“Naparra”-ren inguruko dokumental bat egiteko ‘crowdfunding’ kanpaina martxan jarri dute
Jose Miguel Etxeberria ‘Naparra’-ren desagerpenetik berrogei urte bete behar direnean, Iñaki Alforja eta Iban Toledo zinemagileak auziari buruzko dokumental bat grabatzen ari dira. Proiektua aurrera atera ahal izateko, finantzaketa kolektiboko kanpaina bat jarri dute abian, Verkami-ren bitartez.
Jose Miguel Etxeberria Naparra Komando Autonomo Antikapitalistetako (CAA) kidea zen, eta 1980ko ekainaren 11n desagerrarazi zuten. Batallón Vasco Español (BVE) talde parapolizialak hartu zuen bere gain Naparraren desagerpena. Haren autoa Ziburun agertu zen, Jendarmeriatik gertu. Naparraren aita jendarmeen deira joan zen hara, eta kotxearekin zer egin nahi zuen galdetu ziotenean, hark, minduta eta nahastuta, bolantea desmuntatu eta etxera eraman zuen. Bolante hori gertatutakoaren memoriaren sinbolo bihurtu zen.
Berrogei urte igaro dira jada ordutik, eta Iñaki Alforja eta Iban Toledo zinemagileek auziari buruzko dokumental bat sortzea erabaki dute. Lan horretarako, Eneko Etxeberria, Naparra-ren anaia, atzera begira jarri da, hutsune luze horretan gertatutakoaz hausnartzeko. Izan ere, bera zein haren gurasoek bizitza osoa eman dute galdutako anaiaren eta semearen bila. Nazio Batuen Erakundera ere jo dute, eta NBEk gizateriaren aurkako delitutzat jo du auzia; beraz, ez du preskribatu.
Dokumentalean, Eneko istorioa ulertzeko funtsezko gakoak emango dituzten hainbat pertsonarekin izango da.
Gaur egun, familia, Espainiako zerbitzu sekretuetako kide ohi batek emandako lokalizazio batean bilaketa lanak noiz hasiko zain dago. Gorpuzkiak agertuko balira, zauria sendatzeko unea izango litzateke. "Ez da erabat itxiko, ez baitugu jakingo nortzuk izan ziren hiltzaileak, nork hil zuen eta zergatik”, adierazi dute dokumentalaren bultzatzaileek. “Gorpuzkiak agertuko ez balira, Enekok oinordetzan utzi beharko lizkioke bere 10 urteko Oier semeari bilaketa eta sufrimendua? Bere semeari pasatu behar al dio bolantea? ", galdetu diote beren buruari.
Proiektuaren bultzatzaileak
Iban Toledok eta Iñaki Alforjak sustatu dute egitasmoa. Esperientzia duten errealizadoreak dira: dokumentalak, publizitatea, bideoklipak, erreportajeak, eta bestelakoak sortu dituzte. "Proiektu honetan, Etxeberria familiarekiko elkartasunaz gain, norbanakoen eta taldeen eskubideetan oinarritutako memoria historikoari begiratzeko dugun konpromisoak mugiarazten gaitu", azaldu dute.
Produkzio arduraduna Lucia Ezker da. Milango Scuola Civica di Cineman zinema ikasi ondoren, Iruñera itzuli da eta fikzioan zein dokumentalean egiten du lan. "Dokumental honetan, istorioaren gertutasunak motibatzen nau, baita beste batzuenak lagundu eta aldatzeko balio dezaketen errealitateak erakusteko izan dezakeen eragin zuzenak ere", adierazi du. Proiektu honek hori "bikain" irudikatzen duela uste du: "Konpromiso sozial eta historikoagatik kontatu behar diren istorioetako bat da".
Proiektua Facebook-en jarraitu daiteke, eta informazio gehiago eskuratu daiteke www.historiadeunvolante.com webgunean.
Zuen ekarpena oso garrantzitsua ere badelako martxan jarri dugu crowdfunding kanpaina .@verkami n bidez.
