1.068 tortura kasu identifikatu dituen ikerketarekin jarraitzeko eskatu diote Nafarroako Gobernuari

  • Ikerketa honekin, zenbatu dute 5.181 tortura kasu izan direla Hego Euskal Herrian 1960tik. Nafarroako Torturatuen Sareak eskatu dio Foru Gobernuari ikerketarekin segitzeko, erreparazioaren bidean: “Kopuru izugarriak izan arren, torturaren tamaina eta intentsitatea oraindik ez dira osotasunean ezagutzen”.


2023ko urtarrilaren 10an - 12:20
Azken eguneraketa: 17:56
Torturatuen Sareko kideak prentsaurrekoan. / Argazkia: Euskalerria irratia.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Nafarroako Torturatuen Sareak eta beste hainbat elkartek urteak daramatzate euskal herritarren aurka arrazoi politikoengatik egin dituzten torturak ikertzeko eskatzen, eta asteon beste pausu bat eman da. Tortura sistemikoa izan dela ondorioztatu du Kriminologiaren Euskal Institutuaren azken ikerketak, eta “eskala handiko abusuak” izan direla dio. Azken txostena aurrekoez arduratu den institutu berak egindakoei gehituta, 1960tik 2015erako tartean 1.068 tortura kasu (891 pertsonari) zenbatu dituzte Nafarroan; Hego Euskal Herrian orotara 5.181 kasu.

Kriminologiaren Euska Institutuak nabarmendu du ikerlana amaitzeke dagoela, epe eta finantzaketa arrazoiak tarteko

Kriminologiaren Euskal Institutuak astelehenean helarazi dio azken txostena Nafarroako Gobernuari: 1979tik 2015era Nafarroan izandako tortura kasuak aztertu dituzte, giza eskubideen urraketak aztertzeko gobernuak emandako dirulaguntzarekin. Laura Pego ikertzaileak zuzendu du ikerketa, eta harekin izan dira Paco Etxeberria eta Jeannette Ruiz. Halere, nabarmendu dute ikerlana amaitzeke dagoela, epe eta finantzaketa arrazoiak tarteko. Gobernuari horretan segitzeko galdegin diote, aurreikusi baitute dituzten datuekin beste 310 tortura kasu identifikatuko dituztela, gutxienez.

2015ekoa da azken kasua

Kriminologia Institutuak astelehenean ezagutarazitako txostenean 825 tortura kasu ondorioztatu ditu 1979tik, 676 pertsonari egindakoak. Proportzioan gehienak 1979tik 1984ra egindakoak dira: 180. 2000tik aurrerakoak, berriz, 132 kasu dira, eta horietan azkena 2015ekoa. Irakurri txostenaren laburpena osorik hemen PDF formatuan.

Aitortzarako bidea

Nafarroako Torturatuen Sareak positiboki baloratu du txostena, aitortzarako bidea egiten jarraitzen dutelako ikerketek. Ainara Gorostiagak eta Jorge Txokarrok azaldu dute astelehen arratsaldean balorazioa, prentsaren aurrean, torturatuak izan diren hainbat lagunen babesean. Oraindik egiteke dagoenean jarri dute azpimarra: “Kopuru izugarriak izan arren, torturaren tamaina, dentsitatea eta intentsitatea oraindik ez dira bere osotasunean ezagutzen. Torturaren errealitatea bere osotasunean jaso behar da, bere ondorio politiko, sozial, kultural eta gizatiarrak aztertu behar dira, baita gizarte moduan erreparaziorako bideak ireki ere”. Nafarroako Gobernuari zuzenean eskatu diote bidea egiten jarraitzeko, eta berriro gauza bera ez pasatzeko bermeak eskatu dizkiote.

Ahotsa.info-k bideo honetan bildu ditu adierazpenak:


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Tortura
2024-06-28 | Ahotsa.info
Sakanan torturak utzitako aztarna aitortzeko beste urrats bat eman dute ‘Arg(h)itzen’ dokumentalarekin

Altsasuko Iortia Kultur Guneko Areto Nagusiaren harmailak jendez beteta zeudela egin da asteazkenean Arg(h)itzen dokumentalaren estreinaldiko emanaldia. Torturak Sakanan utzi duen aztarnaren kontakizuna da film hau, eta egun aproposa aukeratu dute lehen aldiz publikoki... [+]


Nafarroako Gobernuak 2005-2011 aldian torturatutako herritarrak onartu ditu biktima gisa

