Nawal al Saadawi hil da, XX. mendeko pentsalari feminista egiptoar ezaguna

  • Joan den mendean Egipton izan zen pentsalari feminista eta sozialista nabarmenena, Nawal al Saadawi, igande honetan hil da, 89 urte zituela, idazle gisa ibilbide oparoa egin eta emakumearen eskubideen aldeko borroka nekaezin baten ondoren.


2021eko martxoaren 22an - 10:33
Nawal al Saadawi: "Feminista izatea da askatasunaren alde borrokatzea". Hamada Elrasam.

Egiptoko prentsak bere heriotzaren berri eman du. Ez dute zehaztu ze gaixotasunen ondorioz hil den. Duela hamarkada bat baino gehiagotik bizi zen hiriburuko ospitale batean. 

Eldiario.es egunkariak feminista ezagunaren biografia laburra egin du. Al Saadawi 1931n jaio zen familia aberats batean, Niloren deltako Kafr Tahla herri txikian. Bertan bere pentsamendua garatzen hasi zen eta bere lehen testu feministak idatzi zituen bere ikastetxean ikasleen arteko diskriminazioa ikustean.13 urte zituela hasi zen idazten. Ohe azpian gordetzen zuen egunerokoan idazten zuen eta ez zion idazteari inoiz utzi. 80ko hamarkadan espetxeratzeak eta 90eko erbesteratzeak ez zuten lortu Al Saadawik idazten uztea.

1981ean espetxeratu zuten eta "Estatuaren aurkako krimenak" egotzi zizkioten, Anwar al Sadat presidente ohiaren erregimena eta sistema kapitalista kritikatu ondoren. Burdin sareen artean idatzi zuen bere eleberri nabarmenena: Imanaren erorketa, bertan gizonek nola erabiltzen dituzten erlijioa, politika eta morala emakumeak kontrolatzeko salatzen du. 1990eko hamarkadan Egipto utzi behar izan zuen talde islamisten heriotza-mehatxuak jaso ondoren, eta Amerikako Estatu Batuetara joan zen, unibertsitateetan eskolak eman eta "sormena eta matxinada" ikasgaia sortu zuen. 2011n, iraultza piztu baino lehen itzuli zen Egiptora, Hosni Mubarak diktadore ohia boteretik kendu eta demokraziaren aldeko protestetan parte hartu zuen, eta azken urteetan bere pentsamendua zabaltzen jarraitu zuen.

Tahrir al-Mar’a, emakumeen askapena

Nawal al Saadawiri ez zitzaion feminismoa terminoa gustatzen. Feminismoa ingelesezko erreferentea izanik nahiago zuen Tahrir al-Mar’a terminoa, (emakumeen askapena esan nahi du). Emakumeen askapena herrialde edo gizarte baten askapenetik ezin dela banandu uste du: “Feminista izatea da askatasunaren alde borrokatzea, emakumeak, gizonak, pobreak, etorkinak, haurrak... Denak izan gaitezen eskubideetan parekoak”.

ARGIAn Ane Irazabalek egin zion elkarrizketa batean mendebaldeko feminismoari buruz zuen iritzia plazaratu zuen: “Niretzat ez da inoiz erreferente bat izan. Are gehiago, oso kritikoa izan naiz harekin. Nire ustez, AEBetako eta Europako feminista gehienek patriarkalismoari buruz baino ez dute hitz egiten. Ez dute kapitalismoa edo klase zapalkuntza kritikatzen. Baina zer da kapitalismoa, patriarkalismo ekonomikoa ez bada? Arazoa da feminista gehienak kapitalista hutsak direla”.

“Burua estaltzearen aurkakoa naiz, baina baita biluztasuna askatasunaren sinbolotzat jotzearen kontrakoa ere. Halere, emakume erlijioso bat burua estalita ikusten badut eta feminista dela esaten badit, aurka egingo diot. Izan ere, nola sinetsi daiteke jainko zapaltzaile batengan? Hamarkada luzez aztertu ditut Judaismoa, Islama eta Kristautasuna, munduko hiru erlijio monoteista nagusienak, eta zoritxarrez, emakumeak zapalduta mantentzeko interesa dute hirurek”, salatu zuen ARGIAk argitaratu zuen elkarrizketan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Feminismoa
Zerbait mugitzen hasi da Hondarribian

Hondarribiko jai egun handian, Alarde tradizionalak eta Jaizkibel konpainia parekideak bat egin behar zuten lehen aldiz abiapuntuan, baina argazki hori saihesteko, tradizionaleko konpainia guztiak berandu joan dira hasiera puntura. Plantoak planto, ordea, lehen aldi ugari bizi... [+]


PiztuPower Nafarroako afrikar jatorriko emakume gazteak aktibismoan trebatzeko proiektua

Munduko Medikuak PiztuPower proiektu "eraldatzailea" abiarazi du, Nafarroako emakume afro-ondorengo gazteei laguntzeko eta aktibismoan trebatzeko etengabeko formakuntzaren bitartez.


