Nafarroako erakunde publikoetan energia %100 berriztagarria izan beharko da hamar urte barrurako
Nafarroako Gobernuak Klima Aldaketari eta Trantsizio Energetikoari buruzko Foru Legearen aurreproiektua aurkeztu dio Nafarroako Kontseiluari. Aurreproiektuak klima-aldaketari aurre egiteko araudi-esparrua eta esparru instituzionala eta instrumentala ematen ditu, Nafarroan energia-eredu baterako trantsizioa antolatzearekin batera. Neurri aipagarrienetako bat hurrengoa da: 2025etik aurrera, Foru Komunitateko administrazioak, toki-erakundeek eta haien erakunde publikoek kontsumitutako energia elektrikoaren %50 erabat (%100) jatorri berriztagarrikoa dela ziurtatu beharko da eta 2030etik aurrera erakunde publikoek kontsumitutako energia elektriko guztiak %100 berriztagarria izan beharko du.
Nafarroako Kontseiluak beharrezko irizpena eman ondoren, Gobernuak Kontseiluaren oharrak batuko ditu aurreproiektua onartzeko azken sesio batean, lege-proiektua Parlamentura bidali aurretik. Nafarroako Gobernuaren orrian aurreproiektuaren xehetasun guztiak daude eskuragarri.
Arintzeko politikak eta ekintzak egongo dira, negutegi-efektuko gasen emisioa murrizteko eta klima-aldaketak ingurumenean eta pertsonetan sortzen dituen arriskuak murrizteko. Erabaki guzti horiek bat datoz nazioartean eta Europan aldaketa-klimatikoari aurre egiteko hartzen ari diren neurriekin. Helburuak dira CO2ren eta negutegi efektuak isurtzen dituen gasen kantitatea murriztea, gutxienez %45an 2030. urterako eta %80an 2050erako, 2005. urtearekin konparatuz. Bestetik, bertan kontsumitutako energiaren %50a energia berriztagarria izatea espero da 2050erako.
Neurri berriak
Foru Legearen aurreproiektuan klima aldaketa arintzeko neurri zehatzak jasotzen dira. Eremu ezberdinetako neurriak dira; eraikinak, argiteria publikoa, mugikortasuna, energia berriztagarriak, ingurune naturala eta biodibertsitatea, hiri-ingurunea, edo baita pertsona zaurgarriak hartuko dira kontuan.
Bizi erabileraren kasuan, debekatuta egongo da aireztatze artifiziala dagoen hirugarren sektoreko lokaletako ateak etengabe irekita edukitzea edo argiztapen apaingarri, publizitario eta komertzialak itzalita egon beharko du jarduera gutxitzen den gaueko denboraldian, adibidez.
Mugikortasunaren eremuan aldiz, 5.000 biztanletik gorako udalerriek, banaka edo ondoko udalerriekin batera, mugikortasun plan iraunkorrak onartuko dituzte. Eraikuntza berriko eraikin publikoek, aparkalekua badute, ibilgailu elektrikoak birkargatzeko puntuak edo bizikletak edo antzekoak erabiltzea edo aparkatzea errazten duten espazioak izan beharko dituzte.
Aipatu beharreko neurri bat hurrengoa da: 2025etik aurrera, Foru Komunitateko administrazioak, toki-erakundeek eta haien erakunde publikoek kontsumitutako energia elektrikoaren %50 erabat (%100) jatorri berriztagarrikoa dela ziurtatu beharko da eta 2030etik aurrera erakunde publikoek kontsumitutako energia elektriko guztiak %100 berriztagarria izan beharko du.
Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen.
Nature Medicine aldizkarian publikatutako artikuluaren arabera, berotegi efektuaren ondorioz handiagoa izango da beroak eragindako heriotzen igoera hotzak eragiten duen heriotza jaitsiera baino. Gainera, beroarekiko egokitze onenak ere ez luke arazoa guztiz konponduko.
Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.
Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]
AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.
-(1).jpg)
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]