Nafarroako Torturatuen Sareak jakinarazi du hemeretzi biktima berri onartu dituela Nafarroako Gobernuko Aitortza eta Erreparaziorako Batzordeak, horietariko bost 2005-2011 urte artean torturatu zituzten Mikeldi Diez, Iker Aristu, Oihan Ataun, Garbiñe Urra eta Mikel... [+]


Tortura sistematikoa salatu dute Sde Teiman izeneko Israelen atxiloketa eremuan

Presoak lotuak dituzte etengabe, pixoihalak jantzita eta jipoiak jasotzen. Hamaseko kideak diren susmopean ehunka pertsona bahituak dituzte sionistek, The Guardianen iturrien arabera.


'Bi arnas' proiektuaren ziklo amaiera ospatu dute
“Torturak ama eta alabarengan sorturiko zauria arintzen lagundu du dokumentalak”

Torturatu zuten Iratxe Sorzabal presoa eta haren ama ditu protagonista Bi arnas dokumentalak. Duela bi urte abiaturiko prozesua borobiltzeko ekitaldia egin dute eta bide horretan lortutako etekin ekonomikoak bi elkarteri eman dizkiote: Harrera eta Axut! Ekitaldiak une... [+]


2024-05-02 | Castillo Suárez
Eguna, ordua eta tokia

Tarteka bizitzak ekarrarazten dizkizu ahaztuta nahiko zenituzkeen oroitzapenak. Xafan-ekin geratu naiz gaur kafea hartzeko, Xabier Mendigurenen Oso latza izan da liburuari buruzko solasaldia dugulako gero, eta konturatu naiz inoiz ez diodala ezer galdetu aztnugal hitzarekin... [+]


Eneko Valdés eta Juan Calvo, Ertzaintzaren zaintzapean hilak: 30 urteko aldea, kointzidentzia gehiegi

1993ko abuztuaren 20an Juan Calvo bilbotarra hil zen Arkautiko Ertzaintzaren komisarian, atxilo zegoela. 2023ko uztailean ARGIAk heriotzaren inguruko informazio eta datu berriak argitaratu zituen, agerian uzten zituztenak Calvok jasotako tratu txarrak zein Poliziaren gezurrak... [+]


Joxe Arregi oroitu dute heriotzaren 43. urteurrenean, Zizurkilen

Torturapean hil zuten zizurkildarra gogoratzeko ekitaldia egin dute igandean. Tortura aitortu eta erreparatzeko bitarteko gehiago eskatu dituzte.


Euskal Herriko torturatu guztiak saretzeko ekimena aurkeztu dute Torturaren Aurkako Egunean

Euskal Herriko Torturatuak Saretzeko Talde Sustatzaileak aurkezpen agerraldia egin du Bilbon. Torturatu guztiak batuko dituen sare bat osatzeko lan egingo dute, eta topaketa bat iragarri dute urtebete barrurako. Torturaren aitortzan torturatuak agente aktibo izate aldarrikatu... [+]


2024-02-07 | Nekane Txapartegi
Ubelduak moretuz, tortura itzaletik argitara

1999ko martxoan Aiztondo bailaran jazotako gertaera latzak ez ziren eraso isolatuak izan, Espainiako Estatuak Euskal Herriaren aurka emandako beste urrats errepresiboaren zati baizik. “Todo es ETA” (Dena da ETA) doktrinaren menpean, atxilotu eta inkomunikaziopean gu... [+]


2024-01-19 | Euskal Irratiak
“Torturak Euskal Herrian ukan duen inpunitate-sistema ikertzea nuen xede”

Zazpi urtez landu ondoan, bere tesia aurkeztu du Pauline Guellek, zuzenbide publikoan doktore bilakatuz. Urte luze hauetan "torturaren zigorgabetasuna" landu du, Euskal Herriaren adibidea hartuz, Francoren garaitik 2022 urtera.


2024-01-17 | Hala Bedi
Meliton Manzanas torturatzaile frankista omendu du Espainiako Poliziak Gasteizen

Espainiako Polizia Nazionalaren 200 urteurren ekitaldia egin dute Gasteizen larunbatean. Polizia Nazionalak Betoñun edo Olagibel kalean bere egoitzetatik kanpo, kalean, ekitaldi publiko bat egiten duen lehen aldia da azken urteetan. Bertan izan dira, besteak beste, Maider... [+]


Eguneraketa berriak daude