“Orain arte alarde baztertzaileak okupatuak zituen espazioak partekatzen hasi beharko dira”

Hondarribiko Alarde tradizionala eta Jaizkibel konpainia desfilatzen aterako dira, urtero bezala, irailaren 8an. Baina orain arte EAJk gobernaturiko udala Abotsanitzek eskuratu du eta egin dituen aldaketek hautsak harrotu dituzte Alarde tradizionalean. “Konpainia guztiak... [+]


Eskoletan eduki sexualeko irudi faltsuak zabaltzen ari direla salatu dute Hego Koreako feministek

Neska gazteak agertzen dira irudietan eta Telegram bidez zabaltzen dituzte. Irailaren 1ean kanpaina bat abiatuko dute sare sozialen bidez, gobernuak neurriak hartu ditzan.


Gorputz hotsak
“Desgaituontzat oso gertu eta oso urrun dago itsasoa”

Sentsibilizazio saioen, hitzaldien eta sare sozialen bidez aktibismo antikapazitista egiten du Juncal Cepedak (Irun, Gipuzkoa, 1986). Txikitan ez du erreferente desgaiturik izan, eta besteei laguntzeko eta erreferenteak sortzeko egiten du dibulgazioa. Sare sozialen bidez,... [+]


2024-08-26 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


Tanpoiek metalak dituztela frogatu dute; tartean, beruna eta artsenikoa

Lehen aldiz, ikerketa bat egin dute tanpoiek metalak ote dituzten ikusteko. Izan ere, metal batzuk toxikoak dira, baina AEBetako, Europako eta Erresuma Batuko legediek ez dute horri buruzko araudirik.


Gasteizko jaietan izandako bi bortxaketak salatu dituzte

Bi bortxaketa eta beste sei erasoren salaketa zuzenak jaso ditu Gasteizko Mugimendu Feministak. Elkarretaratzea egin du erasoak salatzeko txosna gunean, ostegunean. Gasteizko Udalak elkarretaratzea ostiralean 11:00etan egin du. Erasoen harira ez dute inor atzeman, momentuz.


Eraso matxistak eta LGTBI+fobikoak salatzeko telefonoak aurkeztu dituzte Gasteizko jaietarako

Eraso LGTBI+fobiko eta matxistak espazio publikoan ematen direla gehien adierazi dute mugimendu hauek urtero ateratzen dituzten txostenen arabera. Gasteizko Mugimendu Feministak eta Lumagorri elkarteak guztien plazera erdigunean jarriko duen jai eredu bat nahi dute, eta neurri... [+]


2024-07-24 | Nerea Menor
Silvina Molina, Argentinako kazetari feminista
“Sareak ehuntzea da garrantzitsuena, laguntza eskaini eta batera lan egitea. Lehentasuna orain bizirautea da”

Genero eskubideen urraketaren inguruan mintzatu gara Silvina Molina kazetariarekin. Télameko (Argentinako albiste agentzia publikoa) Generoen eta Aniztasunen ataleko editorea zen Molina, Javier Mileiren gobernuak martxoan agentzia itxi zuen arte. Kazetaritza, inklusioa... [+]


Alardearekin legea betetzen hasteko eskatu diote EH Bilduko militanteek Hondarribiko alkateari

«Gatazkaren konponbidean baliagarria izango delakoan» EH Bilduko Lantalde Feministak egindako hausnarketa plazaratu du Arma Plazan. Igor Enparan alkateari «Jaizkibel konpainiak bakarrik betetzen duen legea betearazten hasteko, eta Alarde bakarra, guztiona eta... [+]


Eraso sexistei begira Baionako Herriko Etxeak duen jarrera salatu dute feministek

Baionako festetan errepikaturiko eraso sexistei dagokienez Herriko Etxeak politika eta erantzun eskasak bideratu izana salatu du Ipar Euskal Herriko mugimendu feministak. Herriko kontseiluaren batzarrera sartzen saiatu dira 30 bat lagun, baina ateak hetsirik kausitu dituzte.


Gorputz hotsak
“Dragon Boat-arekin gorputzarengan geneukan konfiantza berreskuratzen dugu”

Kirol ugari egin ditu Mercedes Ortega Barrenak (Bilbo, 1967); hala nola atletismoa, paddel surfa eta orain arrauna. Hondarribiko HS2 Surf Center eskolako Dragon Boat taldeko kidea da. Batik bat minbizia duten edo izan duten emakumez osaturiko taldea da. Barrenak nabarmendu du... [+]


2024-07-15 | Amanda Verrone
Deserriratu egin gaituzte eta badakite

Gure bizitzan zehar, jaberik gabeko zenbat ibaitan bainatu gara? Senarrik gabeko zenbat baratzetatik elikatu gara? Zenbat hazi kreole lorarazi ditugu aitarengandik, osabarengandik edo anaia ezkongabearengandik heredatu ez ditugun lurretan? Azken batean, zenbat emakume ezagutzen... [+]


Eguneraketa berriak daude