Nafarroan zentral eolikoek 8.900 hegazti baino gehiago hil dituzte
Sustrai Erakuntzak Bioaniztasuna Nafarroan, galtzeko arriskuan den bizi-baliabidea txostena kaleratu du. Bertan irakur daitezke Nafarroako Gobernuak 2021eko iraila bitarte jaso dituen datuak. Sustrai Erakuntzak nabarmendu du kopuru horiek gutxienekoak direla, haize erroten inguruan zenbatu diren gorpuei baitagokie. Hildako kopuru erreala handiagoa dela dio, erortzen diren lekuaren arabera hainbat hegazti eta batez ere saguzarren gorpuak aurkitzea oso zaila delako, edo hil orduko harrapariek eta piztiek jaten dituztelako. Gainera, datu hauei gehitu beharko litzaizkieke zentral eolikoekin batera hedatzen diren tentsio altuko eta ertaineko kableek eragindako hildakoak.
1998-2021 artean guztira hildako 8.961 hegazti eta saguzar zenbatu ditu Nafarroako Gobernuak. Gorpu horiek 158 espezietakoak dira.
Arreta ematen du Cavar zentral eolikoak, 2020an eraiki berria izanik, urte bakarrean 37 espezietako 206 heriotza zenbatu baitira bertan. Valtierra eta Cadreita artean dago, eta eraiki aurretik herritarrek ohartarazi zuten Bardeetatik gertu egonik eta hegaztien pasaleku izanik, kaltea eragingo zuela.
Miru gorria: babestutako hegaztien artean kaltetuena
Nafarroan galtzeko arriskuan izendatutako hegaztien artean, miru gorria da haize errotek gehien hil duten espeziea: 98 zenbatu ditu Nafarroako Gobernuak.
Zaurgarri izendatutakoen artean Naumann belatza da haize erroten kalte handiena jasan duena: 36 gorpu zenbatu ditu Nafarroako Gobernuak.
Hegazti espezie guztien artean sai arrea da haize errotek Nafarroan gehien hil dutena: 3.359 hilotz zenbatu ditu Nafarroako Gobernuak.
Niri zer axola zait gure mendian zomorro hori desagertzen bada?
Hori da herritar askoren galdera. Hemen, Aitor Leiza Itsas Enara elkarteko kideak eta Aitziber Sarobe biologoak emandako erantzunak.
Azken lau hamarkadetan itsasoaren gainazalaren tenperatura-igoerak makroalgen komunitateetan izan duen eragina aztertu du EHUko ikerketa-talde batek. Bizkaiko kostaldeko eremu batean sakonera-puntu desberdinak ikertu dituzte eta ikusi dute egituratzaileak diren afinitate hotzeko... [+]
Gasteizko Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeetako baratzeak ikertu ditu Iratz Pou EHUko ikasleak. Zenbat eskolek dute ortua? Nolako erabilera ematen diote, zein helburu eta asmorekin? Probetxu pedagogiko eta didaktikoa ateratzen al diote baratzeari? Pourekin eta Igone Palacios... [+]
Lurraren defentsan mobilizazio eguna deitu du Euskal Herria Bizirik sareak apirilaren 13an Azpeitian, "lurraldeari eta landa-eremuari eraso egiten dioten makroproiektuekiko arbuio sozial zabala erakusteko". Deitzaileekin bildu gara.
Jolastoki eta ikastetxeko sarrera zen asfaltozko 350 metro koadroak berdegune bihurtu dituzte Haur eta Lehen Hezkuntzako Remontival eskola publikoan, Lizarran. Landaturiko zuhaitz, zuhaixka eta landareek helburu dute, besteak beste, beroa eta hotza hobeto kudeatzea,... [+]
Desagertzeko arriskuan dagoen basoilarra ikusi dute azken egunetan Larra eta Aztaparretako naturgunean, Belaguako La Contienda bailarako eski estazioko aparkalekuan. Jokabide arraro horrek kezka sortu du biologoen artean, aurtengo negu beroak eraginda izan baitaiteke. Basoilarra... [+]
Egun osoa airean, buelta eta buelta, haizearekin dantzan kometa balitz bezala… eguzkiari itzal egiteraino! Horra hor, mirua hegan. Hortik dator eguzkia lainoetan atera eta sartu dabilenean “miru-itzala” edo “miru-kerizpea” dagoela esatea, Felipe... [+]
Erreketako tigre-burruntzia Europako burruntzi handienetakoa da. Gure lurretan, gainera, oso zabalduta dago eta erraza da erreka inguruetan ikustea, etengabe hegan, gora eta behera. Arra eta emea oso antzekoak dira, ia berdinak sexu-organoak alde batera utzita.
Horrela izendatu zuen Félix Rodríguez de la Fuente naturalista ezagunak. Izen ezinhobea ehiztari dotore honentzat, sekulako abilidadea baitu bere harrapakinak akabatzeko.
Hori salatu du Sustrai Erakuntza elkarteak. Azaldu duenez, Nafarroako AHTk eta beste hainbat egiturek inguratuta gera daiteke aintzira, batzuk jada eginak daude eta beste batzuk eraikitze bidean dira.
Gure kostaldeko jatetxeetan arrain preziatuenaren inguruan galdetuz gero, gehien-gehienek bisigua aipatuko lukete. Belaunaldi zaharragoek hobe ezagutu zuten. Gaur egun ordea, nekez topatuko dugu, bai itsasoan, baita gure mahaietako plateretan ere. Baina hemen doakizue aste... [+]
Gaur egun, zaintza sistemen etenari buruz hitz egin dezakegu; izan ere, kontuan hartzen al dugu gaur egungo zaintza sistemako fluxu guztien Continuuma? Hau da, kontuan hartzen al da baliabide naturalen erabilera gobernatzen duten legeak, horiek sostengatzen dituzten... [+]
Baliteke erreka baten ondoan egindako ibilaldiren batean, zurtoin edo landare baten muturrean, “botoi urdin distiratsu” bat ikusi izana. Baliteke ere, zer ote zen jakinminez, bertara inguratu izana... Eta, gertutik ikustean, harriturik gelditu: ba al da bada zeru... [+]
Euskal Herrian dauden sugandila espezieetatik, gizakiaren begietara arruntena da horma-sugandila. Arre kolorekoa da batzuetan, berde puntu batekin besteetan, eta aldeetara eta bizkar gainean, marra edo orban ilunak izan ohi ditu. Sugandila guztiek bezala, hatz luzeak ditu, eta... [+]