Nawal al Saadawi hil da, XX. mendeko pentsalari feminista egiptoar ezaguna

  • Joan den mendean Egipton izan zen pentsalari feminista eta sozialista nabarmenena, Nawal al Saadawi, igande honetan hil da, 89 urte zituela, idazle gisa ibilbide oparoa egin eta emakumearen eskubideen aldeko borroka nekaezin baten ondoren.


2021eko martxoaren 22an - 10:33
Nawal al Saadawi: "Feminista izatea da askatasunaren alde borrokatzea". Hamada Elrasam.

Egiptoko prentsak bere heriotzaren berri eman du. Ez dute zehaztu ze gaixotasunen ondorioz hil den. Duela hamarkada bat baino gehiagotik bizi zen hiriburuko ospitale batean. 

Eldiario.es egunkariak feminista ezagunaren biografia laburra egin du. Al Saadawi 1931n jaio zen familia aberats batean, Niloren deltako Kafr Tahla herri txikian. Bertan bere pentsamendua garatzen hasi zen eta bere lehen testu feministak idatzi zituen bere ikastetxean ikasleen arteko diskriminazioa ikustean.13 urte zituela hasi zen idazten. Ohe azpian gordetzen zuen egunerokoan idazten zuen eta ez zion idazteari inoiz utzi. 80ko hamarkadan espetxeratzeak eta 90eko erbesteratzeak ez zuten lortu Al Saadawik idazten uztea.

1981ean espetxeratu zuten eta "Estatuaren aurkako krimenak" egotzi zizkioten, Anwar al Sadat presidente ohiaren erregimena eta sistema kapitalista kritikatu ondoren. Burdin sareen artean idatzi zuen bere eleberri nabarmenena: Imanaren erorketa, bertan gizonek nola erabiltzen dituzten erlijioa, politika eta morala emakumeak kontrolatzeko salatzen du. 1990eko hamarkadan Egipto utzi behar izan zuen talde islamisten heriotza-mehatxuak jaso ondoren, eta Amerikako Estatu Batuetara joan zen, unibertsitateetan eskolak eman eta "sormena eta matxinada" ikasgaia sortu zuen. 2011n, iraultza piztu baino lehen itzuli zen Egiptora, Hosni Mubarak diktadore ohia boteretik kendu eta demokraziaren aldeko protestetan parte hartu zuen, eta azken urteetan bere pentsamendua zabaltzen jarraitu zuen.

Tahrir al-Mar’a, emakumeen askapena

Nawal al Saadawiri ez zitzaion feminismoa terminoa gustatzen. Feminismoa ingelesezko erreferentea izanik nahiago zuen Tahrir al-Mar’a terminoa, (emakumeen askapena esan nahi du). Emakumeen askapena herrialde edo gizarte baten askapenetik ezin dela banandu uste du: “Feminista izatea da askatasunaren alde borrokatzea, emakumeak, gizonak, pobreak, etorkinak, haurrak... Denak izan gaitezen eskubideetan parekoak”.

ARGIAn Ane Irazabalek egin zion elkarrizketa batean mendebaldeko feminismoari buruz zuen iritzia plazaratu zuen: “Niretzat ez da inoiz erreferente bat izan. Are gehiago, oso kritikoa izan naiz harekin. Nire ustez, AEBetako eta Europako feminista gehienek patriarkalismoari buruz baino ez dute hitz egiten. Ez dute kapitalismoa edo klase zapalkuntza kritikatzen. Baina zer da kapitalismoa, patriarkalismo ekonomikoa ez bada? Arazoa da feminista gehienak kapitalista hutsak direla”.

“Burua estaltzearen aurkakoa naiz, baina baita biluztasuna askatasunaren sinbolotzat jotzearen kontrakoa ere. Halere, emakume erlijioso bat burua estalita ikusten badut eta feminista dela esaten badit, aurka egingo diot. Izan ere, nola sinetsi daiteke jainko zapaltzaile batengan? Hamarkada luzez aztertu ditut Judaismoa, Islama eta Kristautasuna, munduko hiru erlijio monoteista nagusienak, eta zoritxarrez, emakumeak zapalduta mantentzeko interesa dute hirurek”, salatu zuen ARGIAk argitaratu zuen elkarrizketan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Feminismoa
Gorputz hotsak
“Mina albo batera utzi nahi dugu, kapitalismoarentzat ez delako errentagarria”

