Nafarroako esne-ekoizle txikiak: “Janari merkearen garaia bukatu da”

  • Nafarroako esne-ekoizle talde batek esnea bota du lurrera Iruñeko Baluarteko plazan asteazken goizean. Esnearen salmenta prezioen etengabeko beherakada salatu dute eta igoera aldarrikatu.


2022ko martxoaren 23an - 15:38
Abeltzainak Iruñeko Baluarteko plazan (Argazkia: EHNE)
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

EHNE nekazari sindikatua ere egon da mobilizazioan eta erredakziora bidalitako oharrean azaldu du zein egoera bizi duten esne ekoizleek: “Duela astebete lehen sektoreko foro batean esaten ziguten kontsumitzailearengana hurbildu behar genuela, eta horixe egingo dugu gaur, elikatze-kateak nola funtzionatzen duen azalduko dugu”.

“Abeltzainak esnea ekoizten du. Kamioilari batek ontziratze-enpresara eramaten du eta enpresa ontziratzaileak esne osoa, erdi-gaingabetua, jogurtak eta abar egiten ditu horiekin. Esne berarekin, enpresak marka zuriko esnea eta markako esnea ontziratzen ditu. Garraiolariek denda eta saltoki handietan jartzen dute. Eta kontsumitzaileak esnea erosten du.

Kontsumitzaileak euro bat ordaintzen du litro bat esnearen truke, edo 0,69 zentimo marka zuriko esne litroaren truke. Saltoki handiek enpresei jartzen diete prezioa. Eta saltoki handiek esaten diete enpresei zenbat zentimo igo behar zaien abeltzainei. Bestalde, enpresek kalitateen araberako prezioa ezartzen diete abeltzainei. Egiten duten produktuari preziorik jartzen ez dioten sektore bakanetakoak izango gara”.

Azaldu dutenez, kontsumitzaileen dirua azalera handian geratzen da: “Azalera handiek itotzen dute lehen sektorea. Argi dute zein den haien erronka: biziraupena. Pentsuaren prezioaren gorakadarekin sektorea itotzen ari direla salatu du EHNEk, baina baita argiaren, gasolioaren eta gainerako salgaien igoerarekin ere. “Esnetarako abeltzaintza-ustiategiak etengabe ixten ari gara, eta hori areagotu egingo da datozen hilabeteetan. Ez gara telebistan aterako, banan-banan joango garelako. Ez da izango 50 pertsonako enpresa bat bat-batean ixtea bezala. Orduan eskuak burura eramaten ditugu”. Honen guztiaren ondorioz, azaldu dute, "low cost elikagaiak bukatu dira".

Ukrainako gerra eta aberasten ari direnak

Abeltzainek argi dute Ukrainako gerrak baduela zerikusirik prezioen garestitzearekin, baina era berean energiaren sektorean espekulazio izugarria dagoela salatzen dute: “2008an Brent upela 140 dolarrera iritsi zen eta gasolioa 1,40 euroan zegoen. 2022an Brent upela 128 dolarretan dago eta gasolioa 1,80 eurotan. Norbait aberasten ari da”.

Elikadura-katearen Legea betetzeko eskatu dute, baina kate-maila guztietan, ez gaur egun bezala. Eta elkartasun mezua luzatu diete garraiolariei, haiek ere elikadura-katearen parte direla esanez: “Bat egiten dugu haien aldarrikapenekin”. Halaber, diotenez, enpresek egiten dituzten kontratuak zaintzeko “lehen urratsak emango ditugu, eta ekintzara pasatuko gara legez kanpoko praktikak salatuz”. Datozen asteetarako ekintza gehiago iragarri dituzte.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Elikadura industria
2023-12-20 | ARGIA
Biomendi txerri granjan 80.000 tona hondakin industrial tratatu dituzte, 33.000-rentzako izan arren baimena

Abenduaren 16an Mendigorriako Biomendi txerri granja eta biometanizazio instalakuntzan elkarretaratzea egin du Nafarroako Makroetxaldeen Aurkako Plataformak. Bertan salatu du Biomendin 2022an 80.000 tona hondakin industrial-organiko tratatu zituztela, soilik 33.000 tonarentzako... [+]


2023-08-29 | Ilargi Manzanares
Nafarroako VIII. Azoka Ekologikoa egingo dute irailaren 15etik 17ra

Noaingo Zentzumenen parkean egingo da. Nafarroako elikagai ekologikoen merkatu handiena da; gune gastronomikoa, jarduerak, haurrentzako gunea eta gehiago eskainiko dute.


2023-07-18 | Leire Artola Arin
Zergatik eten du Errusiak Itsaso Beltzeko zereal esportazioen ituna?

Ukrainako gerra egonda ere, Errusia eta Ukrainako Gobernuek hitzartuta zeukaten laboreen esportazioa ahalbidetuko zutela, 2022ko uztailetik. Astelehenean Vladimir Putinek erabaki du ez luzatzea, arrazoituta NBE ez zela betetzen ari adostutakoa.


