Nafarroako enpresarien elkarteak 1,7 milioi maskara blokeatzen ditu biltegi batean

  • Nafarroako Gobernuko Garapen Ekonomikorako kontseilari Mikel Irujoren esanetan, Sodena Nafarroako Garapen Elkarteak ezin ditu biltegi batean diren 1,7 milioi maskara erabili, CEN enpresarien elkartearen izenean daudelako eta hark ez duelako horretarako baimenik ematen.


2022ko urriaren 27an - 12:47
Azken eguneraketa: 17:13
CENeko egoitza Iruñean.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Erabili gabe biltegi batean dauden maskaren aferak iragan abuztuaren amaieran egin zuen jauzi plazara Pilar Irigoien Sodenako zuzendari nagusiak dimisioa eman zuenean. 2020ko maiatzean hasi zen egungo auzia, Sodena elkarte publikoak eta CENek Txinan maskarak eta bestelako osasun materiala erosteko akordio bat sinatu zutenean.

Sodenak azaldu izan duenaren arabera, CENek laguntza eskatu zion, eta Sodenak aurreratu zuen diru hori zubi mailegu baten bidez. Ondoren, Txinan negozioak egiten trebatua den Albyn enpresaren bitartekaritzarekin –%3,6ko komisioarekin 70.000ko irabaziak izan zituen–, erosketa gauzatu zen. Sodenak CENek eskatutako kopuruak erosi zituen: 2.149.752 maskara, eta Albyinek 2.136.700 ekarri zituen, eskatutakoak  baino 13.000 gutxiago. Nafarroako enpresek 389.950 bakarrik maskara erosi zituzten.

Eta Nafarroako enpresak ere material hori erosten hasi zitzaizkion CENi. Gobernua eta enpresen arteko kudeaketa on eta azkarraren erakusgarri, akordioari sona handi eman zitzaion hedabideetan.

Hasi zen materiala iristen eta erabiltzen, baina berehala, ordura arte zailtasun handiekin aritu zen pandemiako merkatua asko ireki zen munduan, eta Nafarroako enpresak CENi erosi beharrean beren kabuz hasi ziren erosten materiala, CENek eskainitakoa baino merkeago. Ondorioa zein izan da? Erositako 2,2 milioi maskaretatik 1,7 milioi Iruñerriko biltegi batean daudela, gobernuak beste milioika maskara erosi dituen bitartean. Honek guztiak 1,8 milioi euroko galera ekarri dio Sodenari.

CEN da materialaren jabe

Hainbat hari ditu auziak, baina afera argitzen den bitartean, alderdiek legebiltzarrean eskatu izan dute gutxienez materiala erabili dadila, ez baitzen ulertzen zer egiten zuen biltegian atera gabe. Atzoko agerraldian eman zuen azalpena Irujok: ezin da erabili, juridikoki CENena delako, eta honek ez duelako horretarako baimenik ematen; gainera materiala 2023an iraungitzen da.

Auziaren muinetakoa da Sodenak bi milioi euroko mailegu bat egin ziola CENi, baina honek ez du bereganatu nahi operazioak ekarri duen galera, ezta mailegua ordaindu ere. Sodenak azaldu duenez, hainbatetan saiatu da akordio batera heltzen CENekin, baina horrek beti jartzen dio baldintza bera edozein akordioa sinatu aurretik: enpresarien elkarteak ez hartu behar izatea bere gain inongo galerarik. Irujoren esanetan, Sodenak ezin dezake horrelakorik onartu, eta saihesten ibili diren arren, beharrezkoa balitz auzia epaitegietara eraman prest daude. CENek oraindik ez du inongo azalpen publikorik eman bere ikuspegia zein den azaltzeko.

Eta Sodenaren erantzukizuna?

Irujok CENen teilatuaren gainean utzi zuen pilota, eta itxuraz badu argudio sendorik horretarako, areago ikusita egin zaizkion akusazio gogorren aurrean CENek ez duela txintik esan. Baina badira ilungune gehiago oraindik: argitu da materiala CENen izenean erosi zela, argitu da zubi-mailegu baten bidez babestu zuela Sodenak operazioa, baina ez dago argi zein baldintzetan sinatu zen akordioa, orain Sodenak mailegua arazo gabe berreskura dezan. Horrelakorik ez da gertatzen mundu normalean herritarrek edo enpresek bankuekin maileguak sinatzen dituztenean.

Foru Gobernuko Kontu-Hartze Zuzendaritzak operazioaz udan egin zuen behaketak irregulartasunak agerrarazi zituen, batetik CENi emandako mailegua %0interesean eman zelako, horrela Foru Ogasunaren araudia hautsiz; eta bestetik, halako operazio mota batek berariaz behar zuelako foru gobernuaren baimena, eta ez zuelako. Hori ere ez da samur ulertzen, orduan Garapen Ekonomikorako kontseilari Manu Ayerdiren (Geroa Bai) oniritziarekin egin zelako, eta garaiko CENeko arduradunak eta Ayerdik berak pozarren eman zutelako operazioaren berri hedabideen aurrean; eta apirilaren 30ean María Chivite lehendakariak akordioaren berri eman zuen legebiltzarraren osoko bilkuran.

Arrazoi desberdinekin bada ere, Navarra Sumak, EH Bilduk, Ahal Duguk eta Izquierda-Ezkerrak gogor kritikatu dute operazioa, bermerik gabe egin zela salatuz. Geroa Baik CENi leporatu dio maskarak ezin erabili izatea. Eta PSNek ere berme nahikorik ez zela egon adierazi du: “Bistan da berme nahiko ez zela egon”, aitortu zuen atzo Ainhoa Unzu PSNko legebiltzarreko bozemaileak. Bere garaian Nafarroako Kontuen Ganberak oniritzia eman zion operazioari, baina auziak hartutako norabidea ikusita, auditoria berezi bat egingo zuela iragarri zuen.