— Bolante baten historia-Historia de un volante (@Bolantebatenhi) May 4, 2020
Porque vuestra aportación es también muy importante hemos puesto en marcha el crodwfunding a través dde .@verkami https://t.co/BEAXWmEOLX
Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.
1991n zauritu zuen larri ke pote batekin Espainiako Poliziak Iruñean eta 31 urte ondoren lortu du instituzio publiko baten aitortza biktima gisa. Espainiako Gobernuak ere kalte-ordaina ordaindu behar izan zion, baina ez da kasuagatik poliziarik zigortu.
Jose Miguel Etxeberria Naparra 1980ko ekainaren 11n ikusi zuten azken aldiz Ziburun eta bere heriotzaren nondik norakoak ez dira argitu gaur arte. Lizartzako Igarolabekoa baserrian egin diote oroimen ekitaldia eta desagerpena argitzea eskatu du familiak aurten ere.
Motibazio politikoko lehen hamabi biktimarentzat aitortza eta erreparazio ekitaldia egin da maiatzaren 30ean Iruñeko Baluarte aretoan. Ekitaldia urtero egiteko asmoa agertu du Gobernuak.
Biktimen familiei barkamena eskatu diete ere azken 50 urte hauetan "behar besteko" babesa ez emateagatik. Poeta biktima gisa aitortu duten bezala, Moriko ere hala izatea eskatu du udalak, eta "epe laburrean".
Maiatzaren 30ean eginen dute Estatuaren eta eskuin muturraren indarkeriaren biktimen aitortza ekitaldia, Baluarten. Biktima zehatzei egiten zaien molde honetako lehen ekitaldi publikoa izanen da, eta 2019ko legearen babespean gauzatuko da.
Eskuin muturreko taldeek eta funtzionario publikoek eragindako motibazio politikoko ekintzen biktimen lehen hamabi aitorpenak egin ditu Nafarroako Gobernuak. Beste hirurogei espediente aztertzen ari da.
Asteazken honetan prozesu horren berri eman du Martin Zabalza motibazio politikoko Biktimen Aitortzarako eta Erreparaziorako Batzordeko lehendakariak. Ostegunean, Egiari Zor Fundazioak eta Nafarroako Torturatuen elkarteak pauso garrantzitsua dela adierazi dute Iruñean... [+]
Sanfermines-78: gogoan! elkarteak, German Rodriguezen ahaideek, 1978ko sanferminetako gertaeretan larriki zauritutako pertsonak eta Iruñeko Peñen Federazioak 2019ko urtarrilean kereila bat paratu zuten 1978ko sanferminetan, Iruñean, jazotako poliziaren... [+]
Datorren igandean, urriaren 15ean, beteko dira 40 urte GALek Joxean Lasa eta Joxi Zabala Baionan bahitu zituela. Guardia zibilek torturatu eta hil ondoren, oraindik ez dituzte terrorismoaren biktimatzat hartu.
Gaur 30 urte Espainiako Poliziaren eskuetan hil zen Xabier Kalparsoro Golmaio militante zumaiarra. Anuk.eus webgunea zabaltzearekin batera ekitaldia egingo dute gaur, irailak 26 . Ekimena bultzatu duen Hegiak elkarteak dioenez, urteak beste zalantza daude Anuken heriotza... [+]
Egiari Zor Fundazioak jakinarazi duenez, Donibaneko oroitzeko gunean pintura hori eta gorria bota dute ezezagun batzuek.
Joan den martxoaren 22an 39 urte bete ziren Pasaiako badiako hilketatik. “Sarraski” hitza ere baliatu izan da 1984ko hartan gertatua adierazteko. Segadan hildako baten anaia elkarrizketatu zuen ARGIAk duela gutxi, Pello Aizpuru Arbelaitz, eta honek hainbat argibide... [+]
Justizia eta aitortza eskatu dituzte Pasaian eraildako senideek Donostiako Auzitegi aurrean, errekonozimendu saioa egiten ari zirenean. Bertara deitutako zazpi polizietatik hiru baino ez dira agertu auzitegira.