Istorioetan murgildu eta munduak eraikitzea gustuko du Iosune de Goñi García argazkilari, idazle eta itzultzaileak (Burlata, Nafarroa, 1993). Zaurietatik, gorputzetik eta minetik sortzen du askotan. Desgaitua eta gaixo kronikoa da, eta artea erabiltzen du... [+]


Eraso matxista bat salatu dute Amurrion

Amurrioko Emakume Sareak elkarretaratzera deitu du eraso matxistari erantzuteko, asteartean 19:00etarako. Bilbon, adin txikiko neska bati egindako sexu erasoa salatzeko mobilizazioa egin du Itaiak astelehenean.


Maddi Isasi, LABeko idazkari feminista
“LAB Euskal Herri feminista baten eraikuntzan ekarpen sindikala eginen duen subjektua izatea nahi dugu”

Izena duen oro bere izanaren jabe liburua plazaratu du LAB sindikatuko idazkaritza feministak, hainbat kide feministaren lekukotasunak oinarritzat harturik. "Genealogia edo glosario bat gauzatu dugu edo, agian, gauza biak batera dira edo baliteke ez izatea ez bata ez... [+]


Hondarribiarren gehiengoak alarde parekide bakarraren alde egiten du, udalaren inkesta baten arabera

Inkestatuen %45,6k alarde parekide bakarra nahiago du herriarentzat eta %65ak baino gehiagok alardearen gatazka konpontzeko herritarrek gai horren inguruko hitzaldi eta tailerretan parte hartu behar dutela adierazi dute.


2025-02-05 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxeko komuna

Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]


“Yoga onkologikoa xamurtasunean eta errespetuan oinarritzen da”

Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.


Gurasotasun baimena

Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]


Justizia feminista garatzeko beharra aldarrikatu du Emakumeen Mundu Martxak

Euskal Herriko Emakumeen Mundu Martxak indarkeria matxistari buruzko jardunaldiak egin ditu asteburuan Atarrabian. Sistema judiziala jarri dute ezbaian, justizia eta autodefentsa feministaren balioak aztertu dituzte.


“Nazionalismo feminista da aukera bakarra”

Màtria o barbàrie (Angle Editorial) liburua aurkeztera etorri da Júlia Ojeda irakasle eta literatur kritikaria, Donostiako Emakumeen Etxera. Liburuan parte hartu duten 30 emakume katalanek matria eraikitzea proposatzen dute feminismo nazionalista ardatz... [+]


2025-01-21 | Julene Flamarique
2024. urtean biolentziak “areagotu” direla ondorioztatu du Talaia Feministak

Lau ardatz nagusiren inguruan egin dute 2024ko azterketa: indarkeria matxista; lurraldea; gerra eta gatazka armatuak; eta eskuin muturra. Euskal Herrian “erresistentziak metatzea” funtsezkoa dela ondorioztatu du Talaia Feministak, eta analisiaren sozializazioaren... [+]


Uma Ulazia
“Zaintzak konnotazio negatiboa izan behar du eta gatazka politikoa sortu”

“Heterosexualitatea da klase antagonikoarekin kolaborazionismoa, hau da, gizonen klasearekin”. Uma Ulaziak Euskal Herriko greba feministak, diskurtsoaren analisia feminismo materialistatik (Lisipe, 2024) argitaratu berri du. Euskal Herrian egin ziren bi greba... [+]


Instagrameko ‘Denuncias Euskal Herria’ kontuak sexu erasoen ia 500 testigantza jaso ditu azarotik

Indarkeria matxistari buruzko testigantzak jasotzeko Instagram kontua 2024ko azaroan jarri zuen abian emakume talde anonimo batek. Espainiako Estatuan Cristina Fallarás kazetariak abiatutako #Cuentalo egitasmoan oinarritu dira. Emakumeek, testigantza anonimoen bidez,... [+]


2025-01-13 | ARGIA
Gernikako entrenatzaile ohiaren aurkako epaiketa asteartean hasiko da

Fiskaltzak hamalau urteko espetxe zigorra eskatu du Mario López saskibaloi entrenatzaile ohiarentzat. Akusazio partikularrak hemezortzi urtekoa eskatu du. Gernika-Lumoko Sare Feministak elkarretaratzea deitu du Bilboko epaitegi aurrean. Lópezi 1998 eta 2001 artean... [+]


Eguneraketa berriak daude