Nafarroako industria langileek Alemaniakoek baino %52 gutxiago kobratzen dute
Nafarroako eskulana bere sozio komertzial diren Alemania eta Frantziakoa baino %52 merkeagoa da. Foru Komunitateak herrialde horietako hamarnaka multinazional hartzen ditu, Volkswagen kasu; eta azken urteetako soldata murrizketek enpresen jatorrizko herrialdeetan ordaintzen denarekiko diferentzia areagotu dute.
Foru komunitateko kanpo-merkataritzaren %40a hartzen dute bi herrialde horiek. 2012ko datuen arabera, Nafarroako industriak orduko 23,29 euroko kostu laborala du, Alemaniako 35,4 euro eta Frantziako 36,7 euroetatik oso urruti.
Nafarroako eskulana Euroguneko batez bestekoa (orduko 30 euro) baino merkeagoa da eta 28 herrialdek osatutako Europar Batasuneko batez bestekoaren (24 euro orduko) antzekoa.
Horrez gain, Espainiako lan kostuen igoera Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren (PFEZ ) goranzko joeragatik etorri da. 2010etik Espainiako soldaten kostu erreala orduko 20 zentimo besterik ez da igo, Frantzian baino bost aldiz gutxiago (orduko euro bat gehiago) eta Alemanian baino zazpi bider gutxiago (orduko 1,4 euro).
Unitateko lan-kostuaren jaitsiera ere esanguratsua da, izan ere, lau urte baino gehiago dira produzitutako unitate bakoitzagatik langileei ordaintzen zaienak beheranzko joera duela. Jaitsiera hori gertatu da, suntsitutako lanpostu kopurua Barne Produktu Gordina (BPG) baino handiagoa delako, batik bat.
Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea (ELGA) osatzen duten 34 herrialdeekin alderatuta Nafarroak lehiakortasuna galdu du, azken hamarkadan 12 puntutan erori baita unitateko lan-kostua. Gaur egun, Portugalgo kostu laborala Nafarroakoaren erdian kokatzen da eta Europa Ekialdeko edo Txinakoa berriz, hemengo kostuaren %15 besterik ez da.
Adituen arabera, gastu energetikoa kontuan hartzeko beste faktore garrantzitsu bat da, izan ere, Nafarroako Industria Ingeniarien Eskolako dekano Miguel Iriberrik Diario de Noticias egunkarian dioenez “hemen energia Frantzia eta Alemanian baino %20 gehiago ordaintzen da”.
LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek osatzen duten lan osasuneko intersindikalak agerraldi publikoa egin du Bilbon, 2024ko ezbeharren txostenaren harira. Azken hamar urteetan 612 langile hil dira istripuz Euskal Herrian, 64 pasa den urtean.
52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]
AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".
Beharginak Excavaciones Mendiola enpresarako ari zen lanean, Construcciones Urrutia enpresaren azpikontrata. Langilearen lehenengo eguna zen sektorean lanean.
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, 18 eta 34 urte bitarteko gazte soldatadunen hileko batez bestekoak lehenbiziko aldiz gainditu du 1.500 euroko langa. 2010arekin alderatuta, ordea, 142 euro besterik ez da igo.
Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.
-(1).jpg)
The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.
Garraio sektorean aritzen diren hamabi behargin hil dira aurten. LABek azaldu du garraio sektorean gertatzen diren heriotzak “erabat saihesteko modukoak” direla, eta horretarako borondate politikoa “besterik ez” dela behar, bai erakunde publikoen eta bai... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Lanbidek Diru-sarrera Bermatzeko Errentetako iruzurraren aurkako kanpaina jarri du martxan, eta salaketetarako buzoi anonimoa sortu du. Jaso dituen kritikei erantzunez, adierazi du buzoi hau salaketak eta jakinarazpenak ordenatzeko tresna huts bat dela. Ez du ez klase... [+]
Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.
Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.
56 urteko garraiolari lesakarra hil zen lanean Irunen, kamioia kargatzen ari zela. Transportes Etxetrans enpresako langilea zen. Aurten 11 garraiolari hil dira lanean, horietariko asko, azken hau bezala, bihotzekoak jota LAB sindikatuak ohar batean jakinarazi duen bezala... [+]