Laborategiko haragia: Donostiatik mundura

Etorkizuna dirudiena gertatzear da: Donostian, Zubietako Eskusaitzeta industrialdean, haragi sintetikoen fabrika bat eraikitzen ari da BioTech Foods enpresa. Munduko laugarren laborategia izango da Eskusaitzetakoa, oraindik Europan salmenta debekatuta dagoen bitartean. Zelula... [+]


“Urtean 4.000 tona Frankenstein haragi egingo dituen munduko laborategirik handiena egin nahi dute Donostia”

Eskusaitzeta industriagunean BioTech Foods enpresa eraikitzen ari den haragi sintetikoen laborategi erraldoiaren aurrean elkarretaratzea egin du EHNE sindikatuak, makroproiektua salatzeko. Garikoitz Nazabal EHNEko lehendakariak salatu du “isiltasunean eta gezurrean”... [+]


Gaubeako tomate hidroponikoen plantako lan baldintzak: “Ezin da erlojua sartu lanera, denbora ez kontrolatzeko”

Gaubean ireki berri duten makro-negutegian lan baldintza "basatiak" salatu dituzte, eta kontratazio politikan hitzemandakoa ez betetzea. Arabako Alea-k tomate hidroponikoen plantan lan egin duten hainbat langilerekin hitz egin du.


Saltzen ez duten janaria eman beharko dute Hego Euskal Herriko jatetxe eta elikagaien banaketa-enpresek

Elikagaiak alferrik galtzea prebenitzeko legea eztabaidatuko dute Espainiako Diputatuen Kongresuan. Besteak beste, jatetxeak behartuta egongo dira bezeroei ematera jaten ez dituzten elikagaiak, eta zigorra jaso dezakete zerbitzu hori eskaini ezean.


2023-02-28 | Ana Galarraga
Formula-esneen osasun- eta nutrizio-oharrek ez dute oinarri zientifikorik

2020-2022 urteen artean mundu osoko hamabost herrialdetako formula-esneen oharrak aztertuta, ondorioztatu dute baieztapen gehienek ez dutela hura babesten duen erreferentzia zientifikorik, eta, badutenetan ere, ez dela nahikoa sendoa. 


Nafarroako Valle de Odieta makroetxaldeak 3.450 behitik 11.372ra pasatu nahi du

Abenduan egin zuen eskaera Nafarroako kooperatibak, Espainiako Ministroen Kontseiluak behi-etxaldeei buruzko dekretu berria atera baino ia hilabete lehenago. Nafarroako Gobernuak, dena den, datorren maiatzera arte etxaldeak ez handitzeko moratoria onartuta du joan den... [+]


“Nafarroako Erriberako nekazarien ekoizpenaren %99 Europako iparraldera doa”

Hori da Sustrai Erakuntza elkarteak adierazten duena, larunbat eguerdirako Makroetxaldeen aurkako Nafarroako Plataformak eta hainbat taldek antolatu duten manifestazioaren atarian. Sarasate Pasealekutik abiatuko da 12:00etan, Stop agro-abeltzaintza industrialari. Elikadura... [+]


2022-09-13 | ARGIA
KPIa %10,5ean, elikagaien prezioa asko igo da Hego Euskal Herrian

Aurreikusitakoa baino gutxiago jaitsi da Kontsumorako Prezioen Indizea Hego Euskal Herrian: %10,5ekoa izan da abuztuan eta bizitzaren garestitzeak ez du etenik. Haragia, ogia, zerealak, esnea, gazta eta arrautzak bereziki garestitu dira.


Gaubeako tomate makronegutegiak ez duela agindutakoa beteko salatu dute

Diru publikotik 1,1 milioi euro jaso dituen proiektuak hainbat aldaketa garrantzitsu izan dituela eta, jasotako diru-laguntzak itzuli beharko lituzkeela ziurtatu du Elikadura Iraunkorraren Aldeko Mugimenduak.


Gomazko hartzek 100 urte

Gozoki gogorrak ekoizten eta produktu berriak egiteko esperimentatzen bi urte eman eta gero, 1922an, Hans Riegel gozogin alemaniarrak gozoki bigunak egitea lortu zuen.


2022-05-23 | Jon Torner Zabala
Oxfam: “Pandemian 30 orduro pertsona aberats batek gainditu du mila milioi euroko langa”

Pandemiak iraun duen bi urteotan, beste 573 mega-aberatsek milaka milioi euroko fortuna egin dute munduan. Alegia, 30 orduro, pertsona aberats batek gainditu du mila milioi euroko langa esanguratsua. Aldiz, urtea amaitzerako 263 milioi pertsona gehiago biziko da muturreko... [+]


Eguneraketa berriak daude