hori Espainiako Gobernuaren eskumenekoa da. Burokrazia arintzea da nekazarien beste eskari sendoetako bat, baina hori Bruselan negoziatu behar da. Horregatik, Aierdik jakinarazi du ostiraleko bileran ezbaian dituzten neurrien gaineko ahalik eta adostasun handiena lortu beharko luketela, datorren astelehenean erkidegoek eta Espainiako Gobernuak egingo duten bilerara eramateko.

Mahatsaren uzta berdea edo ureztatzearen handitzea

Beste hainbat neurri zehatzei buruz ere jardungo dute, eta batzuetan neurriak hartuko ahal izango dituzte, baina beste batzuetan gaiak korapilatsuak izateaz gain, mamia ez dago inongo gobernuren eskuetan. Adibidez, mahatsaren uzta berdean urrats gehiago ematea eskatzen dute laborariek. Horrek esan nahi du, uztaren zati bat ez biltzea eta horren truke diru-laguntza bat jasotzea. Diru-laguntza handiagoak eta modu eraginkorragoan jasotzea eskatzen dute nekazariek. Esparru horretan, adibidez, negozia daitezke urrats gehiago.

Baina urarekin zerikusirik dutenak konplexuagoak dira. Nafarroako Ubidearen Bigarren Zatiaren eraikuntza azkartzea eskatzen dute –aurten hasiko ei dira lanak–, eta ureztatze planak berrikustea, baina egin ondoren ere, inongo gobernuk ezin du erabaki ubide horrek ur aski izango duen hala ez. Agroekologiaren eta ingurumenaren zaintzaren ikuspegitik, adibidez, ez da ongi ikusten –are gutxiago ur eskasia dagoen garai hauetan– lehorrekoak izan ohi diren uzta eremuetan ur kopuru handia behar duten uztak bultzatzea, artoa adibidez.

Hor dira, halaber, malgutzeko samurrak ez diren ingurumen eta osasun arauak. O6 mugimenduko nekazariek eskatzen dute Europako instituzioek –izan Bruselakoak izan erkidegoetakoak– malgutu ditzatela arau horiek, bestela ezin direlako lehiatu inportatuko produktuekin, haiek euren lurraldeetan ez dutelako halako kontrol zorrotzik.

Konplexutasun handiko gaiak daude negoziazio mahaian, eta badira adostasun handiak nekazarien artean, baina baita desberdintasun sakonak ere. ARGIAko azken zenbakian gaiaren gakoetako batzuk azaleratu ditugu Jenofa Berhokoirigoinen eskutik, eta bertan zehazten denez, arazo horiek guztiek oinarri bera dute: “Bigarren Mundu Gerraren biharamunean abiaturiko nekazaritza eredu produktiboa”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Laborantza
2025-01-16 | Euskal Irratiak
Laborantzari buruzko ikuspegi desberdinak agerian, Departamenduko Laborantza Ganbararako bozetan

Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.


2025-01-13 | Garazi Zabaleta
Urteaga-Urkulegi baserria
Barazki, fruitu eta haragi, dibertsifikazioa ekoizpenaren oinarri

Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]


2025-01-09 | Julene Flamarique
Gipuzkoa, Bizkaia eta Arabak osatzen duten Euskal Sagardoa Iparraldera zabaltzeko bidea martxan da

18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.


Laborantza bozen usaina

Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]


2025-01-06 | Garazi Zabaleta
Trebatu elkartea
Lehen sektoreko erreleboa bultzatzeko egitasmoa Gipuzkoan

Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]


Sostengua adierazi diote Marieniako lurren aldeko borrokari hogei kolektibok

Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]


2024-12-26 | Estitxu Eizagirre
Laborari palestinarrek jasaten dituzten indarkerien lekuko izan dira Via Campesinako ordezkariak

Via Campesinako ordezkaritza bat Palestinan izan da abenduaren 8tik 18ra, bere kide den Palestinako Lan Komiteen Batasuna-k (UAWC) gonbidatuta. Bidaia horrekin herri palestinarrari elkartasuna adierazi nahi izan diote, "Gazan egiten ari diren genozidioaren erdian eta... [+]


2024-12-16 | Jon Torner Zabala
Euskal Sagardoa
Ipar eta hego, mendeetako tradizioa txapel beraren pean

Euskal Sagardoa Jatorri Deiturak erronka ezarria dio bere buruari: Euskal Herri osoko sagar eta sagardogileak biltzea. “Sagardoaren kultura lurralde osoan dago, eta lurralde osoan mantendu dira sagardotarako sagarrak”, esan digu Unai Agirrek, sor-markaren... [+]


2024-12-16 | Garazi Zabaleta
Ozaetako (barrundia) sagar zuku ekoizpena
8.000 sagar zuku litro ekoitziak, 900 biztanleko herrian

“Aterako dut sagar zuku bat?”. Galdera horrekin hasi da Barrundiako Ekonomatoko kide Koldo Lopez Borobia, Susana Lopez de Ullibarri eta Santi Txintxurretarekin izandako elkarrizketa. Sagar zukuaren bueltan eta sagarrondoz inguratutako lorategian elkartu gara. Hau ez... [+]


2024-12-13 | Euskal Irratiak
Ardien mihi urdinaren eritasunaren ondorioei elkartasunez ihardetsi nahi die ELBk

ELB sindikatuak ardien mihi urdinaren eritasuna pairatu dutenendako elkartasunera deitzen du. Abendu hastapenean,departamenduko 650 ardi etxalde hunkiak izan dira. Kasu zenbaitetan, hamarka ardi galdu dituzte hazleek, bereziki marroak. Etxalde batzuek erraterako marroen %80... [+]


Idorrak dira munduko lurren %40, eta lehortze bidea egin dute lurren %75ek

Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.


2024-11-08 | Euskal Irratiak
Iñaki Berhokoirigoin
“Oraingo munduan, iruditzen zaigu kontsumitzailea ere ez dela irabazle”

Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]


Karine Jacquemart (Lurramako aurtengo gomita berezia)
“Egungo elikadura- eta nekazaritza-sistemek ez gaituzte autonomo bihurtzen”

Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]


2024-10-25 | Filipe Lascaray
Jaunttoak, lurra eta herritarrak

Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik.  Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]


Eguneraketa berriak daude