Asteazkenean MIkel Irujok emandako azalpen osoa jarraitu daiteke Nafarroako Legebiltzarreko lotura honetan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Ekonomia
Lan istripu hilgarrien gaineko datuak estaltzea leporatu dio LABek Nafarroako Gobernuari

Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.


Ama baten eta bere alaba adingabearen etxegabetzea ekiditera deitu dute gaur Gasteizen

Enplegua izanik ere hipoteka ordaindu ezin dutelako Laboral Kutxak etxegabetuko dituela salatu du Auzoan Bizik. Ostegun goizean "erresistentzia” egitera deitu du etxebizitza sareak.


2024-11-20 | El Salto-Hordago
Etxebizitza eskubidearen gatazka Euskal Herrian

 Lanaren Ekonomiaren 8. denboraldia etxebizitzaren gatazkari helduz hasi da, Karla Pisano, Roser Espelt, Miguel Virizuela eta Argiako Jon Tornerrekin. Bi barikutan behin 11:00tan izango da irratsaioa.


Amets Ladislao, EHNE Bizkaia: “Bertokoak diren elikadura-sistemak behar ditugu”

Nekazarien eta abeltzainen erreferentziazko sindikatua da Euskal Herriko Nekazarien Elkartasuna. 1976tik lanean daraman elkarte horrek 3.000 afiliatu baino gehiago ditu, eta lehen sektoreak dituen erronkak ez dira nolanahikoak. Egoera horretaz eta etorkizunari buruz sindikatuak... [+]


2024-11-20 | LAB sindikatua
Garraiolariok ere komunera joan beharra dugu

Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.

Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]


2024-11-19 | Leire Ibar
Langile bat hil da Petronorren konortea galdu ostean

Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.


Jaurlaritzak pobreenak berriro lotu ditu iruzurrarekin, dirulaguntzetan salaketak egiteko postontzi anonimoa jarrita

Duin bizi ahal izateko prestazio ekonomikoa jasotzen dutenak lupapean ditu, berriro ere, Eusko Jaurlaritzak: postontzia jarri du martxan, herritarrek modu anonimoan “jardun irregularren edozein susmo” jakinarazi dezaten, eta Lanbideko Kontrol Unitatea indartu du,... [+]


2024-11-18 | Uriola.eus
Bilboko Higiezinen Azokan protesta egin dute asteburuan Euskal Herriko etxebizitza sindikatuek

Asteburu honetan Euskalduna Jauregian Euskadiko Etxebizitza eta Dekorazio Higiezinen-aretoa egon da. Sustatzaile eta higiezinen agentziek eraikuntza berriko promozioak eta bigarren eskuko etxebizitzak eskaini dituzte partikular eta profesionalen erosketa eta inbertsiorako... [+]


“Bederatzi orduko lan-txandak osasunaren aurkakoak dira, eta gainera ez dago beharrik”

Gasteizko Mercedeseko langileek bederatzi orduko bi txandetan egingo dute lan aste bitartean, eta larunbat goizetan zortzi orduz, 2025eko martxotik aurrera. Hori da enpresako patronalak iragarri duena iragan astean, gehiengo sindikala aurka azaldu bada ere. Osasunerako eta... [+]


Pisu turistikoentzako baimenak urtebetez eten ditu Bilbok

Bilboko Udalak ez du lizentzia berririk emango, hirigintza planean etxebizitza turistikoen figura arautu bitartean. "Kautelaz" jokatzea erabaki du Juan Mari Aburtoren udal gobernuak, baina gehienez ere urtebeteko epea eman dio debekuari.


Felix Likinianoren pinturak erakutsiko dituzte Donostiako CNTren egoitzan

Libertimenduzko Jardunaldiak antolatu ditu Gipuzkoako CNT sindikatu anarkistak bere egoitzan (Amara Berriko Olaeta plazan), martxora bitarte. Lehenengo jarduera abenduaren 14an izango da, eta Felix Likiniano anarkista historikoa izango dute hizpide.


56 urteko garraiolari lesakarra hil da lan istripuz

56 urteko garraiolari lesakarra hil zen lanean Irunen, kamioia kargatzen ari zela. Transportes Etxetrans enpresako langilea zen. Aurten 11 garraiolari hil dira lanean, horietariko asko, azken hau bezala, bihotzekoak jota LAB sindikatuak ohar batean jakinarazi duen bezala... [+]


2024-11-14 | Leire Ibar
10.000 bat ikaslek eskatu dute unibertsitateko matrikulak merkatzea eta bekak hobetzea

Doako unibertsitatea aldarrikatu eta EHUren erantzukizuna seinalatu dute 10.549 ikaslek, Unibertsitateko Indar Batasunak abiatutako sinadura bilketaren bidez.


Silikosi epidemia: kasuak biderkatu egin dira sukalderako harri-artifizialaren ondorioz

Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko sukalderako mahaiak egitea debekatzeko urratsak ematen hasi dira.


2024-11-13 | Gedar
Amiantoak eragindako minbiziak gora egin du Europar Batasunean

Eurostaten arabera, 2013tik 2021era bitartean, 13.530 kasu erregistratu zituzten Europar Batasunean. Teorian 2005ean debekatu zuten amiantoaren erabilera, baina mesoteliomaren sintomak ez dira agertzen hamarkada asko igaro arte. Amiantoagatik 700 pertsona baino gehiago hil dira... [+]


Eguneraketa berriak daude